Đề tài Một số kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác

Một số kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác 
2 
Các lí do áp dụng k ĩ thuật dạy học mang tính hợp tác 
 Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực 
 Tăng cường hiệu quả học tập 
 Tăng cường trách nhiệm cá nhân 
 Yêu cầu áp dụng nhiều năng lực khác nhau 
 Tăng cường sự hợp tác, giao tiếp, chia sẻ kinh nghiệm 
3 
3 
 M ột số kĩ thuật DH mang tính hợp tác 1. Kĩ thuật “khăn phủ bàn” 2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép” 3. Sơ đồ KWL và Sơ đồ tư duy 
4 
Hoạt động 1: 
Thực hành trải nghiệm áp dụng kĩ thuật “khăn phủ bàn”: 
 “Theo bạn, vì sao phải áp dụng dạy & học tích cực?” 
HĐ Nhóm 
5 
1. Kĩ thuật “khăn phủ bàn” 
L à kĩ thuật t ổ ch ức ho ạt động học tập mang t ính h ợp t ác k ết h ợp gi ữa hoạt động cá nhân và nhóm nhằm: 
 Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực 
 Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân HS 
 Phát triển mô hình có sự tương tác giữa HS với HS 
6 
1. Kĩ thuật “khăn phủ bàn” 
1 
2 
4 
3 
7 
Ý kiến chung của cả nhóm về chủ đề 
Viết ý kiến cá nhân 
1 
3 
4 
2 
Viết ý kiến cá nhân 
Viết ý kiến cá nhân 
Viết ý kiến cá nhân 
Kĩ thuật “khăn phủ bàn” 
8 
Cách tiến hành k ĩ thuật “khăn phủ bàn” 
Hoạt động theo nhóm (4 người /nhóm) 
Mỗi người ngồi vào vị trí như hình vẽ minh họa 
Tập trung vào câu hỏi (hoặc chủ đề,) 
Viết vào ô mang số của bạn câu trả lời hoặc ý kiến của bạn (về một chủ đề...). Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút 
Khi mọi người đều đã xong, chia sẻ và thảo luận các câu trả lời 
Viết những ý kiến chung của cả nhóm vào ô giữa tấm khăn phủ bàn 
9 
2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép” 
L à kĩ thuật tổ chức hoạt động học tập hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm nhằm: 
 Giải quyết một nhiệm vụ phức hợp 
 K ích thích sự tham gia tích cực của HS: 
N âng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác (Không chỉ nhận thức hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 1 mà còn phải truyền đạt kết quả và hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 2). 
10 
2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép” 
Vòng 1 
Vòng 2 
1 
1 
1 
1 
1 
1 
2 
2 
2 
2 
2 
2 
3 
3 
3 
3 
3 
3 
11 
VÒNG 1 
Hoạt động theo nhóm 3 hoặc 4 người,  
Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ (Ví dụ : nhóm 1 : nhiệm vụ A; nhóm 2: nhiệm vụ B, nhóm 3: nhiệm vụ C, ) 
Đảm bảo mỗi thành viên trong nhóm đều trả lời được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vụ được giao 
Mỗi thành viên đều trình bày được kết quả câu trả lời của nhóm 
VÒNG 2 
Hình thành nhóm 3 hoặc 4 người mới (1 người từ nhóm 1, 1 người từ nhóm 2 và 1 người từ nhóm 3 ) 
Các câu trả lời và thông tin của vòng 1 được các thành viên nhóm mới chia sẻ đầy đủ với nhau 
Sau khi chia sẻ thông tin vòng 1, nhiệm vụ mới sẽ được giao cho nhóm vừa thành lập để giải quyết 
Các nhóm mới trình bày, chia sẻ kết quả nhiệm vụ ở vòng 2 
Cách tiến hành k ĩ thuật “C ác mảnh ghép” 
12 
Thiết kế nhiệm vụ “Các M ảnh ghép” 
 Lựa chọn nội dung/chủ đề phù hợp 
 Xác định một nhiệm vụ phức hợp để giải quyết ở vòng 2 dựa trên kết quả các nhiệm vụ khác nhau đã được thực hiện ở vòng 1 
Xác định những yếu tố cần thiết để giải quyết nhiệm vụ phức hợp (kiến thức, kĩ năng, thông tin, chiến lược) 
Xác định các nhiệm vụ mang tính chuẩn bị (thực hiện ở vòng 1). Xác định các yếu tố hỗ trợ cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ ở vòng 2 
13 
Thành viên & nhiệm vụ các thành viên trong nhóm	 
Vai trò 
Nhiệm vụ 
Trưởng nhóm 
Phân công nhiệm vụ 
Hậu cần 
Chuẩn bị đồ dùng tài liệu cần thiết 
Thư kí 
Ghi chép kết quả 
Phản biện 
Đặt các câu hỏi phản biện 
Liên lạc với nhóm khác 
Liên hệ với các nhóm khác 
Liên lạc với GV 
Liên lạc với giáo viên để xin trợ giúp 
14 
Ví dụ 
Chủ đề: Câu tiếng Việt 
* Vòng 1: 
 Nhiệm vụ 1: Thế nào là câu đơn? Nêu và phân tích VD minh họa 
 Nhiệm vụ 2: Thế nào là câu ghép? Nêu và phân tích VD minh họa 
 Nhiệm vụ 3: Thế nào là câu phức? Nêu và phân tích VD minh họa 
* Vòng 2: 
 Câu đơn, câu phức và câu ghép khác nhau ở điểm nào? Phân tích VD minh hoạ 
15 
Hoạt động 2 : 
Thực hành áp dụng Kĩ thuật “Các mảnh ghép”: “Tìm hiểu về các bộ phận của cây” 
Vòng 1 : 
- Điều gì xảy ra nếu cây không có rễ? Vì sao? 
