Chương trình giáo dục phổ thông - Môn Vật lí

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 
MÔN VẬT LÍ 
(Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT 
 ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo) 
Hà Nội, 2018 
2 
MỤC LỤC 
Trang 
I. ĐẶC ĐIỂM MÔN HỌC ................................................................................................................................................. 3 
II. QUAN ĐIỂM XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH ......................................................................................................... 4 
III. MỤC TIÊU CHƯƠNG TRÌNH ................................................................................................................................. 5 
IV. YÊU CẦU CẦN ĐẠT .................................................................................................................................................. 5 
V. NỘI DUNG GIÁO DỤC ............................................................................................................................................... 8 
LỚP 10 ................................................................................................................................................................................. 9 
CÁC CHUYÊN ĐỀ LỚP 10 .............................................................................................................................................. 15 
LỚP 11 ............................................................................................................................................................................... 17 
CÁC CHUYÊN ĐỀ LỚP 11 .............................................................................................................................................. 22 
LỚP 12 ............................................................................................................................................................................... 24 
CÁC CHUYÊN ĐỀ LỚP 12 .............................................................................................................................................. 28 
VI. PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC .................................................................................................................................. 31 
VII. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ GIÁO DỤC ....................................................................................................................... 33 
VIII. GIẢI THÍCH VÀ HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH ................................................................ 34 
3 
I. ĐẶC ĐIỂM MÔN HỌC 
Vật lí học là ngành khoa học nghiên cứu các dạng vận động đơn giản, tổng quát nhất của vật chất và tương tác giữa chúng. 
Trong nhà trường phổ thông, giáo dục vật lí được thực hiện ở cả ba cấp học với các mức độ khác nhau. 
Ở giai đoạn giáo dục cơ bản (cấp tiểu học và cấp trung học cơ sở), nội dung giáo dục vật lí được đề cập trong các môn 
học: Tự nhiên và Xã hội (lớp 1, lớp 2, lớp 3); Khoa học (lớp 4, lớp 5); Khoa học tự nhiên (từ lớp 6 đến lớp 9). 
Ở giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp (cấp trung học phổ thông), Vật lí là môn học thuộc nhóm môn Khoa học 
tự nhiên, được lựa chọn theo nguyện vọng và định hướng nghề nghiệp của học sinh. Những học sinh có định hướng nghề 
nghiệp cần vận dụng nhiều kiến thức, kĩ năng vật lí được học thêm các chuyên đề học tập. Môn Vật lí giúp học sinh tiếp tục 
phát triển các phẩm chất, năng lực đã được định hình trong giai đoạn giáo dục cơ bản, tạo điều kiện để học sinh bước đầu 
nhận biết đúng năng lực, sở trường của bản thân, có thái độ tích cực đối với môn học. Trên cơ sở nội dung nền tảng đã trang 
bị cho học sinh ở giai đoạn giáo dục cơ bản, Chương trình môn Vật lí lựa chọn phát triển những vấn đề cốt lõi thiết thực 
nhất, đồng thời chú trọng đến các vấn đề mang tính ứng dụng cao là cơ sở của nhiều ngành kĩ thuật, khoa học và công nghệ. 
Thí nghiệm, thực hành đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành khái niệm, quy luật, định luật vật lí. Vì 
vậy, Chương trình môn Vật lí chú trọng rèn luyện cho học sinh khả năng tìm hiểu các thuộc tính của đối tượng vật lí thông 
qua các nội dung thí nghiệm, thực hành dưới các góc độ khác nhau. 
Chương trình môn Vật lí coi trọng việc rèn luyện khả năng vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để tìm hiểu và giải quyết 
ở mức độ nhất định một số vấn đề của thực tiễn, đáp ứng đòi hỏi của cuộc sống; vừa bảo đảm phát triển năng lực vật lí – 
biểu hiện của năng lực khoa học tự nhiên, vừa đáp ứng yêu cầu định hướng nghề nghiệp của học sinh. 
Thông qua Chương trình môn Vật lí, học sinh hình thành và phát triển được thế giới quan khoa học; rèn luyện được sự 
tự tin, trung thực, khách quan; cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên; yêu thiên nhiên, tự hào về thiên nhiên của quê hương, 
đất nước; tôn trọng các quy luật của thiên nhiên, trân trọng, giữ gìn và bảo vệ thiên nhiên, ứng xử với thiên nhiên phù hợp 
với yêu cầu phát triển bền vững; đồng thời hình thành và phát triển được các năng lực tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, 
giải quyết vấn đề và sáng tạo. 
4 
II. QUAN ĐIỂM XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH 
Chương trình môn Vật lí quán triệt đầy đủ các quy định cơ bản được nêu trong Chương trình tổng thể, về quan điểm, 
mục tiêu, yêu cầu cần đạt, kế hoạch giáo dục, nội dung giáo dục, phương pháp giáo dục và đánh giá kết quả, điều kiện thực 
hiện và phát triển chương trình; định hướng xây dựng chương trình các môn học và hoạt động giáo dục; đồng thời nhấn 
mạnh một số quan điểm sau: 
1. Chương trình môn Vật lí một mặt kế thừa và phát huy ưu điểm của chương trình hiện hành và mặt khác, tiếp thu kinh 
nghiệm xây dựng chương trình môn học của các nước có nền giáo dục tiên tiến trên thế giới, đồng thời tiếp cận những thành 
tựu của khoa học giáo dục và khoa học vật lí phù hợp với trình độ nhận thức và tâm, sinh lí lứa tuổi của học sinh, có tính đến 
điều kiện kinh tế và xã hội Việt Nam. 
2. Chương trình môn Vật lí chú trọng bản chất, ý nghĩa vật lí của các đối tượng, đề cao tính thực tiễn; tránh khuynh 
hướng thiên về toán học; tạo điều kiện để giáo viên giúp học sinh phát triển tư duy khoa học dưới góc độ vật lí, khơi gợi sự 
ham thích ở học sinh, tăng cường khả năng vận dụng kiến thức, kĩ năng vật lí trong thực tiễn. Các chủ đề được thiết kế, sắp 
xếp từ trực quan đến trừu tượng, từ đơn giản đến phức tạp, từ hệ được xem như một hạt đến nhiều hạt; bước đầu tiếp cận với 
một số nội dung hiện đại mang tính thiết thực, cốt lõi. 
3. Chương trình môn Vật lí được xây dựng theo hướng mở, thể hiện ở việc không quy định chi tiết về nội dung dạy học 
mà chỉ quy định những yêu cầu học sinh cần đạt; chỉ đưa ra các định nghĩa cụ thể cho các khái niệm trong trường hợp có 
những cách hiểu khác nhau. Căn cứ vào các yêu cầu cần đạt, các tác giả sách giáo khoa chủ động, sáng tạo trong việc triển 
khai các nội dung dạy học cụ thể theo yêu cầu phát triển chương trình. Trên cơ sở bám sát mục tiêu và đáp ứng yêu cầu cần 
đạt của Chương trình môn Vật lí, giáo viên có thể lựa chọn, sử dụng một hay kết hợp nhiều sách giáo khoa, nhiều nguồn tư 
liệu khác nhau để dạy học. Trong một lớp, thứ tự dạy học các chủ đề (bao gồm các chủ đề bắt buộc và các chuyên đề tự 
chọn) là không cố định “cứng”, các tác giả sách giáo khoa, giáo viên có thể sáng tạo một cách hợp lí, sao cho không làm mất 
logic hình thành kiến thức, kĩ năng và không hạn chế cơ hội hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh. Thứ 
tự dạy học các chủ đề được thực hiện sao cho chủ đề mô tả hiện tượng vật lí được thực hiện trước để cung cấp bức tranh 
toàn cảnh về hiện tượng, sau đó đến chủ đề giải thích và nghiên cứu hiện tượng để cung cấp cơ sở vật lí sâu hơn, rồi đến chủ 
5 
đề ứng dụng của hiện tượng đó trong khoa học hoặc thực tiễn. 
4. Các phương pháp giáo dục của môn Vật lí góp phần phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của người học, 
nhằm hình thành, phát triển năng lực vật lí cũng như góp phần hình thành, phát triển các phẩm chất và năng lực chung được 
quy định trong Chương trình tổng thể. 
III. MỤC TIÊU CHƯƠNG TRÌNH 
1. Cùng với các môn học và hoạt động giáo dục khác, giúp học sinh hình thành, phát triển các phẩm chất chủ yếu và 
năng lực chung được quy định trong Chương trình tổng thể. 
2. Giúp học sinh hình thành, phát triển năng lực vật lí, với các biểu hiện sau: 
a) Có được những kiến thức, kĩ năng phổ thông cốt lõi về: mô hình hệ vật lí; năng lượng và sóng; lực và trường; 
b) Vận dụng được một số kĩ năng tiến trình khoa học để khám phá, giải quyết vấn đề dưới góc độ vật lí; 
c) Vận dụng được một số kiến thức, kĩ năng trong thực tiễn, ứng xử với thiên nhiên phù hợp với yêu cầu phát triển bền 
vững xã hội và bảo vệ môi trường; 
d) Nhận biết được năng lực, sở trường của bản thân, định hướng được nghề nghiệp và có kế hoạch học tập, rèn luyện đáp 
ứng yêu cầu của định hướng nghề nghiệp. 
