Bài giảng Địa lí Lớp 5 - Bài: Sông ngòi - Chu Thị Soa - Năm học 2010-2011

ĐỊA LÝ 
SÔNG NGÒI 
NGƯỜI THỰC HIỆN: Chu Thi ̣ Soa 
TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ TRẤN YÊN THÀNH, 	NGHỆ AN 
Kiểm tra bài cũ : 
 Hãy nêu đặc điểm của khí hậu nước ta ? 
Nước ta có khí hậu nhiệt đới gió mùa : Nhiệt độ cao , gió và mưa thay đổi theo mùa 
(SGK TRANG 74) 
1.Nêu đặc điểm của sông ngòi nước ta . 
2. Sông ngòi miền Trung có đặc điểm gì ? Vì sao sông ngòi miền Trung có đặc điểm đó ? 
3. Miền Bắc , miền Trung và miền Nam có nh ữ n g con sông lớn nào ? 
1. N­íc ta cã m¹ng l­íi s«ng ngßi dµy ® Æc : 
GỢI Ý 
Chỉ vị trí các con sông đó trên lược đồ ? 
 1. Nêu đặc điểm sông ngòi của nước ta . 
Nước ta có hàng nghìn con sông lớn nhỏ , phân bố rộng khắp cả nước 
2. Sông ngòi miền Trung có đặc điểm gì ? Vì sao sông ngòi miền Trung có đặc điểm đó ? 
Miền Trung có đặc điểm sông ngắn và dốc , do mi ền Trung hẹp ngang , địa hình có độ d ố c lớn . 
3. Miền Bắc , miền Trung và miền Nam có nh ữ n g con sông lớn nào ? 
1. N­íc ta cã m¹ng l­íi s«ng ngßi dµy ® Æc : 
Miền Bắc có sông lớn : Sông Hồng , sông Đà , Sông Thái Bình , 
Miền Trung có sông lớn:Sông Mã , Sông Cả , Sông Đà Rằng 
Miền Nam có sông lớn : Sông Tiền , sông Hậu , 
 sông Đồng Nai , 
Miền Nam có sông lớn : 
Sông Tiền-sông Hậu-sông Đồng Nai 
Miền Bắc có sông lớn : 
Sông Hồng , sông Đà , Sông Thái Bình , 
Miền Nam có sông lớn : 
Sông Tiền , sông Hậu , sông Đồng Nai , 
Miền Trung có sông lớn : 
Sông Mã , Sông Cả , Sông Đà Rằng 
Chỉ vị trí các sông đó trên l ược đồ ? 
Nước ta có mạng lưới sông ngòi như thế nào ? 
 Kết luận 
N ước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc , nhưng ít sông lớn . 
1. N­íc ta cã m¹ng l­íi s«ng ngßi dµy ® Æc : 
SÔNG HỒNG 
SÔNG CẢ 
Sông Đà Rằng 
 Sông Đồng Nai 
Em hãy kể tên một số con sông nơi em ở ? 
1. Nêu đặc điểm của sông ngòi vào các mùa ? 
2. Nước sông lên xuống theo mùa có ảnh hưởng gì tới đời sống và sản xuất của nhân dân ta ? 
Quan sát hình 2 và hình 3, trả lời câu hỏi : 
2. Sông ngòi nước ta có lượng nước thay đổi theo mùa và có nhiều phù sa 
Sông ngòi 
Thời gian 
Đặc điểm 
Ảnh hưởng tới đời sống và sản xuất 
Mùa m ư a lũ 
Mùa kh ô 
2.Sông ngòi nước ta có lượng nước thay đổi theo mùa và có nhiều phù sa : 
ĐỊA LÍ : Bài 4 
N ước d â ng l ê n nhanh ch óng , có khi tràn ngập cả 2 bờ , nước sông thường rất đụ c 
G â y ra l ũ l ụt , l àm thi ệt h ại v ề ng ười v à c ủa cho nh â n d â n 
Nước sông dâng cao làm ảnh hưởng tới đời sống và sản xuất của nhân dân 
Vào mùa mưa lũ , em thấy nước của các con sông nh ư thế nào ? 
2.Sông ngòi nước ta có lượng nước thay đổi theo mùa và có nhiều phù sa : 
2.Sông ngòi nước ta có lượng nước thay đổi theo mùa và có nhiều phù sa : 
Tại sao v ề mùa lũ , nước sông thường rất đục ? 
N ước sông chứa nhiều phù sa là vì : 3/4 diện tích nước ta là đồi núi dốc , khi có mưa nhiều , mưa to, đất bị bào mòn trôi xuống lòng sông làm cho sông có nhiều phù sa . 
Tại sao n ước sông lại ch ứa nhiều phù sa ? 
Màu nâu đỏ của nước sông chính là do phù sa tạo nên . 
Về mùa lũ , nước sông thường rất đục vì chứa nhiều phù sa và thường có màu nâu đỏ . 
