Bài giảng Vật lí Lớp 7 - Bài 20: Chất dẫn điện và chất cách điện. Dòng điện trong kim loại

NhiÖt liÖt chµo mõng 
 thÇy gi¸o - c« gi¸o 
vÒ dù giê th¨m líp 
1/ Dòng điện là gì ? Em hãy cho biết công dụng của nguồn điện ? 
2/ Dụng cụ nào dưới đây không phải là nguồn điện ? 
A. Pin 
B. Bóng đèn điện đang sáng 
C. Đinamô lắp ở xe đạp 
D. Acquy 
- Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng. 
- Nguồn điện dùng để cung cấp dòng điện cho các dụng cụ điện hoạt động. 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Bài 20 : CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN 
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI 
 Dòng điện ở mạch điện gia đình nếu chạy trực tiếp qua cơ thể người sẽ rất nguy hiểm tới tính mạng. Vì vậy tất cả các dụng cụ và thiết bị dùng điện (dây điện, công tắc, phích cắm điện, ổ lấy điện, bóng đèn, quạt điện .v.v.) đều phải được chế tạo đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Chúng gồm những bộ phận dẫn điện và những bộ phận cách điện. 
Nghiên cứu phần I, Từ các vật liệu chuẩn bị, hãy sắp xếp vào bảng sau cho hợp lý . 
kìm 
Móc nhôm phơi đồ 
Dây đồng 
Dây thép 
Thước nhựa 
Cầu chì Sứ 
Đũa inox 
Thanh thủy tinh 
Đũa gỗ khô 
Cây viết chì 
KẾT QUẢ 
CHẤT DẪN ĐIỆN 
CHẤT CÁCH ĐIỆN 
Dây đồng 
Móc nhôm phơi đồ 
Dây thép 
 Đũa inox 
Cầu chì Sứ 
Thanh thủy tinh 
Thước nhựa 
Cành cây khô 
Cao su ở cây kìm 
Đũa gỗ khô 
Lá nhôm 
Dây đồng 
Vỏ nhựa bọc dây điện 
Vỏ gỗ 
Thí nghiệm : (SGK) 
Bài 20 : CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN 
 DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI 
I. Chất dẫn điện và chất cách điện : 
 Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua . 
 Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua . 
 
 
I. Chất dẫn điện và chất cách điện : 
 - Chất dẫn điện : Là chất cho dòng điện đi qua. 
 - Chất cách điện: Là chất không cho dòng điện đi qua. 
C2 : Hãy kể tên ba vật liệu thường dùng để làm vật dẫn điện và ba vật liệu thường dùng để làm vật cách điện ? 
C2 . 3 vật liệu làm chất dẫn 	 điện : Đồng, sắt, nhôm . 
	 3 v ật liệu làm chất cách 	điện : Nhựa, thuỷ tinh,sứ 
C3 : Hãy nêu một số trường hợp chứng tỏ rằng không khí ở điều kiện bình thường là chất cách điện? 
C3: Khi ngắt công tắc đèn chiếu sáng ở lớp học, khi công tắc ngắt giữa 2 chốt là không khí nên đèn không sáng . 
 ChÊt dÉn ®iÖn 
 - Baïc, ñoàng, vaøng, nhoâm, saét 
 - Thuûy ngaân, than chì 
 - Caùc dung dòch axit, kieàm, muoái, 
 nöôùc thöôøng duøng 
 ChÊt c¸ch ®iÖn ë ®iÒu kiÖn th­êng 
 - Nöôùc nguyeân chaát, khoâng khí, goã khoâ 
 - Chaát deûo, nhöïa, cao su 
 - Thuûy tinh, söù 	 
Dẫn điện tốt hơn 
Cách điện tốt hơn 
 Em hãy cho biết chất nào dẫn điện tốt nhất, chất nào cách điện tốt nhất ? 
 Chất dẫn điện tốt nhất là bạc , chất cách điện tốt nhất là sứ . 
 CHAÁT DAÃN ÑIEÄN 
 - Baïc, ñoàng, vaøng, nhoâm, saét 
 - Thuûy ngaân, than chì 
 - Caùc dung dòch axit, kieàm, muoái, 
 nöôùc thöôøng duøng 
 CHAÁT CAÙCH ÑIEÄN ÔÛ ÑIEÀU KIEÄN THÖÔØNG 
 - Nöôùc nguyeân chaát, khoâng khí, goã khoâ 
 - Chaát deûo, nhöïa, cao su 
 - Thuûy tinh, söù 	 
Dẫn điện tốt hơn 
Cách điện tốt hơn 
 Vì sao các lõi dây điện thường làm bằng đồng ? 
