Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Bài 39: Bài tiết nước tiểu và vệ sinh hệ bài tiết nước tiểu

1 
TRƯỜNG THCS CÁT LÁI 
Đuổi hình bắt chữ 
Slide 
TRÒ CHƠI 
00 
02 
03 
10 
04 
08 
05 
09 
06 
07 
01 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
2 
Ngồi mát ăn bát vàng 
Slide 
Đáp án 
Câu: 1 
00 
02 
03 
10 
04 
08 
05 
09 
06 
07 
01 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
2 
Ngọc trai 
Slide 
Đáp án 
Câu: 2 
00 
02 
03 
10 
04 
08 
05 
09 
06 
07 
01 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
Slide 
7 
a 
b 
Thất học 
Câu: 3 
Đáp án 
00 
02 
03 
10 
04 
08 
05 
09 
06 
07 
01 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
Nhà cao cửa rộng 
Slide 
Câu: 4 
Đáp án 
00 
02 
03 
10 
04 
08 
05 
09 
06 
07 
01 
11 
12 
13 
14 
15 
Ngũ cốc 
Slide 
Câu: 5 
Đáp án 
00 
02 
03 
10 
04 
08 
05 
09 
06 
07 
01 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
Số đỏ 
Slide 
ĐÁP ÁN 
Câu: 6 
Tam sao thất bản 
ĐÁP ÁN 
Câu: 7 
H 5 N 1 
H H H H H - N 
ĐÁP ÁN 
Câu: 8 
Ba hoa 
ĐÁP ÁN 
Câu: 9 
Ca dao 
ĐÁP ÁN 
Câu: 10 
Bài 39: 
BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU VÀ 
VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
SINH HỌC 8 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
1 
Tạo thành nước tiểu 
2 
Thải nước tiểu 
3 
Vệ sinh hệ bài tiết nước tiểu 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
 I/ Tạo thành nước tiểu 
- Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở các đơn vị chức năng của thận. 
Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở đâu? 
Cấu tạo một đơn vị chức năng của thận 
 LỌC MÁU 
- Màng lọc là vách mao mạch với các lỗ nhỏ 30- 40 A 0 
- Sự chênh lệch áp suất tạo ra lực đẩy các chất qua lỗ lọc. 
 Các tế bào máu và protein lớn hơn lỗ lọc nên vẫn ở lại trong máu. 
 HẤP THỤ LẠI 
- Có sử dụng năng lượng ATP 
 Các chất được hấp thụ lại: 
 + Chất dinh dưỡng 
 + Nước 
 + Các ion Na + , Cl - ... 
 BÀI TIẾT TIẾP 
- Có sử dụng năng lượng ATP 
- Các chất được bài tiết tiếp: 
 + Các chất cặn bã: axit uric, creatin 
 + Các chất thuốc 
 + ion thừa: H + , K +  
Ống thận 
Mao mạch quanh ống thận 
 I/ Tạo thành nước tiểu 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
 I/ Tạo thành nước tiểu 
- Sự tạo thành nước tiểu diễn ra ở các đơn vị chức năng của thận. 
- Gồm 3 quá trình: lọc máu, hấp thụ lại và bài tiết tiếp. 
 + Quá trình lọc máu xảy ra ở cầu thận  tạo nước tiểu đầu. 
 + Quá trình hấp thụ lại vào máu các chất cần thiết 
 + Bài tiết tiếp chất cặn bã, chất độc hại 
ống thận 
Tạo nước tiểu chính thức. 