Thời gian 
Đặc điểm 
Ảnh hưởng tới đời sống và sản xuất 
Mùa m ư a lũ 
Mùa 
khô 
2.Sông ngòi nước ta có lượng nước thay đổi theo mùa và có nhiều phù sa : 
N ước d â ng l ê n nhanh ch óng , có khi tràn ngập cả 2 bờ , nước sông thường rất đụ c 
N ước sông h ạ th ấp , l òng s ô ng tr ơ ra nh ững b ãi c át ho ặc s ỏi đá 
G â y ra l ũ l ụt , l àm thi ệt h ại v ề ng ười v à c ủa cho nh â n d â n 
G â y ra h ạn h án , thi ếu n ước cho đời sống và s ản xu ất n ô ng nghi ệp , s ản xu ất thu ỷ đ i ện , giao th ô ng đường thu ỷ g ặp kh ó kh ă n 
Nước sông cạn gây nhiều khó khăn cho đời sống v à sản xuất của nhân dân 
Kết luận 
 Sông của nước ta có l ượng nước thay đổi theo mùa và có nhiều phù sa . 
S ông của nước ta có lượng nước thay đổi như thế nào ? 
3.Vai trò của sông ngòi 
1. Hãy nêu vai trò của sông ngòi ? 
2. Đồng bằng Bắc Bộ và đồng bằng Nam Bộ do những sông nào bồi đắp ? 
3. Chỉ vị trí của các nhà máy thuỷ điện Hoà Bình , Y- a – ly và Trị An? 
3.Vai trò của sông ngòi 
Sông ngòi nước ta có vai tro ̀: 
 Bồi đắp nên nhiều đồng bằng . 
Cung cấp nước cho sản xuất va ̀ đời sống của nhân dân . 
Là đường giao thông quan trọng . 
 Là nguồn thủy điện lớn . 
 Là nơi có thê ̉ phát triển nghê ̀ nuôi trồng thủy sản , 
cung c ấp nhiều tôm , cá , 
1.Hãy nêu vai trò của sông ngòi ? 
 3 . Vai trò của sông ngòi 
2. Đồng bằng Bắc Bộ và đồng bằng Nam Bộ do những sông nào bồi đắp ? 
Đồng bằng Bắc Bộ do phù sa sông Hồng 
và hệ thống sông Thái Bình bồi đắp nên . 
Đồng bằng Nam Bộ do phù sa của sông M ê Kông và hệ thống sông Đồng Nai bồi đắp nên . 
3.Vai trò của sông ngòi 
. Chỉ vị trí của các nhà máy thuỷ điện Hoà Bình , Y- a – ly và Trị An? 
Nhà máy Thủy điện Hoà Bình 
Công trình thủy điện Y- a - ly 
Nhà máy Thủy điện Trị An 
Em hãy nêu tên một số nhà máy thuỷ điện khác mà em biết ? 
 Thủy điện Sơn La 
Thuỷ điện Thác Bà 
Thuỷ điện Bản Vẽ 
Chúng ta phải làm gì để bảo vệ sông ngòi ? 
Sông ngòi 
Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc , nh ư ng ít s ô ng l ớn . S ô ng c ủa n ước ta c ó l ượng n ước thay đổi theo m ùa v à c ó nhi ều ph ù sa . Sông ngòi có vai trò quan trọng đối với sản xuất và đời sống của nhân dân . 
GHI NHỚ 
Qua bài học này giúp em hiểu điều gì ? 
Sông ngòi 
Địa lí 
BÀI TẬP LUYỆN THÊM 
B ài1 . Khoanh vào chữ cái đặt trước kết quả đúng : 
Hai mùa của nước sông được gọi là : 
A Mùa mưa l ũ và mùa khô B Mùa lũ và mùa cạn 
2. Mùa mưa , nước sông dâng lên nhanh : 
A Gây lũ lụt B Cản trở giao thông C Làm chìm ngập đất canh tác 
C G ây ô nhiễm môi trường , ảnh hưởng đến đời sống 
3. Các sông ở miền Bắc thường có lũ vào : 
A Mùa xuân B Mùa hạ C Mùa thu D Mùa đông 
4. Các sông miền Trung thường có lũ vào : 
A Mùa xuân B mùa hạ C mùa thu đông 
BÀI TẬP LUYỆN THÊM 
5. Đồng bằng Bắc bộ được tạo nên bởi hệ thống sông : 
A Sông Hồng và sông Thái Bình 
B. Sông Đồng Nai 
C. Sông Cửu Long. 
Bài 2. Tại soa sông ngòi nước ta có lượng nước thay đổi theo mùa ? 
Bài 3. Nước sông bẩn được gọi là gì ? Nước sông bẩn do những nguyên nhân nào ? Nêu hậu quả của nó ? 
Bài 4. Viết tên các con sông ở nước ta mà em biết .