Giáo án Lịch sử Khối 8 - Tuần 11 - Năm học 2020-2021

Tuaàn: 11 
Ngaøy daïy: töø 16/11/2020 ñeán 21/11/2020 
Lôùp daïy: 8A1, 8A2, 8A3, 8A4 
CHÖÔNG IV: CHIEÁN TRANH THEÁ GIÔÙI THÖÙ NHAÁT (1914 – 1918) 
BAØI 13: CHIEÁN TRANH THEÁ GIÔÙI THÖÙ NHAÁT (1914 – 1918) 
I/ MUÏC TIEÂU: 
 1/ Kieán thöùc: 
 1. Kiến thức: HS nêu được: 
- Những nét chính về mâu thuẩn giữa các nước đế quốc và sự hình thành hai khối quân sự 
ở Châu Âu: khối Liên minh (Đức, Aó - Hung, I-ta-li-a) và khối Hiệp ước (Anh, Pháp, Nga) 
- Lí giải được chiến tranh thế giới thứ nhất là cách giải quyết mâu thuẫn giữa các nước đế 
quốc, vì bản chất của các nước đế quốc là gây chiến tranh xâm lược. 
- Trình bày sơ lược diễn biến qua 2 giai đoạn: 
+ 1914-1916: Ưu thế về Đức, Aó – Hung, I-ta-li-a. 
+ 1917-1918: Ưu thế về Anh , Pháp. 
- Hậu quả của chiến tranh. 
 2/ Tư tưởng: 
 - Giaùo duïc tinh thaàn ñaáu tranh choáng ñq, baûo veä hoaø bình, uûng hoä cuoäc ñaáu tranh cuûa 
nhaân daân caùc nöôùc vì ñoäc laäp daân toäc vaø CNXH. 
 - Tin töôûng vaøo söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng Coäng Saûn ñaáu tranh choáng chieán tranh ñeá quoác. 
 3/ Kyõ naêng: 
 - Phaân bieät ñöôïc khaùi nieäm “Chieán tranh Ñeá quoác”, “Chieán tranh Caùch maïng”, 
“Chieán tranh chính nghóa”, “Chieán tranh phi nghóa”. 
 - Bieát trình baøy dieãn bieán cô baûn cuûa chieán tranh treân baûn ñoà theá giôùi. 
 - Bieát ñaùnh giaù 1 soá vaán ñeà lòch söû nhö: Nguyeân nhaân saâu xa, nguyeân nhaân tröïc tieáp  
4- Định hướng năng lực hình thành: 
- Năng lực hình thành: Năng lực khai thác kênh hình trong SGK. Đưa ra nhận xét về những 
hình ảnh sự kiện lịch sử đó. 
- Năng lực hợp tác, tổng hợp, liên hệ sâu chuỗi các sự kiện lịch sử, phân tích đánh giá. 
Phương pháp: Thảo luận, đàm thoại, giảng giải, nêu vấn đề, giải quyết vấn đề 
Kĩ thuật: Thông tin phản hồi trong quá trình dạy học, chia sẻ nhóm đôi, đặt câu hỏi giao 
nhiệm vụ, mảnh ghép 
II/ THIEÁT BÒ, TÖ LIEÄU: 
1. Chuẩn bị của giáo viên: 
- Gíao án, tranh, ảnh trong SGK. 
- SGK, SGV Lớp 8 
- Lược đồ Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918. 
- Bảng niên biểu về sự kiện chính của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918, giai 
đoạn 1. 
- Giao một số câu hỏi trong bài học mới cho học sinh tìm hiểu trước ở nhà.. 
2. Chuẩn bị của học sinh: 
- Đọc trước bài học, tự tìm thông tin trong SGK sách tham khảo, mạng để trả lời các câu 
hỏi trong SGK và các câu hỏi giáo viên giao về nhà cho HS tiết trước. 
- Lập niên biểu về giai đoạn 1 của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918. 
- Tập thuyết trình trước lớp. 
III/ TIEÁN TRÌNH THÖÏC HIEÄN: 
 1/ OÅn ñònh lôùp: 
 2/ Kieåm tra baøi cuõ: 
 - Trình baøy cuoäc Duy Taân Minh Trò. 
 - Nhaät Baûn chuyeån sang chuû nghóa ñeá quoác ra sao? 
 3/ Giôùi thieäu baøi môùi: 
 Trong lòch söû loaøi ngöôøi, ñaõ coù nhieàu cuoäc chieán tranh dieãn ra song taïi sao cuoäc 
chieán tranh 1914 - 1918 laïi goïi laø chieán tranh theá giôùi thöù nhaát? Nguyeân nhaân, dieãn 
bieán vaø keát quaû cuûa noù ra sao? Haäu quaû cuûa noù ñoái vôùi xaõ hoäi loaøi ngöôøi nhö theá naøo? 
Chuùng ta seõ cuøng theo doõi qua baøi 13. 
 4/ Giaûng daïy: 
HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động 
Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho 
học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. 
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp 
thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan 
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát 
tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử 
GV giao nhiệm vụ cho HS bằng các câu hỏi và quan sát một số hình ảnh trong SGK. 
Câu hỏi: Nền kinh tế các nước tư bản phát triển như thế nào? Đã nảy sinh điều gì? 
HS cả lớp quan sát ảnh vả trao đổi cùng nhau. 
HS trả lời quan sát hình ảnh và cùng trả lời các câu hỏi. 
Mỗi HS có thể trình bày sản phẩm. 
 Trong lịch sử loài người đã từng có nhiều cuộc chiến tranh diễn ra, song tại sao có 
cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất? Nguyên nhân, diễn biến, kết quả của nó ra sao? Các 
em hãy vào bài học để giải đáp những vấn đề nêu trên. 
HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức 
Mục tiêu: - Những nét chính về mâu thuẩn giữa các nước đế quốc và sự hình thành hai 
khối quân sự ở Châu Âu: khối Liên minh (Đức, Áo - Hung, I-ta-li-a) và khối Hiệp ước 
(Anh, Pháp, Nga) 
- Lí giải được chiến tranh thế giới thứ nhất là cách giải quyết mâu thuẫn giữa các nước 
đế quốc, vì bản chất của các nước đế quốc là gây chiến tranh xâm lược. 
- Trình bày sơ lược diễn biến qua 2 giai đoạn: 
+ 1914-1916: Ưu thế về Đức, Aó – Hung, I-ta-li-a. 
+ 1917-1918: Ưu thế về Anh , Pháp. 
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp 
thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan 
 HOAÏT ÑOÄNG GIAÙO VIEÂN – HOÏC SINH GHI BAÛNG 
I/ NGUYEÂN NHAÂN DAÃN ÑEÁN CHIEÁN TRANH 
 GV nhaéc laïi: Tình hình caùc nöôùc ñeá quoác cuoái theá 
kyû XIX ñaàu theá kyû XX: Moät soá nöôùc ñi vaøo con ñöôøng 
TBCN muoän, nhöng phaùt huy ñöôïc nhöõng lôïi theá rieâng 
vaø lôïi duïng nhöõng thaønh töïu KHKT neân coù toác ñoä taêng 
tröôûng nhaûy voït nhö: Ñöùc, Mó, AÙo, Hung vöôït qua caùc 
nöôùc tö baûn “ giaø” nhö Anh, Phaùp. 
 GV: Caùc nöôùc ñeá quoác “treû” coù toác ñoä taêng 
tröôûng kinh teá nhö theá naøo? 
❖HS: kinh teá phaùt trieån nhanh choùng nhöng laïi ít 
thuoäc ñòa, ngöôïc laïi nhöõng ñeá quoác “giaø” thì chieám soá 
löôïng lôùn thuoäc ñòa. Tröôùc tình hình ñoù, giöõa caùc nöôùc 
ñeá quoác ñaõ maâu thuaãn vôùi nhau. 
 GV: Ñeå giaûi quyeát maâu thuaãn naøy caùc nöôùc ñeá 
quoác ñaõ laøm gì? 
❖HS: Gaây ra ñaáu tranh ñeå chia laïi thuoäc ñòa (ñoaïn in 
nghieâng/ 70 SGK). 
 GV: Söï tranh giaønh thuoäc ñòa vaø thò tröôøng giöõa 
caùc ñeá quoác taát yeáu ñöa ñeán vieäc gaây chieán tranh ñeå 
chia laïi ñaát ñai treân theá giôùi. Ñöùc laø nöôùc hung haêng 
nhaát, coù tieàm löïc kinh teá vaø quaân söï maïnh nhöng laïi 
raát ít thuoäc ñòa. Töø ñoù ôû chaâu AÂu hình thaønh 2 taäp ñoaøn 
gaây chieán, choáng ñoái nhau: Ñöùc, AÙo, Hung, Thoå Nhó 
Kyø >< Anh, Phaùp, Nga. 
 GV gôïi yù HS môû roäng: Caùc nöôùc ñeá quoác muoán 
gaây chieán tranh vôùi aâm möu khaùc laø ñaùnh laïc höôùng 
quaàn chuùng nhaân daân, ñaëc bieät laø coâng nhaân, ñoái vôùi 
caùc vaán ñeà chính trò, xaõ hoäi trong nöôùc. Tuyeân truyeàn 
chuû nghóa Soâ-vanh ñeå ngaên caûn söï phaùt trieån cuûa 
phong traøo caùch maïng, ñaøn aùp giai caáp voâ saûn, chia reõ 
phong traøo coâng nhaân theá giôùi. Giai caáp caàm quyeàn 
I/ NGUYEÂN NHAÂN DAÃN ÑEÁN 
CHIEÁN TRANH 
- Cuối TK XIX – đầu TK XX Do söï 
phaùt trieån khoâng ñoàng ñeàu cuûa chuû 
nghóa tö baûn, laøm phaùt sinh maâu 
thuaãn giöõa caùc ñeá quoác ñeå giaønh 
thuoäc ñòa. 
