Đề thi thử vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn (Có đáp án và biểu điểm)

®Ò thi thö vµo líp 10 THPT
M«n: Ng÷ v¨n
Ngµy 25/06/2012 - Thêi gian: 120 phót
Câu 1 (1.5 điểm):
a, Từ “xuân” trong câu thơ sau được dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?
Trước lầu Ngưng bích khóa xuân
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung
 (Truyện Kiều - Nguyễn Du) 
b, Tìm khởi ngữ trong các câu sau:
Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phan-xi-păng ba nghìn một trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu.
 (Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long)
c, Xác định thành phần biệt lập trong câu sau và gọi tên thành phần biệt lập ấy?
Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp.
 (Chuyện người con gái Nam Xương - Nguyễn Dữ)
Câu 2: (3 điểm)
Trong bài thơ Con cò nhà thơ Chế Lan Viên có viết:
Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con
Ý thơ trên gợi cho em những suy nghĩ gì về tình mẹ trong cuộc đời mỗi con người?
Câu 3: (5,5 điểm)
a.Nêu ý nghĩa nhan đề truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê?
b.Vẻ đẹp tâm hồn của những cô gái thanh niên xung phong trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi (Lê Minh Khuê)?
BIỂU ĐIỂM CHẤM THI THỬ THPT
Câu 1: 1,5 điểm
a. 0,5 đ
Từ xuân được dùng theo nghĩa chuyển.
b.0,5 đ
Khởi ngữ: một mình
c.0,5 đ
Thành phần biệt lập: người con gái quê ở Nam Xương ->thành phận phụ chú
Câu 2: 3 điểm
a. Yªu cÇu
1. VÒ h×nh thøc:
- BiÕt c¸ch lµm kiÓu bµi nghÞ luËn x· héi.
- LuËn ®iÓm ®óng ®¾n, s¸ng tá, lÝ lÏ thuyÕt phôc.
- DiÔn ®¹t l­u lo¸t. 
2. VÒ néi dung: 
 Bµi viÕt cã thÓ tr×nh bµy theo c¸c c¸ch kh¸c nhau song cÇn nÒu ®­îc c¸c ý c¬ b¶n sau:
+ Giải thích ý thơ của Chế Lan Viên: 0,5 đ
Dựa trên nội dung bài thơ Con cò, đặc biệt là hai câu thơ mang ý nghĩa triết lí sâu sắc khẳng định tình mẹ bao la bất diệt
Trước mẹ kính yêu con dù khôn lớn trưởng thành như thế nào chăng nữa thì vẫn là nhỏ bé, rất cần và luôn được mẹ yêu thương che chở suốt cuộc đời.
+ Khẳng định vai trò của người mẹ trong cuộc sống của mỗi người: 1 đ
Mẹ là người sinh ra ta trên đời, nuôi nấng, chăm sóc dạy dỗ chúng ta
Mẹ mang đến cho ta biết bao điều tuyệt vời nhất. Mẹ là bến đỗ bình yên của cuộc đời mỗi người, là niềm tin, là sức mạnh nâng bước con trên đường đời
Công lao của mẹ vô cùng, vô tận(đưa dẫn chứng cụ thể)
+ Việc làm để đền đáp công ơn của mẹ: 1đ
Cuộc đời mẹ không gì vui hơn khi thấy con khỏe mạnh, chăm ngoan, hiếu thảo
 Mỗi chúng ta cần rèn luyện học tập, chăm chỉ, siêng năng để mẹ vui lòng
Phê phán những biểu hiện thái độ hành vi chưa đúng với đạo lí làm con của một số người trong cuộc sống hiện nay: 0,5 đ
+ Liên hệ mở rộng đến những tình cảm gia đình khác:
Tình cảm cha con, ông bà, anh chị em để khẳng định đó là những tình cảm bền vững trong đời sống tinh thần của mỗi người
Tình cảm gia đình bền vững cũng là cội nguồn sức mạnh xây dựng một xã hội tốt đẹp
Câu 3: 5,5 điểm
a.0,5 đ
Giải thích ý nghĩa nhan đề: 
Ý nghĩa thực: từ một số chi tiết trong truyện: ngôi sao trên mũ của các anh bộ đội, đôi mắt Phương Định, những ngôi sao trên bầu trời thành phố
Ý nghĩa biểu tượng: Nói tới ngôi sao là nói tới vẻ đẹp lấp lánh, thơ mộng, lãng mạn. Nho, Thao, Phương Định là những ngôi sao xa nơi cuối rừng Trường Sơn sáng ngời vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng: hồn nhiên, trong sáng, mơ mộng, lãng mạnvẻ đẹp ấy của những cô gái TNXP cũng giống như vẻ đẹp của những ngôi sao. Vì thế Lê Minh Khuê đã chọn nhan đề Những ngôi sao xa xôi để đặt tên cho tác phẩm của mình. Đó là một nhan đề lãng mạn, rất đặc trưng của văn học thời kháng chiến chống Mỹ.
b. 5 đ
 Yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng:
- Cã kÜ n¨ng nghÞ luËn v¨n häc, lÝ lÏ thuyÕt phôc vµ thÓ hiÖn ®­îc n¨ng lùc ph©n tÝch s©u s¾c, tinh tÕ.
- Bè côc hîp lÝ, râ rµng, diÔn ®¹t l­u lo¸t, kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p.
- V¨n viÕt trong s¸ng, cã c¶m xóc.
 Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc:
 Bµi viÕt cã thÓ tr×nh bµy theo c¸c c¸ch kh¸c nhau song cÇn nªu ®­îc c¸c ý c¬ b¶n sau:
* Hoàn cảnh sống và chiến đấu của 3 cô gái tổ trinh sát mặt đường: gian khổ,ác liệt và đầy hiểm nguy 1 đ
* Vẻ đẹp tâm hồn:
+ Lạc quan yêu đời: 1 đ
- Sau mỗi trận chiến ác liệt 3 cô gái TNXP trở về với hai con mắt lấp lánh niềm vui, nụ cười làm hàm răng lóa lên trên khuôn mặt nhem nhuốc
- Các cô có nhiều ước mơ, thấy tương lai trước mắt đẹp như một giấc chiêm bao
- Họ hay hát và mê hát
+ Hồn nhiên , mơ mộng lãng mạn: 1 đ
- Họ yêu cái đẹp và thích làm đẹp
- Nho thích ăn kẹo, Phương Định vừa hát vừa bịa lời, chị Thao có 3 quyển sổ chép bài hát, chị say mê chép cả những những lời hát bịa
- Trước cơn mưa đá cả 3 đều vui thích cuống cuồng
+ Tình cảm đồng chí, đồng đội: 1 đ
- Họ thân thiết với nhau như hình với bóng: họ chờ nhau về khi xong nhiệm vụ, đõ nhau dậy khi vấp ngã..
- Đồng đội bị thương họ lặng đi vì xúc động, chăm sóc vết thương với cử chỉ ân cần trìu mến 
+Yêu quê hương: 1 đ
- Không lúc nào Phương Định ko nhớ về quê hương
- Chỉ cần một cơn mưa đá cũng đủ gợi lại và làm rung lên những cảm xúc nhớ nhưng thương mến về quê nhà
-> Trong hoµn c¶nh sèng vµ chiÕn ®Êu khã kh¨n nguy hiÓm, các cô gái TNXP hiện lên ngời sáng với vẻ đẹp tâm hồn lạc quan yêu đời, mơ mộng lãng mạnĐó cũng chính là vẻ đẹp chung của tuổi trẻ VN trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước