Đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ văn - Năm học 2012-2013 - Trường THCS Nguyên Lý (Kèm hướng dẫn chấm)

Trường THCS Nguyên Lý ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 
 NĂM HỌC 2012 – 2013
MÔN NGỮ VĂN
(Thời gian: 150 phút)
C©u1. (1,0 ®iÓm)
Trong bµi ViÕng L¨ng B¸c, nhµ th¬ ViÔn Ph­¬ng viÕt:
 " VÉn biÕt trêi xanh lµ m·i m·i
 Mµ sao nghe nhãi ë trong tim"
 ( Ng÷ v¨n9, tËp hai, NXB gi¸o dôc- 2005)
Tõ trêi xanh ë c©u th¬ trªn lµ biÖn ph¸p tu tõ g×? Nªu t¸c dông cña nã?
Câu 2. (1,0 điểm)
	Trong truyện ngắn Làng, Kim Lân đã xây dựng một tình huống truyện làm bộc lộ sâu sắc tình yêu làng quê và lòng yêu nước của nhân vật ông Hai. Đó là tình huống nào? Ý nghĩa của tình huống ấy?
Câu 3. (3,0 điểm)
	Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con,”
 (Theo Lí Lan, Cổng trường mở ra)
	Từ việc người mẹ không “cầm tay” dắt con đi tiếp mà “buông tay” để con tự
đi, hãy viết một bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi) bàn về tính tự lập.
C©u 4. (5,0 ®iÓm)
C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh trong t¸c phÈm Nh÷ng ng«i sao xa x«i cña nhµ v¨n Lª Minh Khuª.
Trường THCS Nguyên Lý 
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10
NĂM HỌC 2012 – 2013
MÔN NGỮ VĂN
C©u
§¸p ¸n
§iÓm
1
(1,0 ®iÓm)
- Tõ trêi xanh trong c©u th¬ trªn lµ biÖn ph¸p tu tõ Èn dô
0.5 ®iÓm
- T¸c dông: ThÓ hiÖn sù tr­êng tån bÊt tö, vÜnh h»ng cña B¸c trong lßng d©n téc nh­ thiªn nhiªn vò trô...
0.5 ®iÓm
2
(1,0 ®iÓm)
- Tình huống truyện làm bộc lộ sâu sắc tình yêu làng quê và lòng yêu nước của nhân vật ông Hai: Trong lúc đang sống ở nơi tản cư, ông Hai nhận được tin làng chợ Dầu của ông theo giặc. Tin đó đã làm nảy sinh rất nhiều trạng thái cảm xúc trong ông. 
- Bằng việc đặt ông Hai vào một thử thách lớn để bộc lộ tâm trạng, tác giả muốn thể hiện lời ngợi ca nét đẹp trong tình cảm của nhân vật.
0.5 ®iÓm
0.5 ®iÓm
3
(3,0 ®iÓm)
Mở bài: Nêu lại câu văn ở đề bài để dẫn đến tính tự lập
	Khi còn nhỏ, chúng ta sống trong sự bảo bọc của ông bà, cha mẹ nhưng không phải lúc nào người thân yêu cũng ở bên cạnh chúng ta. Bàn tay dìu dắt của cha mẹ, đến một lúc nào đó cũng phải buông ra để chúng ta độc lập bước vào đời. Hai chữ “buông tay” trong câu văn của Lý Lan như một bước ngoặt của hai trạng thái được bảo bọc, chở che và phải một mình bước đi. Việc phải bước đi một mình trên đoạn đường còn lại chính là một cách thể hiện tính tự lập.
0.25 ®iÓm
Thân bài:
	- Giải thích: tự lập là gì? ( nghĩa đen: tự đứng một mình, không có sự giúp đỡ của người khác. Tự lập là tự mình làm lấy mọi việc, không dựa vào người khác).
	 Người có tính tự lập là người biết tự lo liệu, tạo dựng cuộc sống cho mình mà không ỷ lại, phụ thuộc vào mọi người xung quanh.
	- Phân tích:
	+ Tự lập là đức tính cần có đối với mỗi con người khi bước vào đời. Trong cuộc sống không phải lúc nào chúng ta cũng có cha mẹ ở bên để dìu dắt, giúp đỡ ta mỗi khi gặp khó khăn. Vì vậy, cần phải tập tính tự lập để có thể tự mình lo liệu cuộc đời bản thân.