 Vì đồng là chất dẫn điện tốt thứ hai (chỉ sau bạc) nhưng rẻ hơn bạc rất nhiều. 
II. Dòng điện trong kim loại : 
1. Êlectron tự do trong kim loại: 
C4: Hãy nhớ lại xem trong nguyên tử, hạt nào mang điện tích 
 dương hạt nào mang điện tích âm ? 
a. Kim loại là chất dẫn điện, kim loại được cấu tạo từ các nguyên tử. 
b.	Trong kim loại có các êlectrôn thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do gọi các electron tự do. 
Trả lời: 
+ Hạt nhân mang điện tích dương. 
+ Các electron mang điện tích âm. 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
Mô hình đơn giản một đoạn dây kim loại. 
C5: - Kí hiệu nào biểu diễn các êlectrôn tự do? 
 Các êlectrôn tự do là các vòng tròn nhỏ có dấu “ – “ . 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
Mô hình đơn giản một đoạn dây kim loại. 
C5: - Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử. Chúng mang điện tích gì ? Vì sao ? 
 Phần còn lại của nguyên tử là những vòng tròn lớn bị khuyết có dấu “ + “. Phần này mang điện tích dương vì khi đó nguyên tử mất bớt êlectrôn. 
+ - 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
2. Dòng điện trong kim loại. 
Mô phỏng chuyển động của các electron trong kim loại khi có dòng điện chạy qua. 
C6. Hãy quan sát và cho biết các êlectrôn tự do bị cực nào của pin đẩy, bị cực nào của pin hút? 
+ - 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
2. Dòng điện trong kim loại. 
Mô phỏng chuyển động của các electron trong kim loại khi có dòng điện chạy qua. 
Hãy vẽ thêm mũi tên cho mỗi êlectron tự do này để chỉ chiều dịch chuyển của chúng? 
+ - 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
Các..trong kim loại......tạo thành dòng điện chạy qua nó. 
êlectron tự do 
dịch chuyển có hướng 
	II. Dòng điện trong kim loại : 
1. Êlectron tự do trong kim loại: 
	2. Dòng điện trong kim loại: 
	III. Vận dụng : 
C7: Vật nào dưới đây là vật dẫn điện? 
Thanh gỗ khô 
Một đoạn ruột bút chì 
Một đoạn dây nhựa 
Thanh thủy tinh 
 Kết luận: 
	 	 - Dòng điện trong kim loại là dòng các êlectron tự do dịch chuyển có hướng. 
I. Chất dẫn điện và chất cách điện : 
	 - Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. 	- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua. 
II. Dòng điện trong kim loại : 
	 	 - Dòng điện trong kim loại là dòng các êlectron tự do dịch chuyển có hướng. 
III. Vận dụng : 
C8 : Trong các dụng cụ và thiết bị điện thường dùng, vật liệu cách điện được sử dụng nhiều nhất là: 
Sứ C. Nhựa 
Thủy tinh D. Cao su 
Bài 20 : CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN 
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI 
Bài 20 : CHẤT DẪN ĐIỆN VÀ CHẤT CÁCH ĐIỆN 
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI 
I. Chất dẫn điện và chất cách điện : 
	- Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. 	- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua. 
II. Dòng điện trong kim loại : 
	 - Dòng điện trong kim loại là dòng các êlectron tự do dịch chuyển có 	 hướng. 
III. Vận dụng : 
C9: Vật nào trong các vật sau đây không có các êlectron tự do? 
Một đoạn dây thép C. Một đoạn dây nhựa 
Một đoạn dây đồng D. Một đoạn dây nhôm 
LIÊN HỆ THỰC TẾ 
 Vì khi có dòng điệntrong kim loại, electron tự do dịch chuyển có hướng với vận tốc rất lớn từ 0,1 1 mm/s. Nên khi đóng công tắc điện thì đèn sáng gần như tức thì. 
Vậy nên : Phải cẩn trọng khi sử dụng các thiết bị điện ở mọi nơi, kiểm tra kĩ xem chúng có được cách điện an toàn hay không, để bảo vệ an toàn cho bản thân. 
V.Bài tập về nhà. 
	 Học thuộc ghi nhớ 
	 Các bài tập: 20.2; 20.3 trong SBT 
	 Nghiên cứu trước bài 21: Sơ đồ mạch điện- chiều dòng điện. 
	IV. Củng cố . 
	 Ghi nhớ: 
 	 - Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. 	- Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua. 
	- Dòng điện trong kim loại là dòng các êlectron tự 	 do dịch chuyển có hướng. 
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHOẺ 
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT