Đề khảo sát đầu năm môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2017-2018 - Phòng GD&ĐT Ninh Giang

PHÒNG GD&ĐT NINH GIANG
ĐỀ KHẢO SÁT ĐẦU NĂM HỌC 2017 - 2018
Môn Ngữ văn 9 – Ngày 14/8/2017
( Thời gian làm bài 90 phút không kể giao đề)
Câu 1 (5 điểm): .Cho những câu thơ sau:
Khi con tu hú gọi bầy
..................................
Đôi con diều sáo lôn nhào tầng không
a) Chép theo trí nhớ những câu thơ còn lại vào phần (...) để hoàn thiện khổ thơ trên
b) Khổ thơ trên trích từ văn bản nào? Tác giả là ai?
c) Viết đoạn văn khoảng 10-15 dòng cảm nhận của em về đoạn thơ trên.
Câu 2 ( 5 điểm):
Nhà văn Nga Mac – xom Go – rơ – ki đã nói “ Nơi lạnh nhất không phải là Bắc cực, mà nơi lạnh nhất là nơi không có tình thương”. Em có suy nghĩ gì về câu nói trên.
PHÒNG GD&ĐT NINH GIANG
ĐỀ KHẢO SÁT ĐẦU NĂM HỌC 2017 - 2018
Môn Ngữ văn 9 – Ngày 14/8/2017
( Thời gian làm bài 90 phút không kể giao đề)
Câu 1 (5 điểm): .Cho những câu thơ sau:
Khi con tu hú gọi bầy
..................................
Đôi con diều sáo lôn nhào tầng không
a) Chép theo trí nhớ những câu thơ còn lại vào phần (...) để hoàn thiện khổ thơ trên
b) Khổ thơ trên trích từ văn bản nào? Tác giả là ai?
c) Viết đoạn văn khoảng 10-15 dòng cảm nhận của em về đoạn thơ trên.
Câu 2 ( 5 điểm):
Nhà văn Nga Mac – xom Go – rơ – ki đã nói “ Nơi lạnh nhất không phải là Bắc cực, mà nơi lạnh nhất là nơi không có tình thương”. Em có suy nghĩ gì về câu nói trên.
TRƯỜNG THCS HỒNG ĐỨC 
---------------------
HƯỚNG DẪN CHẤM BÀI KHẢO SÁT ĐẦU NĂM 
 NĂM HỌC 2017 - 2018
 Môn: Ngữ văn 9
Câu 1 (5 điểm): 
Học sinh chép hoàn chỉnh khổ thơ ( 1 điểm), chép sai mỗi lỗi trừ 0,2 đ
Khi con tu hú gọi bầy 
Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần 
Vườn râm dậy tiếng ve ngân 
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào 
Trời xanh càng rộng càng cao 
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không...
1 điểm, mỗi ý 0,5 điểm
- Văn bản: Khi con tu hú
- Tác giả: Tố Hữu
c) 3 điểm:
- Yêu cầu về hình thức và kĩ năng ( 1 điểm)
+ Bài là của học sinh đảm bảo đúng hình thức một đoạn văn trình bày nội dung theo cách quy nạp ( hoặc diễn dịch, hoặc tổng phân hợp)
+ Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, không mắc lỗi chính tả.
+ Dùng từ chính xác, diễn đạt trong sáng, biểu cảm.
- Yêu cầu về nội dung ( 2 điểm)
+ Giới thiệu được tác giả Tố Hữu và bài thơ “ Khi con tu hú” ( 0,25đ)
+ Đánh giá chung về 6 câu thơ đầu ( 0,25 đ)
+ Cẩm nhận được những cái hay, cái đẹp sau ( 1,5 điểm)
-> Tiếng chim tu hú gọi bầy là âm thnah quen thuộc của chốn đồng quê báo hiệu mùa hè đang đến. Âm thanh ấy đã thức gọi trong tâm hồn người tù một khung cảnh mùa hè.
-> Chỉ là tưởng tượng nhưng cảnh mùa hè hiện lên thật cụ thể và sống động, đủ cả hình ảnh, âm thanh, màu sắc và cảm giác: màu vàng của lúa chiêm, của bắp, màu hồng của nắng, tiếng ve ngân, tiếng sáo vi vu, vị ngọt của trái chín-> Bức tranh của thiên hiên, sự sống, bức tranh thân thuộc của làng quê Việt Nam
-> Chỉ từ một âm thanh, người tù đã hình dung ra được cả một bức tranh mùa hè tràn trề nhựa sống ở mọi tầng bậc gần – xa, cao – thấp của không gian-> đó là sự gắn bó với cuộc đời với một tâm hồn tinh tế nhạy cảm và niềm khát khao tự do mãnh liệt
Câu 2 ( 5 điểm):
Yêu cầu:
1.1. Về hình thức và kĩ năng:
- Học sinh biết làm bài văn nghị luận với bố cục đầy đủ 3 phần mở bài, thân bài, kết bài.
- Biết thực hành phép lập luận giải thích và chứng minh trong một đề văn cụ thể.
- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lí lẽ hợp lí, dẫn chứng chính xác phù hợp, lập luận chặt chẽ để làm sáng tỏ vấn đề, biết kết hợp yếu tố biểu cảm, miêu tả, tự sự trong văn nghị luận
- Lời văn trong sáng, dễ hiểu, không mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt, lỗi dùng từ.
- Trình bày bài sạch đẹp, biết tách đoạn phù hợp với từng luận điểm.
1.2. Yêu cầu về kiến thức:
1.2.1. Nêu vấn đề nghị luận: Nơi lạnh nhất không phải là Bắc cực, mà nơi lạnh nhất là nơi thiếu tình thương -> khảng định vai trò của tình thương trong cuộc sống
1.2.2. Giải quyết vấn đề nghị luận:
* Giải thích: 
- Bắc Cực: là cực Bắc Trái đất, thuộc kiểu khí hậu hàn đới, lạnh giá quanh năm, nhiệt độ có thể xuống tới -50 độ C.
- Tình thương: Tình cảm giữa người với người (tình mẫu tử, tình gia đình, tình bạn bè, tình yêu đôi lứa, lòng yêu mến thầy cô, sự cảm thông với những số phận bất hạnh,)
=> Nơi thiếu vắng tình người: nơi không tình yêu, lòng thương, sự rung động, đồng cảm; là nơi sự ích kỉ, độc ác lên ngôi.
=> Tiểu kết: Tác giả đã dùng phép so sánh giữa cái lạnh cụ thể của thời thời tiết được cảm nhận bằng da, bằng thị với cái lạnh trừu tượng của tình cảm được cảm nhận bằng tâm hồn -_ khảng định vai trò và ý nghĩa của tình thương trong cuộc sống
* Phân tích - Chứng minh. 
+ Ý 1: Tại sao nơi lạnh nhất lại không phải là Bắc cực:
+ Bắc Cực: là nơi băng tuyết phủ quanh năm, rất khó khăn cho con người sinh trưởng và phát triển.
+ Nhưng đó chỉ là cái khắc nghiệt của thiên nhiên.
+ Không ngăn cản được lòng quyết tâm và công việc của con người.
Dẫn chứng:.
 + Ý 2: Tại sao nơi lạnh nhất lại là nơi thiếu tình thương:
- Ý nghĩa của tình thương trong cuộc sống ( ngắn gọn): gắn kết mọi người, gần gũi, yêu thương; vượt qua những khó khăn của cuộc sống. 
- Ngược lại không có tình thương:
-> Con người sống ích kỉ, hẹp hỏi, thơ ơ vô cảm -> cuộc sống trở nên vô cùng đáng sợ
-> Thiếu tình thương, thiếu sự đồng cảm, sẻ chia sẽ đẩy những người khác đến những bất hạnh lớn hơn
Dẫn chứng: đời thường, văn học ( Cô bé bán diêm) * Mở rộng: 
- Cuộc sống ngày nay con nhiều người thờ ơ, vô cảm: con cái, học trò, mọi người với nhau ngoài xã hội.-> đáng phê phán, lên án
* Bài học: 
- Nhận thức: tình thương có một ý nghĩa vô cùng quan trong trong cuộc sống
- Hành động: 
+ Biết đặt mình vào người khác để thấu hiểu, cảm thông tư đó tình yêu thương sẽ tự nhiên, chân thành. Biết nuôi dưỡng và mở rộng tình yêu thương từ nnhwx người thân xung quanh mình, tình bạn, tình thầy trò, tình người
+ sẵn sàng động viên, chia sẻ với những nỗi đau, nỗi bất hạnh của người khác từ những việc là nhỏ nhất: hành vi, lời nói.
+ tích cực tham gia các hoạt động nhân đạo, từ thiện.
1.2.3. Kết thúc vấn đề: Khảng định được quan điểm trên là hoàn toàn đúng đắn, khuyên nhủ mọi người
2. Cách cho điểm:
- Điểm 4- 5: Bài viết đạt được tất cả những yêu cầu trên
- Điểm 3- 4: Bài đạt đảm bảo tương đối các ý nêu trên, có hệ thống luận điểm tuy nhiên biết diễn đạt và biết cách lập luận nhưng còn mắc một vài lỗi nhỏ
- Điểm 2 – 3: Bài viết đảm bảo 2/3 nội dung, còn mắc lỗi về diễn đạt, lập luận chưa thật chặt chẽ, lời văn chưa sinh động hấp dẫn.
- Điểm 1-2: Bài viết sơ sài, thiếu nhiều ý, có luận điểm nhưng lập luận lủng củng, 
- Điểm 0: Lạc đề hoặc lạc thể loại.