	+ Người có tính tự lập sẽ dễ đạt được thành công, được mọi người yêu mến, kính trọng. (Dẫn chứng).
	- Phê phán: 
	 Tự lập là một phẩm chất để khẳng định nhân cách, bản lĩnh và khả năng của một con người. Chỉ biết dựa dẫm vào người khác sẽ trở thành một gánh nặng cho người thân và cuộc sống sẽ trở nên vô nghĩa. Những người không có tính tự lập, cứ dựa vào người khác thì khó có được thành công thật sự. Cho nên ngay cả trong thế giới động vật, có những con thú đã biết sống tự lập sau vài tháng tuổi.
	- Mở rộng: tự lập không có nghĩa là tự tách mình ra khỏi cộng đồng. Có những việc chúng ta phải biết đoàn kết và dựa vào đồng loại để tạo nên sức mạnh tổng hợp.
	- Liên hệ bản thân: cần phải rèn luyện khả năng tự lập một cách bền bỉ, đều đặn. Để có thể tự lập, bản thân mỗi người phải có sự nỗ lực, cố gắng và ý chí mạnh mẽ để vươn lên, vượt qua thử thách, khó khăn, để trau dồi, rèn luyện năng lực, phẩm chất.
0.5 ®iÓm
0.25 ®iÓm
0.25 ®iÓm
0.5 ®iÓm
0.5 ®iÓm
0.5 ®iÓm
Kết bài:
	Nếu mọi người đều biết sống tự lập kết hợp với tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau thì xã hội sẽ trở nên tốt đẹp hơn và cuộc sống mỗi người sẽ được hạnh phúc.
0.25 ®iÓm
4
(5 ®iÓm)
a, Yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng: BiÕt c¸ch lµm bµi nghÞ luËn v¨n häc. KÕt cÊu chÆt chÏ, diÔn ®¹t tr«i ch¶y; kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p.
b, Yªu cÇu vÒ h×nh thøc: Trªn c¬ së hiÓu biÕt vÒ t¸c phÈm" Nh÷ng ng«i sao xa x«i" cña nhµ v¨n Lª Minh Khuª ( PhÇn trÝch trong ng÷ v¨n9, tËp hai), thÝ sinh tr×nh bµy ®­îc nh÷ng c¶m nhËn cña m×nh vÒ nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh trong ®o¹n trÝch. ThÝ sinh cã thÓ cã nhiÒu c¸ch tr×nh bµy, nh­ng cÇn lµm râ ®­îc c¸c ý c¬ b¶n sau:
MB: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm, nh©n vËt Ph­¬ng §inh
0.5 ®iÓm
TB: - VÎ ®Ñp cña nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh kh«ng t¸ch rêi vÎ ®Ñp cña tËp thÓ n÷ tæ trinh s¸t mÆt ®­êng vµ ®­îc ®Æt trong t×nh huèng thö th¸ch cña mét vïng träng ®iÓm trªn tuyÕn ®­êng Tr­êng S¬n.
0.5 ®iÓm
- Nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh lµ c« g¸i Hµ Néi v« t­, hån nhiªn, nh¹y c¶m, hay m¬ méng, thÝch h¸t, quan t©m ®Õn h×nh thøc... (Lấy dẫn chứng và phân tích)
1.5 ®iÓm
- Nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh lµ mét n÷ thanh niªn xung phong dòng c¶m, kh«ng sî hi sinh, tr¸ch nhiÖm cao víi nhiÖm vô, cã tinh thÇn ®ång ®éi, tinh thÇn l¹c quan... (Lấy dẫn chứng và phân tích)
1.5 ®iÓm
- NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt (chñ yÕu lµ miªu t¶ t©m lÝ): TruyÖn kÓ ë ng«i thø nhÊt, còng lµ nh©n vËt chÝnh nªn t¸c gi¶ cã ®iÒu kiÖn tËp trung miªu t¶ lµm næi bËt thÕ giíi néi t©m phong phó, cao ®Ñp cña nh©n vËt...
0.5 ®iÓm
KB: 
 §¸nh gi¸: Nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh tiªu biÓu cho thÕ hÖ trÎ ViÖt nam trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng Mü.
0.5 ®iÓm