IV. YÊU CẦU CẦN ĐẠT 
1. Yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực chung 
Môn Vật lí góp phần thực hiện các yêu cầu cần đạt về phẩm chất chủ yếu và năng lực chung theo các mức độ phù hợp 
với môn học, cấp học đã được quy định trong Chương trình tổng thể. 
2. Yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù 
Môn Vật lí hình thành và phát triển ở học sinh năng lực vật lí, với những biểu hiện cụ thể sau đây: 
a) Nhận thức vật lí 
6 
Nhận thức được kiến thức, kĩ năng phổ thông cốt lõi về: mô hình hệ vật lí; năng lượng và sóng; lực và trường; nhận 
biết được một số ngành, nghề liên quan đến vật lí; biểu hiện cụ thể là: 
– Nhận biết và nêu được các đối tượng, khái niệm, hiện tượng, quy luật, quá trình vật lí. 
– Trình bày được các hiện tượng, quá trình vật lí; đặc điểm, vai trò của các hiện tượng, quá trình vật lí bằng các hình 
thức biểu đạt: nói, viết, đo, tính, vẽ, lập sơ đồ, biểu đồ. 
– Tìm được từ khoá, sử dụng được thuật ngữ khoa học, kết nối được thông tin theo logic có ý nghĩa, lập được dàn ý khi 
đọc và trình bày các văn bản khoa học. 
– So sánh, lựa chọn, phân loại, phân tích được các hiện tượng, quá trình vật lí theo các tiêu chí khác nhau. 
– Giải thích được mối quan hệ giữa các sự vật, hiện tượng, quá trình. 
– Nhận ra điểm sai và chỉnh sửa được nhận thức hoặc lời giải thích; đưa ra được những nhận định phê phán có liên 
quan đến chủ đề thảo luận. 
– Nhận ra được một số ngành nghề phù hợp với thiên hướng của bản thân. 
b) Tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ vật lí 
Tìm hiểu được một số hiện tượng, quá trình vật lí đơn giản, gần gũi trong đời sống và trong thế giới tự nhiên theo tiến 
trình; sử dụng được các chứng cứ khoa học để kiểm tra các dự đoán, lí giải các chứng cứ, rút ra các kết luận; biểu hiện cụ 
thể là: 
– Đề xuất vấn đề liên quan đến vật lí: Nhận ra và đặt được câu hỏi liên quan đến vấn đề; phân tích được bối cảnh để đề 
xuất được vấn đề nhờ kết nối tri thức, kinh nghiệm đã có và dùng ngôn ngữ của mình để biểu đạt vấn đề đã đề xuất. 
– Đưa ra phán đoán và xây dựng giả thuyết: Phân tích vấn đề để nêu được phán đoán; xây dựng và phát biểu được giả 
thuyết cần tìm hiểu. 
– Lập kế hoạch thực hiện: Xây dựng được khung logic nội dung tìm hiểu; lựa chọn được phương pháp thích hợp (quan 
sát, thực nghiệm, điều tra, phỏng vấn, tra cứu tư liệu); lập được kế hoạch triển khai tìm hiểu. 
7 
– Thực hiện kế hoạch: Thu thập, lưu giữ được dữ liệu từ kết quả tổng quan, thực nghiệm, điều tra; đánh giá được kết 
quả dựa trên phân tích, xử lí các dữ liệu bằng các tham số thống kê đơn giản; so sánh được kết quả với giả thuyết; giải thích, 
rút ra được kết luận và điều chỉnh khi cần thiết. 
– Viết, trình bày báo cáo và thảo luận: Sử dụng ngôn ngữ, hình vẽ, sơ đồ, biểu bảng để biểu đạt được quá trình và kết 
quả tìm hiểu; viết được báo cáo sau quá trình tìm hiểu; hợp tác được với đối tác bằng thái độ tích cực và tôn trọng quan 
điểm, ý kiến đánh giá do người khác đưa ra để tiếp thu tích cực và giải trình, phản biện, bảo vệ được kết quả tìm hiểu một 
cách thuyết phục. 
– Ra quyết định và đề xuất ý kiến, giải pháp: Đưa ra được quyết định xử lí cho vấn đề đã tìm hiểu; đề xuất được ý kiến 
khuyến nghị vận dụng kết quả tìm hiểu, nghiên cứu, hoặc vấn đề nghiên cứu tiếp. 
c) Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học 
Vận dụng được kiến thức, kĩ năng đã học trong một số trường hợp đơn giản, bước đầu sử dụng toán học như một ngôn 
ngữ và công cụ để giải quyết được vấn đề; biểu hiện cụ thể là: 
– Giải thích, chứng minh được một vấn đề thực tiễn. 