- Hình thaønh 2 khoái quaân söï đối lập: 
+ Khoái lieân minh: Ñöùc, AÙo, Hung 
(1882). 
+ Khoái hieäp öôùc: Anh, Phaùp, Nga 
(1907) 
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát 
tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử 
caùc nöôùc ñeàu muoán lôïi duïng chieán tranh ñeå ñaøn aùp 
phong traøo CM vaø phong traøo giaûi phoùng daân toäc. 
 GV: Nguyeân nhaân tröïc tieáp cuûa cuoäc chieán tranh 
laø gì? 
❖HS: 28/ 6/ 1914, Thaùi töû AÙo – Hung bò aùm saùt ôû Xeùc-
bi. Boïn quaân phieät Ñöùc, AÙo – Hung chôùp lấy cô hoäi 
naøy ñeå gaây chieán tranh. 
II/ NHÖÕNG DIEÃN BIEÁN CHÍNH CUÛA CHIEÁN SÖÏ 
 GV: Söû duïng baûn ñoà trình baøy dieãn bieán cuûa cuoäc 
chieán tranh. 
* Ngaøy 1/ 8 Ñöùc tuyeân chieán vôùi Nga, ngaøy 3/ 8 vôùi 
Phaùp, 4/ 8 vôùi Anh → chieán tranh buøng noå vaø nhanh 
choùng trôû thaønh CTTG. Cuoäc chieán tranh theá giôùi chia 
laøm 2 giai ñoaïn: 
- Giai ñoaïn 1: Naêm 1914 quaân Ñöùc taäp trung löïc löôïng 
ôû Maët traän phía Taây nhaèm ñaùnh baïi quaân Phaùp, uy 
hieáp Pa-ri, quaân Phaùp coù nguy cô bò tieâu dieät. ÔÛ maët 
traän phía Ñoâng, quaân Nga laïi taán coâng quaân Ñöùc cöùu 
nguy cho Phaùp. Naêm 1916, chieán tranh chuyeån sang 
giai ñoaïn caàm cöï ôû caû 2 phe. 
+ Luùc ñaàu chæ coù 5 cöôøng quoác chaâu AÂu tham chieán, 
sau ñoù loâi keùo 38 nöôùc treân theá giôùi vaø nhieàu thuoäc ñòa 
cuûa caùc ñeá quoác bò loâi cuoán vaøo → Chieán söï dieãn ra ôû 
nhieàu nôi, treân nhieàu luïc ñòa, bieån vaø ñaïi döông nhöng 
chieán tröôøng chính vaãn laø chaâu AÂu. 
- Giai ñoaïn 2: 
+ Thaùng 2/ 1917 caùch maïng thaùng Hai dieãn ra ôû Nga, 
buoäc Mó nhaûy vaøo tham chieán. Vì theá phe Lieân minh 
lieân tieáp bò thaát baïi. 
+ Cuoái naêm 1917, phe Hieäp öôùc lieân tieáp môû caùc cuoäc 
taán coâng laøm cho ñoàng minh cuûa Ñöùc laàn löôït ñaàu 
haøng. 
+ Thaùng 11/ 1918 Ñöùc ñaàu haøng ñoàng minh voâ ñieàu 
kieän. CTTG I keát thuùc. 
- Chieán tranh keát thuùc vôùi söï thaát baïi cuûa ñeá quoác Ñöùc. 
CM XHCN thaéng lôïi ôû nöôùc Nga vaø cao traøo CM voâ 
saûn phaùt trieån, caùc nöôùc daân toäc thuoäc ñòa ñaõ thöùc tænh. 
II/ NHÖÕNG DIEÃN BIEÁN CHÍNH 
CUÛA CHIEÁN SÖÏ 
1/ Giai ñoaïn thöù nhaát (1914 – 
1916): 
- Từ 1 – 3/8/1914 Đức tuyên chiến 
với Nga, Pháp. 4/8 Anh tuyên chiến 
với Đức. Chiến tranh bùng nổ. 
- Thaùng 8/ 1914 Ñöùc taäp trung löïc 
löôïng ôû maët traän phía Taây uy hieáp 
Pari, quaân Nga taán coâng Ñöùc cöùu 
nguy Phaùp. 
