Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 99, Bài 25: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu - Trường THCS Nguyễn Vĩnh Nghiệp

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI LỚP HỌC TRỰC TUYẾN 
TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĨNH NGHIỆP 
NĂM HỌC: 2020-2021 
 BÀI 25 – TIẾT 99 
 DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP 
CHỦ ĐỀ: MỞ RỘNG CÂU 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
	Thế nào là dùng cụm C-V để mở rộng câu? Kể các trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu? Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong câu sau: 
	 Con được bố tha thứ. 
Con được bố tha thứ. 
C 
V 
CN 
 VN 
 	 Bài tập 1: Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C-V làm thành phần gì? 
a) Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa. 
	(Hồ Chí Minh) 
b) Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. 
	(Hoài Thanh) 
c) Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bẩy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài [] 
	(Theo Thạch Lam) 
Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, 
thu hoạch bốn mùa. 
 (Hồ Chí Minh) 
CN 
2 cụm C-V làm CN và phụ ngữ cho cụm động từ 
c 
v 
 v 
 VN 
c 
 	 Bài tập 1: Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C-V làm thành phần gì? 
b) Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa 
cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy 
 tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng 
 chim, tiếng suối nghe mới hay. 
CN 
VN 
C 
V 
C 
V 
C 
V 
C 
V 
1 cụm C-V làm phụ ngữ cho động từ “nói” và 3 cụm C-V làm phụ ngữ cho danh từ “khi” 
 	 Bài tập 1: Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C-V làm thành phần gì? 
c) Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy 
 mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần bằng 
 những thức bóng bẩy hào nháng và thô kệch bắt chước 
người ngoài [] 
	(Theo Thạch Lam) 
CN 
VN 
C 
V 
C 
V 
2 cụm C-V làm phụ ngữ cho động từ 
 	 Bài tập 1: Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C-V làm thành phần gì? 
 	 Bài tập 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng. 
Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng. 
Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: ”Cái đẹp là cái có ích”. 
Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc. 
 	 Bài tập 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng. 
Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng. 
 Chúng em học giỏi làm cho cha mẹ và thầy cô rất vui lòng. 
CN 
VN 
C 
V 
C 
V 
b) Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: “Cái đẹp là cái có ích”. 
Nhà văn Hoài Thanh khẳng định rằng cái đẹp là cái có ích. 
CN 
VN 
C 
V 
 	Bài tập 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng. 
	c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc. 
 Tiếng Việt rất giàu thanh điệu khiến lời nói của người 
Việt Nam ta du dương,trầm bổng như một bản nhạc. 
CN 
VN 
C 
V 
C 
V 
* Lưu ý: 
	 Các phụ ngữ của động từ cảm nghĩ( biết, biết rằng, tin, tin rằng, nghĩ ), động từ gây khiến,( khiến, khiến cho, làm cho ), động từ khả năng( muốn, định ), động từ bị động ( bị, được,chịu, mắc phải ) thường được mở rộng thành cụm C-V. 
 	 BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ. (Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy) 
Anh em hoà thuận,hai thân vui vầy. 
 Đây là cảnh một rừng thông. Ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại. Nhưng bao nhiêu người qua lại cũng chỉ mải suy tính xem rừng này mỗi năm lấy được bao nhiêu nhựa thông, bao nhiêu củi thông. Đến lúc có người nhìn cảnh chỉ vì mến cảnh và biết quên mình trong cảnh, từ lúc ấy mới có văn thơ. 
c) Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”,ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước. 
 	 BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ.(Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy) 
Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy. 
Anh em hoà thuận khiến hai thân vui vầy . 
b. Đây là cảnh một rừng thông. Ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại. Nhưng bao nhiêu người qua lại cũng chỉ mải suy tính xem rừng này mỗi năm lấy được bao nhiêu nhựa thông, bao nhiêu củi thông. Đến lúc có người nhìn cảnh chỉ vì mến cảnh và biết quên mình trong cảnh, từ lúc ấy mới có văn thơ. 
	 Đây là cảnh một rừng thông ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại. 
c) Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”,ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước. 
	 Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”,ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước. 
 	 BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ.(Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy) 
Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ. 
Mẹ nghĩ rằng con sẽ tiến bộ. 
C 
V 
2. Nhà này mái đã hỏng. 
Nhà này mái đã hỏng. 
C 
V 
BÀI TẬP LÀM THÊM 
1. Mẹ nghĩ rằng con sẽ tiến bộ. 
CN 
VN 
CN 
VN 
DẶN DÒ 
Hoàn thành bài tập vào vở 
Xem bài: Ý nghĩa văn chương.