– Đánh giá, phản biện được ảnh hưởng của một vấn đề thực tiễn. 
– Thiết kế được mô hình, lập được kế hoạch, đề xuất và thực hiện được một số phương pháp hay biện pháp mới. 
– Nêu được giải pháp và thực hiện được một số giải pháp để bảo vệ thiên nhiên, thích ứng với biến đổi khí hậu; có 
hành vi, thái độ hợp lí nhằm phát triển bền vững. 
Trong Chương trình môn Vật lí, mỗi thành tố của các năng lực chung cũng như năng lực đặc thù nói trên được đưa vào 
từng chủ đề, từng mạch nội dung dạy học, dưới dạng các yêu cầu cần đạt, với các mức độ khác nhau. 
8 
V. NỘI DUNG GIÁO DỤC 
1. Nội dung khái quát 
Mạch nội dung Lớp 10 Lớp 11 Lớp 12 Ghi chú 
Mở đầu 
Vật lí trong một số ngành nghề Chuyên đề 10.1 
Động học 
Động lực học 
Công, năng lượng, công suất 
Động lượng 
Chuyển động tròn 
Biến dạng của vật rắn 
Trái Đất và bầu trời Chuyên đề 10.2 
Vật lí với giáo dục về bảo vệ môi trường Chuyên đề 10.3 
Trường hấp dẫn Chuyên đề 11.1 
Dao động 
Sóng 
Truyền thông tin bằng sóng vô tuyến Chuyên đề 11.2 
Trường điện (Điện trường) 
9 
Mạch nội dung Lớp 10 Lớp 11 Lớp 12 Ghi chú 
Dòng điện, mạch điện 
Mở đầu về điện tử học Chuyên đề 11.3 
Vật lí nhiệt 
Khí lí tưởng 
Trường từ (Từ trường) 
Dòng điện xoay chiều Chuyên đề 12.1 
Vật lí hạt nhân và phóng xạ 
Một số ứng dụng vật lí trong chẩn đoán y học Chuyên đề 12.2 
Vật lí lượng tử Chuyên đề 12.3 
2. Nội dung và yêu cầu cần đạt ở từng lớp 
LỚP 10 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
Mở đầu 
Giới thiệu mục đích 
học tập môn Vật lí 
– Nêu được đối tượng nghiên cứu của Vật lí học và mục tiêu của môn Vật lí. 
– Phân tích được một số ảnh hưởng của vật lí đối với cuộc sống, đối với sự phát triển của khoa học, 
công nghệ và kĩ thuật. 
– Nêu được ví dụ chứng tỏ kiến thức, kĩ năng vật lí được sử dụng trong một số lĩnh vực khác nhau. 
10 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
– Nêu được một số ví dụ về phương pháp nghiên cứu vật lí (phương pháp thực nghiệm và phương 
pháp lí thuyết). 
– Mô tả được các bước trong tiến trình tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ vật lí. 
– Thảo luận để nêu được: 
+ Một số loại sai số đơn giản hay gặp khi đo các đại lượng vật lí và cách khắc phục chúng; 
+ Các quy tắc an toàn trong nghiên cứu và học tập môn Vật lí. 
Động học 
Mô tả chuyển động – Lập luận để rút ra được công thức tính tốc độ trung bình, định nghĩa được tốc độ theo một phương. 
– Từ hình ảnh hoặc ví dụ thực tiễn, định nghĩa được độ dịch chuyển. 
– So sánh được quãng đường đi được và độ dịch chuyển. 
– Dựa vào định nghĩa tốc độ theo một phương và độ dịch chuyển, rút ra được công thức tính và định 
nghĩa được vận tốc. 
– Thực hiện thí nghiệm (hoặc dựa trên số liệu cho trước), vẽ được đồ thị độ dịch chuyển – thời gian 
trong chuyển động thẳng. 
– Tính được tốc độ từ độ dốc của đồ thị độ dịch chuyển – thời gian. 
– Xác định được độ dịch chuyển tổng hợp, vận tốc tổng hợp. 
– Vận dụng được công thức tính tốc độ, vận tốc. 
– Thảo luận để thiết kế phương án hoặc lựa chọn phương án và thực hiện phương án, đo được tốc độ 
bằng dụng cụ thực hành. 
– Mô tả được một vài phương pháp đo tốc độ thông dụng và đánh giá được ưu, nhược điểm của chúng. 
Chuyển động biến 
đổi 
– Thực hiện thí nghiệm và lập luận dựa vào sự biến đổi vận tốc trong chuyển động thẳng, rút ra được 
công thức tính gia tốc; nêu được ý nghĩa, đơn vị của gia tốc. 
11 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
– Thực hiện thí nghiệm (hoặc dựa trên số liệu cho trước), vẽ được đồ thị vận tốc – thời gian trong 
chuyển động thẳng. 
– Vận dụng đồ thị vận tốc – thời gian để tính được độ dịch chuyển và gia tốc trong một số trường 
hợp đơn giản. 
– Rút ra được các công thức của chuyển động thẳng biến đổi đều (không được dùng tích phân). 
– Vận dụng được các công thức của chuyển động thẳng biến đổi đều. 
– Mô tả và giải thích được chuyển động khi vật có vận tốc không đổi theo một phương và có gia tốc 
không đổi theo phương vuông góc với phương này. 
– Thảo luận để thiết kế phương án hoặc lựa chọn phương án và thực hiện phương án, đo được gia tốc 
rơi tự do bằng dụng cụ thực hành. 
– Thực hiện được dự án hay đề tài nghiên cứu tìm điều kiện ném vật trong không khí ở độ cao nào 
đó để đạt độ cao hoặc tầm xa lớn nhất. 
Động lực học 
Ba định luật Newton 
về chuyển động 
– Thực hiện thí nghiệm, hoặc sử dụng số liệu cho trước để rút ra được a ~ F, a ~ 1/m, từ đó rút ra 
được biểu thức a = F/m hoặc F = ma (định luật 2 Newton). 
– Từ kết quả đã có (lấy từ thí nghiệm hay sử dụng số liệu cho trước), hoặc lập luận dựa vào a = F/m, 
nêu được khối lượng là đại lượng đặc trưng cho mức quán tính của vật. 
– Phát biểu định luật 1 Newton và minh hoạ được bằng ví dụ cụ thể. 
– Vận dụng được mối liên hệ đơn vị dẫn xuất với 7 đơn vị cơ bản của hệ SI. 
– Nêu được: trọng lực tác dụng lên vật là lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vật; trọng tâm của vật là điểm 
đặt của trọng lực tác dụng vào vật; trọng lượng của vật được tính bằng tích khối lượng của vật với 
gia tốc rơi tự do. 
– Mô tả được bằng ví dụ thực tế về lực bằng nhau, không bằng nhau. 
12 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
– Mô tả được một cách định tính chuyển động rơi trong trường trọng lực đều khi có sức cản của 
không khí. 
– Thực hiện được dự án hay đề tài nghiên cứu ứng dụng sự tăng hay giảm sức cản không khí theo 
hình dạng của vật. 
– Phát biểu được định luật 3 Newton, minh hoạ được bằng ví dụ cụ thể; vận dụng được định luật 3 
Newton trong một số trường hợp đơn giản. 
Một số lực 
trong thực tiễn 
– Mô tả được bằng ví dụ thực tiễn và biểu diễn được bằng hình vẽ: Trọng lực; Lực ma sát; Lực cản 
khi một vật chuyển động trong nước (hoặc trong không khí); Lực nâng (đẩy lên trên) của nước; Lực 
căng dây. 
– Giải thích được lực nâng tác dụng lên một vật ở trong trong nước (hoặc trong không khí). 
Cân bằng lực, 
moment lực 
– Dùng hình vẽ, tổng hợp được các lực trên một mặt phẳng. 
– Dùng hình vẽ, phân tích được một lực thành các lực thành phần vuông góc. 
– Thảo luận để thiết kế phương án hoặc lựa chọn phương án và thực hiện phương án, tổng hợp được 
hai lực đồng quy bằng dụng cụ thực hành. 
– Nêu được khái niệm moment lực, moment ngẫu lực; Nêu được tác dụng của ngẫu lực lên một vật 
chỉ làm quay vật. 
– Phát biểu và vận dụng được quy tắc moment cho một số trường hợp đơn giản trong thực tế. 
– Thảo luận để rút ra được điều kiện để vật cân bằng: lực tổng hợp tác dụng lên vật bằng không và 
tổng moment lực tác dụng lên vật (đối với một điểm bất kì) bằng không. 
– Thảo luận để thiết kế phương án hoặc lựa chọn phương án và thực hiện phương án, tổng hợp được 
hai lực song song bằng dụng cụ thực hành. 
Khối lượng riêng, – Nêu được khối lượng riêng của một chất là khối lượng của một đơn vị thể tích của chất đó. 
13 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
áp suất chất lỏng – Thành lập và vận dụng được phương trình Δp = ρgΔh trong một số trường hợp đơn giản; đề xuất 
thiết kế được mô hình minh hoạ. 
Công, năng lượng, công suất 
Công và năng lượng – Chế tạo mô hình đơn giản minh hoạ được định luật bảo toàn năng lượng, liên quan đến một số 
dạng năng lượng khác nhau. 
