Bài giảng Ngữ văn Khối 6 - Bài: So sánh

Chào các em đến với tiết học. 
Tuần 21: SO SÁNH 
I. So sánh l à gì? 
1. Ví dụ 1(SGK/24) 
Hãy tìm những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong các câu sau: 
a, Trẻ em nh ư búp trên c à nh 
Biết ăn ngủ, biết học h à nh l à ngoan. 
	(Hồ Chí Minh) 
b, [  ] Trông hai bên bờ, rừng đ ư ớc dựng lên cao ngất nh ư hai dãy tr ư ờng th à nh vô tận. 
	(Đo à n Giỏi) 
 a. Trẻ em như búp trên c à nh 
Biết ăn ngủ,biết học h à nh l à ngoan. 
 (Hồ Chí Minh) 
[  ] trông hai bên bờ,rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường th à nh vô tận. (Đo à n Giỏi ) 
trẻ em như búp trên c à nh. 
rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường th à nh vô tận . 
 trẻ em 
 búp trên c à nh 
-------------------------- 
Có nét tương đồng 
Đầy sức sống, chứa chan hi vọng, non nớt cần được nâng niu, chăm sóc, bảo vệ 
L à m nổi bật sự ngây thơ, đáng yêu của các em nhỏ- đối tượng cần được cả xã hội bảo vệ. 
Giúp ta cảm nhận được tình yêu thương m à Bác d à nh cho các cháu thiếu nhi 
 Rừng đước 
 Hai dãy trường th à nh 
-------------------------- 
Có nét tương đồng 
Đều cao, d à i , chắc chắn, vững chãi bảo vệ cho cuộc sống của con người. 
L à m nổi bật sự hùng vĩ, hoang sơ của rừng đước hai bên bờ. 
Giúp ta cảm nhận được sự ngạc nhiên thích thú của nhân vật. 
. 
Như vậy nhìn lại hai ví dụ trên ta thấy sử dụng phép so sánh l à m tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diễn đạt→ So sánh tu từ 
Tuần 21: SO SÁNH 
I. So sánh l à gì? 
1. Ví dụ 1 (SGK/24) 
a, Trẻ em nh ư búp trên c à nh 
b, [  ] rừng đ ư ớc dựng lên cao ngất nh ư hai dãy tr ư ờng th à nh vô tận. 
2. Ghi nhớ 1 (SGK/24) 
So sánh l à đối chiếu sự vật,sự việc n à y với sự vật,sự việc khác có nét tương đồng để l à m tăng sức gợi hình,gợi cảm cho sự diễn đạt. 
Đầy sức sống, chứa chan hi vọng, non nớt cần được nâng niu, chăm sóc, bảo vệ 
L à m nổi bật sự ngây thơ, đáng yêu của các em nhỏ- đối tượng cần được cả xã hội bảo vệ. 
Giúp ta cảm nhận được tình yêu thương m à Bác d à nh cho các cháu thiếu nhi 
Đều cao, d à i , chắc chắn, vững chãi bảo vệ cho cuộc sống của con người. 
L à m nổi bật sự hùng vĩ, hoang sơ của rừng đước hai bên bờ. 
Giúp ta cảm nhận được sự ngạc nhiên thích thú của nhân vật. 
Con mèo vằn v à o tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt vô cùng dễ mến. (Tạ Duy Anh) 
con mèo vằn 
con hổ 
( to) hơn 
Con mèo vằn v à o tranh, to hơn cả con hổ nhưng nét mặt vô cùng dễ mến. (Tạ Duy Anh) 
hơn 
Tương đồng 
- Lông vằn 
Tương phản 
Mèo hiền l à nh, dễ mến hơn hổ 
V à o tranh mèo to hơn hổ 
Chỉ ra được sự tương phản, hơn kém của sự vật nhưng không nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm .→ So sánh logic 
Tuần 21: SO SÁNH 
I. So sánh l à gì? 
1. Ví dụ 1 (SGK/24) 
2. Ghi nhớ 1 (SGK/24) 
Lưu ý: cần phân biệt so sánh tu từ với so sánh logic 
II. Cấu tạo của phép so sánh 
1. Ví dụ 1 (SGK/25) 
So sánh tu từ 
So sánh lô gic 
+ Tác động v à o cảm xúc 
+ Gi à u sức gợi hình gợi cảm 
+ Tác động v à o nhận thức 
+ Ít có giá trị gợi cảm 
Điền những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong 
các câu đã dẫn ở phần I v à o mô hình phép so sánh 
dưới đây: 
Vế A (sự vật được so sánh) 
Phương diện so sánh 
Từ so sánh 
 Vế B (sự vật dùng để so sánh) 
Trẻ em 
như 
búp trên c à nh 
dựng lên cao 
ngất 
như 
hai dãy trường 
th à nh vô tận 
=> Phép so sánh (đầy đủ) có 4 phần 
Rừng đước 
SO SÁNH 
 II. Cấu tạo của phép so sánh 
(Non nớt cần được bảo vệ) 
Tuần 21: SO SÁNH 
Tuần 21: SO SÁNH 
I. So sánh l à gì? 
1. Ví dụ 1 (SGK/24) 
2. Ghi nhớ 1 (SGK/24) 
II. Cấu tạo của phép so sánh 
Các từ so sánh khác: 
- L à ,như l à , y ,y như,giống như, tựa như, bao nhiêu  .bấy nhiêu  . 
1. Ví dụ 1 (SGK) 
2. Ghi nhớ 2 (SGK/25) 
Tuần 21: SO SÁNH 
I. So sánh l à gì? 
II. Cấu tạo của phép so sánh 
III. Luyện tập 
1. Bài 1a/ 25,26 SGK 
Trò ch ơ i 
Ai nhanh h ơ n? 
1. Hãy tìm thật nhanh điểm t ư ơng đồng giữa các bức hình sau đây. 
2. Sau đó hãy đặt một câu có chứa hình ảnh so sánh dựa trên c ơ sở các em vừa quan sát đ ư ợc. 
Hiền từ, ân cần, hết lòng yêu th ư ơng 
Thầy thuốc nh ư mẹ hiền. 
So sánh ng ư ời với ng ư ời 
tròn 
Trăng tròn nh ư quả bóng. 
So sánh vật với vật 
Xòe rộng, che rợp bóng 
Cây ph ư ợng nở hoa rực rỡ, trông nh ư một chiếc ô khổng lồ. 
So sánh vật với vật 
1. Bài 1a/ 25,26 SGK 
Tìm ví dụ cho mỗi dạng so sánh d ư ới đây. 
So sánh khác loại 
- So sánh vật với ng ư ời (hoặc ng ư ợc lại) 
- So sánh cái cụ thể với cái trừu t ư ợng (hoặc ng ư ợc lại) 
+ Cây đa nh ư một gã khổng lồ. 
+ Mẹ gi à như lá v à ng trên cây. 
+ Cánh buồm nh ư linh hồn ng ư ời dân ch à i l ư ới. 
+ Tinh thần con ng ư ời lúc nh ư áng mây, khi thì nh ư sóng cuốn. 
Một số dạng so sánh 
So sánh cùng loại 
So sánh khác loại 
So sánh ng ư ời với ng ư ời 
So sánh vật với vật 
So sánh vật với ng ư ời 
So sánh cái cụ thể với cái trừu t ư ợng 
Khỏe như  
Khỏe như voi 
Khỏe như trâu 
Bài 2/26: 
Dựa v à o những th à nh ngữ đã biết hãy viết tiếp v à o chỗ trống để tạo th à nh phép so sánh 
Đen như 
Đen như cột nhà cháy 
Đen như than 
Trắng như 
Trắng như trứng gà bóc 
Trắng như bông 
Cao như 
Cao như núi 
Cao như sếu 
B à i tập mở rộng: 
Dựa v à o hình ảnh cho sẵn. Em hãy viết đoạn văn 6-8 dòng với chủ đề: Tháng ba trong tôi. 
Trong đó sử dụng hợp lí biện pháp tu từ so sánh. 
SƠ ĐỒ TÓM TẮT BÀI HỌC. 
Hướng dẫn học ở nh à . 
-Học b à i 
 +So sánh l à gì? 
 +Cấu tạo của phép so sánh 
 + Ho à n th à nh b à i tập trong SGK 
-Chuẩn bị b à i: So sánh (tiếp theo) 
 +Tìm hiểu các kiểu so sánh 
 +Tác dụng của so sánh. 
Giờ học kết thúc chúc các em chăm ngoan,học giỏi