Đề thi học sinh giỏi cấp trường vòng III môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2011-2012 (Có đáp án)

§Ò Thi häc sinh giái cÊp tr­êng vßng III
N¨m häc 2011-2012
M«n: Ng÷ v¨n 9
Thêi gian lµm bµi: 150 phót
C©u1.(4®iÓm)
	C¶nh chÞ em KiÒu du xu©n trë vÒ ®­îc nhµ th¬ NguyÔn Du viÕt:
	"Nao nao dßng n­íc uèn quanh,
	 DÞp cÇu nho nhá cuèi ghÒnh b¾c ngang."
Cßn khi Thuý KiÒu chia tay Kim Träng trong chiÒu xu©n Êy t¸c gi¶ l¹i viÕt:
	" D­íi cÇu n­íc ch¶y trong veo,
	 Bªn cÇu t¬ liÔu bãng chiÒu th­ít tha."
	Em h·y so s¸nh hai cÆp c©u th¬ trªn vµ ph©n tÝch nghÖ thuËt sö dông tõ ng÷ ®éc ®¸o trong nh÷ng c©u th¬ ®ã.
C©u2.(6®iÓm)
`	 Nh÷ng bµn tay cãng
	H«m Êy, t«i ®ang dän cho s¹ch mÊy ng¨n tói trong ¸o rÐt cña con g¸i s¸u tuæi th× ph¸t hiÖn ra ë mçi ng¨n tói lµ mét ®«i g¨ng tay. NghÜ r»ng mét ®«i th«i còng ®ñ gi÷ Êm tay råi, t«i hái con: "V× sao con mang tíi hai ®«i g¨ng tay trong tói ¸o?". Con t«i tr¶ lêi: " Con lµm vËy tõ l©u råi. MÑ biÕt mµ, cã nhiÒu b¹n ®i häc mµ kh«ng cã g¨ng tay. NÕu con mang thªm mét ®«i, con cã thÓ cho b¹n m­în vµ tay b¹n sÏ kh«ng bÞ l¹nh".
 ( Theo " Tuæi míi lín", NXB TrÎ )
	Suy nghÜ cña em vÒ ý nghÜa, bµi häc rót ra tõ c©u chuyÖn trªn.
C©u3.(10®iÓm)
	"Mét trong nh÷ng thµnh c«ng xuÊt s¾c cña truyÖn ng¾n "ChiÕc l­îc ngµ" lµ viÖc s¸ng t¹o t×nh huèng truyÖn bÊt ngê mµ tù nhiªn, hîp lÝ ®· thÓ hiÖn mét c¸ch c¶m ®éng t×nh c¶m cha con s©u nÆng vµ cao ®Ñp trong c¶nh ngé Ðo le cña chiÕn tranh".
	B»ng hiÓu biÕt cña em vÒ v¨n b¶n "ChiÕc l­îc ngµ" cña nhµ v¨n NguyÔn Quang S¸ng, h·y lµm s¸ng tá ý kiÕn trªn.
C©u2. (6 ®iÓm)
	- HiÓu ®­îc ý nghÜa c©u chuyÖn: (1®iÓm)
	T×nh yªu th­¬ng , sù sÎ chia ®ïm bäc gi÷a con ng­êi víi con ng­êi ®­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng suy nghÜ, viÖc lµm rÊt hån nhiªn cña em bÐ.
	- Bµn b¹c vµ chøng minh:
	+ Suy nghÜ vµ viÖc lµm cña em bÐ lµ hoµn toµn ®óng v× trong x· héi cña chóng ta cã kh«ng Ýt nh÷ng ng­êi gÆp nh÷ng hoµn c¶nh khã kh¨n hoÆc Ðo le, bÊt h¹nh. Hä rÊt cÇn sù quan t©m, sÎ chia gióp ®ì cña nh÷ng ng­êi xung quanh ®Ó cã cuéc sèng b×nh th­êng nh­ bao ng­êi kh¸c, ®Ó hä v­¬n lªn v­ît qua sè phËn. LÊy vÝ dô. (1®iÓm)
	+T×nh yªu th­¬ng ®ã cÇn ®­îc thÓ hiÖn ra b»ng nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ, thiÕt thùc. ë ®©y viÖc lµm cña em bÐ tuy nhá nh­ng ý nghÜa l¹i v« cïng lín lao chøng tá em ®· biÕt quan t©m vµ gióp ®ì c¸c b¹n xung quanh m×nh.