– Trình bày được ví dụ chứng tỏ có thể truyền năng lượng từ vật này sang vật khác bằng cách thực 
hiện công. 
– Nêu được biểu thức tính công bằng tích của lực tác dụng và độ dịch chuyển theo phương của lực, 
nêu được đơn vị đo công là đơn vị đo năng lượng (với 1 J = 1 Nm); Tính được công trong một số 
trường hợp đơn giản. 
Động năng 
và thế năng 
– Từ phương trình chuyển động thẳng biến đổi đều với vận tốc ban đầu bằng không, rút ra được 
động năng của vật có giá trị bằng công của lực tác dụng lên vật. 
– Nêu được công thức tính thế năng trong trường trọng lực đều, vận dụng được trong một số trường 
hợp đơn giản. 
– Phân tích được sự chuyển hoá động năng và thế năng của vật trong một số trường hợp đơn giản. 
– Nêu được khái niệm cơ năng; phát biểu được định luật bảo toàn cơ năng và vận dụng được định 
luật bảo toàn cơ năng trong một số trường hợp đơn giản. 
Công suất 
và hiệu suất 
– Từ một số tình huống thực tế, thảo luận để nêu được ý nghĩa vật lí và định nghĩa công suất. 
– Vận dụng được mối liên hệ công suất (hay tốc độ thực hiện công) với tích của lực và vận tốc trong 
một số tình huống thực tế. 
– Từ tình huống thực tế, thảo luận để nêu được định nghĩa hiệu suất, vận dụng được hiệu suất trong 
một số trường hợp thực tế. 
14 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
Động lượng 
Định nghĩa động lượng – Từ tình huống thực tế, thảo luận để nêu được ý nghĩa vật lí và định nghĩa động lượng. 
Bảo toàn động lượng – Thực hiện thí nghiệm và thảo luận, phát biểu được định luật bảo toàn động lượng trong hệ kín. 
– Vận dụng được định luật bảo toàn động lượng trong một số trường hợp đơn giản. 
Động lượng 
và va chạm 
– Rút ra được mối liên hệ giữa lực tổng hợp tác dụng lên vật và tốc độ thay đổi của động lượng (lực 
tổng hợp tác dụng lên vật là tốc độ thay đổi của động lượng của vật). 
– Thực hiện thí nghiệm và thảo luận được sự thay đổi năng lượng trong một số trường hợp va chạm 
đơn giản. 
– Thảo luận để giải thích được một số hiện tượng đơn giản. 
– Thảo luận để thiết kế phương án hoặc lựa chọn phương án, thực hiện phương án, xác định được tốc 
độ và đánh giá được động lượng của vật trước và sau va chạm bằng dụng cụ thực hành. 
Chuyển động tròn 
Động học của chuyển 
động tròn đều 
– Từ tình huống thực tế, thảo luận để nêu được định nghĩa radian và biểu diễn được độ dịch chuyển 
góc theo radian. 
– Vận dụng được khái niệm tốc độ góc. 
Gia tốc hướng tâm 
và lực hướng tâm 
– Vận dụng được biểu thức gia tốc hướng tâm a = rω2, a = v2/r. 
– Vận dụng được biểu thức lực hướng tâm F = mrω2, F = mv2/r. 
– Thảo luận và đề xuất giải pháp an toàn cho một số tình huống chuyển động tròn trong thực tế. 
Biến dạng của vật rắn 
Biến dạng kéo 
và biến dạng nén; 
– Thực hiện thí nghiệm đơn giản (hoặc sử dụng tài liệu đa phương tiện), nêu được sự biến dạng kéo, 
15 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
Đặc tính của lò xo. biến dạng nén; mô tả được các đặc tính của lò xo: giới hạn đàn hồi, độ dãn, độ cứng. 
Định luật Hooke – Thảo luận để thiết kế phương án hoặc lựa chọn phương án và thực hiện phương án, tìm mối liên hệ 
giữa lực đàn hồi và độ biến dạng của lò xo, từ đó phát biểu được định luật Hooke. 
– Vận dụng được định luật Hooke trong một số trường hợp đơn giản. 
CÁC CHUYÊN ĐỀ LỚP 10 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
Chuyên đề 10.1. Vật lí trong một số ngành nghề 
Sơ lược về sự phát 
triển của vật lí học 
– Thảo luận, đề xuất, chọn phương án và thực hiện được Nhiệm vụ học tập để: 
+ Nêu được sơ lược sự ra đời và những thành tựu ban đầu của vật lí thực nghiệm. 
+ Nêu được sơ lược vai trò của cơ học Newton đối với sự phát triển của Vật lí học. 
+ Liệt kê được một số nhánh nghiên cứu chính của vật lí cổ điển. 
+ Nêu được sự khủng hoảng của vật lí cuối thế kỉ XIX, tiền đề cho sự ra đời của vật lí hiện đại. 
+ Liệt kê được một số lĩnh vực chính của vật lí hiện đại. 
Giới thiệu các lĩnh 
vực nghiên cứu 
trong vật lí học 
– Nêu được đối tượng nghiên cứu; liệt kê được một vài mô hình lí thuyết đơn giản, một số phương 
pháp thực nghiệm của một số lĩnh vực chính của vật lí hiện đại. 
– Thảo luận, đề xuất, chọn phương án và thực hiện được Nhiệm vụ học tập tìm hiểu về các mô hình, 
lí thuyết khoa học đã phát triển và được áp dụng để cải thiện các công nghệ hiện tại cũng như phát 
triển các công nghệ mới. 
Giới thiệu các ứng 
dụng của vật lí trong 
– Mô tả được ví dụ thực tế về việc sử dụng kiến thức vật lí trong một số lĩnh vực (Quân sự; Công 
nghiệp hạt nhân; Khí tượng; Nông nghiệp, Lâm nghiệp; Tài chính; Điện tử; Cơ khí, tự động hoá; 
16 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
một số ngành nghề Thông tin, truyền thông; Nghiên cứu khoa học). 
Chuyên đề 10.2. Trái Đất và bầu trời 
Xác định phương 
hướng 
– Xác định được trên bản đồ sao (hoặc bằng dụng cụ thực hành) vị trí của các chòm sao: Gấu lớn, 
Gấu nhỏ, Thiên Hậu. 
– Xác định được vị trí sao Bắc Cực trên nền trời sao. 
Đặc điểm chuyển 
động nhìn thấy của 
một số thiên thể 
trên nền trời sao 
– Sử dụng mô hình hệ Mặt Trời, thảo luận để nêu được một số đặc điểm cơ bản của chuyển động 
nhìn thấy của Mặt Trời, Mặt Trăng, Kim Tinh và Thuỷ Tinh trên nền trời sao. 
– Dùng mô hình nhật tâm của Copernic giải thích được một số đặc điểm quan sát được của Mặt Trời, 
Mặt Trăng, Kim Tinh và Thuỷ Tinh trên nền trời sao. 
Một số hiện tượng 
thiên văn 
– Dùng ảnh (hoặc tài liệu đa phương tiện), thảo luận để giải thích được một cách sơ lược và định tính 
các hiện tượng: nhật thực, nguyệt thực, thuỷ triều. 
Chuyên đề 10.3. Vật lí với giáo dục về bảo vệ môi trường 
Sự cần thiết phải bảo 
vệ môi trường 
– Thảo luận, đề xuất, chọn phương án và thực hiện được Nhiệm vụ học tập tìm hiểu: 
+ Sự cần thiết bảo vệ môi trường trong chiến lược phát triển của các quốc gia. 
+ Vai trò của cá nhân và cộng đồng trong bảo vệ môi trường. 
Vật lí với giáo dục 
bảo vệ môi trường 
– Thảo luận, đề xuất, chọn phương án và thực hiện được Nhiệm vụ học tập tìm hiểu: 
+ Tác động của việc sử dụng năng lượng hiện nay đối với môi trường, kinh tế và khí hậu Việt Nam. 
+ Sơ lược về các chất ô nhiễm trong nhiên liệu hoá thạch, mưa axit, năng lượng hạt nhân, sự suy 
giảm tầng ozon, sự biến đổi khí hậu. 
– Thảo luận, đề xuất, chọn phương án và thực hiện được Nhiệm vụ học tập tìm hiểu: 
17 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
+ Phân loại năng lượng hoá thạch và năng lượng tái tạo. 
+ Vai trò của năng lượng tái tạo. 
+ Một số công nghệ cơ bản để thu được năng lượng tái tạo. 
LỚP 11 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
Dao động 
Dao động điều hoà – Thực hiện thí nghiệm đơn giản tạo ra được dao động và mô tả được một số ví dụ đơn giản về dao 
động tự do. 
– Dùng đồ thị li độ – thời gian có dạng hình sin (tạo ra bằng thí nghiệm, hoặc hình vẽ cho trước), 
nêu được định nghĩa: biên độ, chu kì, tần số, tần số góc, độ lệch pha. 
– Vận dụng được các khái niệm: biên độ, chu kì, tần số, tần số góc, độ lệch pha để mô tả dao động 
điều hoà. 
– Sử dụng đồ thị, phân tích và thực hiện phép tính cần thiết để xác định được: độ dịch chuyển, vận 
tốc và gia tốc trong dao động điều hoà. 