 
- Ý nghĩa: Giúp duy trì và ổn định nồng độ các chất trong máu. 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
 I/ Tạo thành nước tiểu 
 II/ Thải nước tiểu 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
 I/ Tạo thành nước tiểu 
 II/ Thải nước tiểu 
Ống dẫn nước tiểu 
Bể thận 
Nước tiểu chính thức 
Bể thận 
Ống dẫn nước tiểu 
Bóng đái 
Ống đái 
Thải ra ngoài 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
 I/ Tạo thành nước tiểu 
 II/ Thải nước tiểu 
Ống dẫn nước tiểu 
Bể thận 
Nước tiểu chính thức đổ vào bể thận, qua ống dẫn nước tiểu xuống tích trữ ở bóng đái, rồi được thải ra ngoài nhờ hoạt động của cơ vòng ống đái (cùng với cơ bóng đái và cơ bụng). 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
 I/ Tạo thành nước tiểu 
 II/ Thải nước tiểu 
Ống dẫn nước tiểu 
Bể thận 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
 I/ Tạo thành nước tiểu 
 II/ Thải nước tiểu 
Ống dẫn nước tiểu 
Bể thận 
Giải thích tại sao trẻ nhỏ thường tiểu dầm, còn người già khó điều khiển phản xạ đi tiểu? 
+ Ở trẻ nhỏ, do hệ thần kinh chưa phát triển. 
+ Ở người già, sự co cơ vân ở ống đái không tốt. 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
Hiện tượng gì sẽ xảy ra nếu màng lọc bị tổn thương? 
 Khi màng lọc bị tổn thương làm cho quá trình lọc máu bị ngưng trệ hoặc cho prôtêin và các tế bào máu lọt qua màng, gây ra hiện tượng tiểu ra máu, 
1. Một số tác nhân chủ yêu gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
III. Vệ sinh hệ bài tiết 
Liên cầu khuẩn gây suy thận 
1. Một số tác nhân chủ yếu gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
Rau củ bị nh i ễm độc 
Rau củ quả bị phun thuốc trừ sâu 
Các chất thuỷ ngân, asenic có trong rau củ bị nhiễm độc 
1. Một số tác nhân chủ yếu gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu 
. 
.. 
. 
. 
. 
. 
. 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
Độc tố vi khuẩn, độc tố trong mật cá trắm 
1. Một số tác nhân chủ yếu gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu 
. 
.. 
. 
. 
. 
. 
. 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
Thức ăn quá chua, hoặc quá mặn 
Có những tác nhân nào gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu? 
  Các tác nhân gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu: 
 + Các vi khuẩn gây bệnh. 
 + Các chất độc trong thức ăn. 
 + Khẩu phần thức ăn không hợp lí. 
1. Một số tác nhân chủ yếu gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
2. Cần xây dựng các thói quen sống khoa học để đảm bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu tránh tác nhân có hại 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
III. Vệ sinh hệ bài tiết 
1 - c 
2 - a 
3 - d 
4 - e 
5 - b 
2. Cần xây dựng các thói quen sống khoa học để đảm bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu tránh tác nhân có hại 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
III. Vệ sinh hệ bài tiết 
2. Cần xây dựng các thói quen sống khoa học để đảm bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu tránh tác nhân có hại 
BÀI 39. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU, VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
III. Vệ sinh hệ bài tiết 
Chọn câu trả lời đúng nhất : 
	 Câu 1 : Bệnh nào dưới đây xảy ra do sự kết muối khoáng và các chất khác trong nước tiểu ? 
 A. Viêm thận	B. Sỏi thận 
	 C. Nhiễm trùng thận	D. Tiểu nhiều 
	Câu 2. Người bị sỏi thận cần hạn chế sử dụng những chất nào ? 
	 A. Muối khoáng 	B. Nước 
	 C. Vitamin	D. Prôtêin. 
Củng cố 
Câu 3. Khi có sỏi trong đường dẫn nước tiểu thì sức khỏe sẽ như thế nào? 
	A. Bí tiểu hoặc không đi tiểu được 
	B. Đau dữ dội và có thể bị sốt 
	C. Nếu không được cấp cứu kịp thời có thể bị chết 
	D. Cả a , b , c đúng 
Câu 4. Khi uống nhiều bia, rượu thì có thể gây ra bệnh nào sau đây? 
	A. Sỏi thận 
	B. Suy thận 
	C. Tiểu nhiều 
Củng cố 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
 Đọc mục em có biết 
 Học bài, trả lời lại các câu hỏi SGK 
 Tìm hiểu thêm các thông tin về bệnh thận và đường tiết niệu , từ đó tự đề ra cách phòng bệnh và bảo vệ cơ thể một cách hợp lí nhất 
 Đọc và tìm hiểu trước bài 41