ViÖc lµm cña em ®· ®¸nh thøc, kh¬i dËy ë mçi chóng ta nh÷ng t×nh c¶m t­¬ng tù nh­ vËy. LÊy vÝ dô. (1 ®iÓm)
	+T×nh yªu th­¬ng lu«n lµ nÒn t¶ng cña ®¹o ®øc, lµ truyÒn thèng ®¹o lÝ tèt ®Ñp cña «ng cha ta tõ x­a cho ®Õn nay mµ chóng ta cÇn gi÷ g×n vµ ph¸t huy. (1 ®iÓm)
	+Phª ph¸n nh÷ng viÖc lµm tr¸i ng­îc víi t×nh yªu th­¬ng, sù sÎ chia gióp ®ì. (1 ®iÓm)
	-Bµi häc cho b¶n th©n: (1 ®iÓm)
	+X· héi cña con ng­êi kh«ng thÓ thiÕu t×nh yªu th­¬ng nhÊt lµ khi chóng ta gÆp khã kh¨n, trë ng¹i trong cuéc sèng. H·y yªu th­¬ng tÊt c¶ mäi ng­êi vµ b»ng nh÷ng viÖc lµm nhá nhÊt gióp ®ì nhau ®Ó lµm cho cuéc ®êi tèt ®Ñp h¬n.
	+Cuéc sèng hiÖn ®¹i phøc t¹p, nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng phÇn nµo ¶nh h­ëng ®Õn suy nghÜ, lèi sèng cña nhiÒu ng­êi nªn t×nh yªu th­¬ng, tÝnh céng ®ång cµng cã ý nghÜa hÕt søc quan träng trong thêi ®¹i ngµy nay. §Æc biÖt lµ líp trÎ cÇn kh«ng ngõng tu d­ìng vÒ ®¹o ®øc ®Ó cã mét lèi sèng ®Ñp. 
C©u3.(8®iÓm)
	* Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc: 
1.Giíi thiÖu kh¸i qu¸t t¸c gi¶, t¸c phÈm vµ néi dung cÇn lµm s¸ng tá (1®iÓm)
2. T×nh huèng truyÖn (2 ®iÓm)
	-Hai cha con gÆp nhau sau t¸m n¨m xa c¸ch, nh­ng thËt bÊt ngê bÐ Thu l¹i kh«ng nhËn cha. §Õn lóc em nhËn ra vµ biÓu lé t×nh c¶m m·nh liÖt th× «ng S¸u l¹i ph¶i ®i chiÕn ®Êu.
	- ë khu c¨n cø «ng S¸u tËn t©m, tËn lùc lµm c©y l­îc ngµ ®Ó tÆng con nh­ng «ng ®· hi sinh khi ch­a kÞp trao mãn quµ Êy cho con.
NhËn xÐt: T×nh huèng truyÖn mang tÝnh bÊt ngê mµ tù nhiªn, hîp lÝ nh»m kh¾c ho¹ hoµn c¶nh Ðo le trong chiÕn tranh ®ång thêi gióp nh©n vËt béc lé ®­îc thÕ giíi t×nh c¶m phong phó ®Æc biÖt lµ t×nh cha- con.
3.T×nh c¶m cha con
a) T×nh con ®èi víi cha (2 ®iÓm)
	-Khi bÐ Thu ch­a nhËn cha: nh×n cha víi cÆp m¾t xa l¹, ngê vùc, th¸i ®é l¹nh nh¹t, xa l¸nh thËm chÝ cßn gay g¾t.
	-Khi bÐ Thu nhËn ra cha: nghe lêi bµ ngo¹i gi¶i thÝch em ©n hËn, biÓu lé t×nh yªu cha cuèng quÝt, m·nh liÖt vµ hÕt søc téi nghiÖp.
NhËn xÐt: Th¸i ®é vµ hµnh ®éng cñaThu trong hai thêi ®iÓm kh«ng ®¸ng tr¸ch mµ ®¸ng th­¬ng chøng tá t×nh yªu th­¬ng s©u s¾c, m·nh liÖt mµ còng rÊt hån nhiªn, trong s¸ng trong em
b) T×nh cha ®èi víi con (2 ®iÓm)
	-Khi vÒ th¨m nhµ: nãng véi, khao kh¸t ®­îc gÆp con, dµnh hÕt t×nh th­¬ng yªu cho con mµ kh«ng ®­îc ®Òn ®¸p nªn «ng ®au khæ vµ bÊt lùc.
	-Khi trë l¹i chiÕn tr­êng:day døt, ©n hËn, dån hÕt nçi nhí vµ t×nh yªu th­¬ng ®Ó lµm chiÕc l­îc ngµ cho con.
NhËn xÐt: T×nh c¶m cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng ë «ng S¸u thËt cao ®Ñp vµ c¶m ®éng biÕt bao, t×nh c¶m ®ã ®­îc ®Æt trong c¶nh ngé ®au th­¬ng vµ Ðo le cña chiÕn tranh.
4.§¸nh gi¸ chung: (1 ®iÓm)
	- Kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ ®Æc s¾c cña t×nh h­èng truyÖn gãp phÇn lµm næi bËt t×nh phô tö thiªng liªng, th¾m thiÕt.
	-Tõ ®ã gîi lªn ë ng­êi ®äc nçi xóc ®éng thÊm thÝa vÒ nh­ng ®au th­¬ng mÊt m¸t, nh÷ng c¶nh ngé Ðo le mµ con ng­êi ph¶i g¸nh chÞu do chiÕn tranh.