– Vận dụng được các phương trình về li độ và vận tốc, gia tốc của dao động điều hoà. 
– Vận dụng được phương trình a = – 2x của dao động điều hoà. 
– Sử dụng đồ thị, phân tích và thực hiện phép tính cần thiết để mô tả được sự chuyển hoá động năng 
và thế năng trong dao động điều hoà. 
Dao động tắt dần, – Nêu được ví dụ thực tế về dao động tắt dần, dao động cưỡng bức và hiện tượng cộng hưởng. 
18 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
hiện tượng cộng 
hưởng 
– Thảo luận, đánh giá được sự có lợi hay có hại của cộng hưởng trong một số trường hợp cụ thể. 
Sóng 
Mô tả sóng – Từ đồ thị độ dịch chuyển – khoảng cách (tạo ra bằng thí nghiệm, hoặc hình vẽ cho trước), mô tả 
được sóng qua các khái niệm bước sóng, biên độ, tần số, tốc độ và cường độ sóng. 
– Từ định nghĩa của vận tốc, tần số và bước sóng, rút ra được biểu thức v = f. 
– Vận dụng được biểu thức v = f. 
– Nêu được ví dụ chứng tỏ sóng truyền năng lượng. 
– Sử dụng mô hình sóng giải thích được một số tính chất đơn giản của âm thanh và ánh sáng. 
– Thực hiện thí nghiệm (hoặc sử dụng tài liệu đa phương tiện), thảo luận để nêu được mối liên hệ 
các đại lượng đặc trưng của sóng với các đại lượng đặc trưng cho dao động của phần tử môi trường. 
Sóng dọc 
và sóng ngang 
– Quan sát hình ảnh (hoặc tài liệu đa phương tiện) về chuyển động của phần tử môi trường, thảo 
luận để so sánh được sóng dọc và sóng ngang. 
– Thảo luận để thiết kế phương án hoặc lựa chọn phương án và thực hiện phương án, đo được tần số 
của sóng âm bằng dao động kí hoặc dụng cụ thực hành. 
Sóng điện từ – Nêu được trong chân không, tất cả các sóng điện từ đều truyền với cùng tốc độ. 
– Liệt kê được bậc độ lớn bước sóng của các bức xạ chủ yếu trong thang sóng điện từ. 
Giao thoa sóng kết 
hợp 
– Thực hiện (hoặc mô tả) được thí nghiệm chứng minh sự giao thoa hai sóng kết hợp bằng dụng cụ 
thực hành sử dụng sóng nước (hoặc sóng ánh sáng). 
– Phân tích, đánh giá kết quả thu được từ thí nghiệm, nêu được các điều kiện cần thiết để quan sát 
được hệ vân giao thoa. 
19 
Nội dung Yêu cầu cần đạt 
– Vận dụng được biểu thức i = D/a cho giao thoa ánh sáng qua hai khe hẹp. 
Sóng dừng – Thực hiện thí nghiệm tạo sóng dừng và giải thích được sự hình thành sóng dừng. 
– Sử dụng hình ảnh (tạo ra bằng thí nghiệm, hoặc hình vẽ cho trước), xác định được nút và bụng của 
sóng dừng. 
– Sử dụng các cách biểu diễn đại số và đồ thị để phân tích, xác định được vị trí nút và bụng của 
sóng dừng. 
Đo tốc độ truyền âm – Thảo luận để thiết kế phương án hoặc lựa chọn phương án và thực hiện phương án, đo được tốc độ 
truyền âm bằng dụng cụ thực hành. 
Trường điện (Điện trường) 
Lực điện tương tác 
giữa các điện tích 
– Thực hiện thí nghiệm hoặc bằng ví dụ thực tế, mô tả được sự hút (hoặc đẩy) của một điện tích vào 
một điện tích khác. 
– Phát biểu được định luật Coulomb và nêu được đơn vị đo điện tích. 
– Sử dụng biểu thức F = q1q2/4πεor
2, tính và mô tả được lực tương tác giữa hai điện tích điểm đặt 
trong chân không (hoặc trong không khí). 
Khái niệm điện 
trường 
– Nêu được khái niệm điện trường là trường lực được tạo ra bởi điện tích, là dạng vật chất tồn tại 
quanh điện tích và truyền tương tác giữa các điện tích. 
– Sử dụng biểu thức E = Q/4πεor
2, tính và mô tả được cường độ điện trường do một điện tích điểm Q 
đặt trong chân không hoặc trong không khí gây ra tại một điểm cách nó một khoảng r. 
– Nêu được ý nghĩa của cường độ điện trường và định nghĩa được cường độ điện trường tại một 
điểm được đo bằng tỉ số giữa lực tác d