- Từ naêm 1916 chieán tranh chuyeån 
sang giai ñoaïn caàm cöï ôû caû 2 phe. 
- Chieán tranh buøng noå, caû 2 phe ñeàu 
loâi keùo nhieàu nöôùc tham gia vaø söû 
duïng nhieàu loaïi vuõ khí hieän ñaïi. 
2/ Giai ñoaïn 2 (1917 – 1918): 
- Thaùng 2/ 1917 caùch maïng thaùng 
Hai dieãn ra ôû Nga, buoäc Mó nhaûy 
vaøo tham chieán. Phe Lieân minh 
lieân tieáp thaát baïi. 
- Cuoái naêm 1917, phe Hieäp öôùc lieân 
tieáp môû caùc cuoäc taán coâng laøm cho 
ñoàng minh cuûa Ñöùc laàn löôït ñaàu 
haøng. 
- Ngày 11/ 11/ 1918 Ñöùc ñaàu haøng 
ñoàng minh voâ ñieàu kieän. CTTG I 
keát thuùc. 
III/ KEÁT CUÏC CUÛA CHIEÁN TRANH THEÁ GIÔÙI 
THÖÙ NHAÁT 
 GV toå chöùc thaûo luaän: 
- Toå 1+2: Haäu quaû cuûa chieán tranh theá giôùi thöù nhaát. 
- Toå 3+4: Neâu nhaän xeùt veà cuoäc CTTG I. 
* GV choát yù, nhaän xeùt. 
III/ KEÁT CUÏC CUÛA CHIEÁN 
TRANH THEÁ GIÔÙI THÖÙ NHAÁT 
- Chieán tranh gaây neân nhieàu tai hoïa 
cho nhaân loaïi: nhieàu ngöôøi cheát, bò 
thöông. Thaønh phoá, laøng maïc bò 
phaù huûy 
- Chieán tranh ñem laïi lôïi ích cho 
caùc nöôùc ñeá quoác thaéng traän; baûn 
ñoà theá giôùi bị chia laïi. 
- Phong traøo caùch maïng tiếp tục phát 
triển, đặc biệt là thắng lôïi cuûa Caùch 
maïng thaùng Möôøi Nga năm 1917. 
HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập 
Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học 
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp 
thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan 
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát 
tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử 
* Hoạt động cả lớp: Hệ thống hóa kiến thức đã học (dạng câu hỏi hay bài tập) 
- GV giao nhiệm vụ cho HS. 
h. Cho HS lập niên biểu về sự kiện chính của chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918, 
giai đoạn I. 
Thời gian Sự kiện 
Cuối tháng 7 năm 
1914 
1-8 -1914 
3-8-1914 
4-8-1914 
Năm 1916 
- GV phát phiếu học tập cho HS. 
- HS cả lớp cùng làm việc, trong quá trình làm việc có thể trao đổi với thầy, cô giáo. 
- HS nộp sản phẩm cho GV. 
- GV nhận xét phần làm việc của HS và dựa trên sản phẩm của một vài HS có kết quả tốt 
nhất để củng cố kiến thức đã học. 
HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng 
Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập 
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp 
thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan 
RÚT KINH NGHIỆM 
 - Phaân bieät ñöôïc khaùi nieäm “Chieán tranh Ñeá quoác”, “Chieán tranh Caùch maïng”, 
“Chieán tranh chính nghóa”, “Chieán tranh phi nghóa”. 
 - Bieát trình baøy dieãn bieán cô baûn cuûa chieán tranh treân baûn ñoà theá giôùi. 
 - Bieát ñaùnh giaù 1 soá vaán ñeà lòch söû nhö: Nguyeân nhaân saâu xa, nguyeân nhaân tröïc tieáp  
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát 
tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử 
* Hoạt động cá nhân. 
- GV giao nhiệm vụ bằng câu hỏi: 
Câu hỏi: Vì sao các nước đế quốc ráo riết chuẩn bị chiến tranh? 
- HS độc lập suy nghĩ làm, có thể trao đổi với bạn bè. 
- HS có thể làm ngay tại lớp nếu có thời gian, hay đem về nhà hôm sau nộp. 
- GV nhận xét dựa trên sản phẩm nếu có. 
 Vì các nước đế quốc mong muốn thanh toán đối thủ để chia lại thuộc địa. 
HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng 
Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã 
học 
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp 
thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan 
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, quan sát 
tranh ảnh lịch sử, nhận xét nhân vật lịch sử, sử dụng lược đồ lịch sử 
Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học 
- Học thuộc bài và trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa . 
- Chuẩn bị tiết sau bài Chiến tranh thế giới thứ nhất 1914-1918. 
+ Kết quả của cuộc chiến tranh. 
+ Tính chất của cuộc chiến tranh.