 Điều gì xảy ra nếu cây không có thân? Vì sao? 
 Điều gì xảy ra nếu cây không có lá? Vì sao? 
 Điều gì xảy ra nếu cây không có hoa/quả? Vì sao? 
16 
Hoạt động 2 : 
Thực hành áp dụng Kĩ thuật “Các mảnh ghép”: “Tìm hiểu về các bộ phận của cây” 
Vòng 2: 
Vì sao cây cần có đủ các bộ phận rễ, thân, lá, hoa/quả? 
17 
 3. Sơ đồ KWL và sơ đồ tư duy 
18 
 3.1. Sơ đồ KWL 
 L à k ĩ thuật d ạy học nhằm t ạo điều kiện cho người học n êu được nh ững điều đã biết li ên quan đến chủ đề, những điều muốn biết về chủ đề trước khi học và những điều đã học được sau khi học. 
 D ựa trên sơ đồ KWL , người học t ự đánh giá được s ự tiến bộ c ủa mình trong việc học, đồng thời GV biết được k ết quả học tập của người học, từ đó đi ều chỉnh việc dạy học cho hiệu quả 
19 
 3.1. Sơ đồ KWL 
Được Ogle xây dựng vào năm 1986 
Tìm ra điều bạn đã biết 
về một chủ đề (K) 
Tìm ra điều bạn muốn 
biết về một chủ đề (W) 
Thực hiện nghiên cứu 
và học tập 
Ghi lại những điều bạn học được (L) 
20 
 Sơ đồ KWL 
K(Điều đã biết) 
W (Điều muốn biết) 
L(Điều học được) 
Người học điền những điều đã biết về chủ đề / bài học trước khi học 
Người học điền những điều muốn biết về chủ đề / bài học 
Sau khi học 
xong chủ đề/bài học, người học điền những điều đã học được 
 Chủ đề/Bài học: 
Tên người học/nhóm: 
Ngày học: 
21 
Ví dụ về sơ đồ KWL 
K (Điều đã biết) 
W (Điều muốn biết) 
L (Điều học được) 
 Sâu bọ rất đa dạng về hình dạng và màu sắc 
 Sâu bọ muốn tồn tại và phát triển phải thích nghi với môi trường sống 
 Sâu bọ thích nghi với môi trường sống như thế nào? 
 Sâu bọ có nhiều hình thức thích nghi: ngụy trang, giả trang, tự vệ và nhiều hình thức khác 
 Sự thích nghi giúp sâu bọ tự vệ, săn bắt và sinh sản để tồn tại. 
Chủ đề: Tìm hiểu sự thích nghi của sâu bọ với môi trường sống 
 Tên: Nguyễn Thị Thịnh và Trần Hồng Hoa 
Ngày : 20/08/2009 
22 
Hoạt động 3: 
Thực hành trải nghiệm áp dụng Sơ đồ tư duy 
Chủ đề: “Đổi mới giáo dục” 
23 
 3.2. Sơ đồ tư duy 
Chủ đề: 
Đổi mới giáo dục 
Vấn đề liên quan 
Vấn đề liên quan 
Vấn đề liên quan 
Vấn đề liên quan 
Vấn đề liên quan 
24 
3.2. “Sơ đồ tư duy” 
Là kĩ thuật DH nhằm tổ chức và phát triển tư duy, giúp người học chuyển tải thông tin vào bộ não rồi đưa thông tin ra ngoài bộ não một cách dễ dàng, đồng thời là phương tiện ghi chép sáng tạo và hiệu quả: 
 + Mở rộng, đào sâu và kết nối các ý tưởng 
 + Bao quát được các ý tưởng trên một phạm vi sâu rộng. 
25 
3.2. Sơ đồ tư duy 
Sơ đồ tư duy giúp gì cho bạn? - Sáng tạo hơn 
 Tiết kiệm thời gian 
 Ghi nhớ tốt hơn 
 Nhìn thấy bức tranh tổng thể 
 Tổ chức và phân loại 
- ... 
26 
3.2. Sơ đồ tư duy 
Cách tiến hành 
Từ một chủ đề lớn, tìm ra các chủ đề nhỏ liên quan. 
 Từ mỗi chủ đề nhỏ lại tìm ra những yếu tố/nội dung liên quan. 
Sự phân nhánh cứ tiếp tục và các yếu tố/nội dung luôn được kết nối với nhau. Sự liên kết này sẽ tạo ra một “bức tranh tổng thể” mô tả về chủ đề lớn một cách đầy đủ và rõ ràng 
27 
 Ví dụ về Sơ đồ tư duy 
Quả 
Đặc điểm 
Cách 
 sử dụng 
Ích lợi 
Nơi trồng 
Các loại 
quả 
28 
Khăn đội đầu 
Áo coóm 
Xà tích 
Váy 
Chân váy 
Thắt lưng 
Yếm 
Cách làm 
Hoa văn 
Sử dụng 
Cấu tạo 
Ví dụ về sơ đồ tư duy 
Chất liệu 
Cạp váy 
Trang phục PN Mường 
29 
Sơ đồ 6 chiếc mũ tư duy 
30 
30 
Hoạt động 4 
Thực hành thiết kế trích đoạn kế hoạch DH áp dụng một số kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác và trình bày kết quả