Giáo án Lịch sử Lớp 8 - Tuần 3 - Năm học 2020-2021

TUẦN 3
NGÀY DẠY: 21/9/2020 đến 26/9/2020
LỚP DẠY: 81,82,83,84
BÀI 3
CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐƯỢC XÁC LẬP TRÊN PHẠM VI THẾ GIỚI
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT
1. Kiến thức
- Biết được một số phát minh lớn cách mạng công nghiệp, hệ quả cách mạng công nghiệp
- Biết được sự bành trướng của các nước tư bản ở các nước Á, Phi 
- GDBVMT: Khai thác nội dung hình 12,13,15,16 để nhận thấy sự biến đổi môi trường lao động ; những nơi nào đặt nhà máy chạy bằng sức nước ảnh hưởng của kiểu lao động mới đến sức người lao động và môi trường sinh sống.
2. Thái độ:
 - ND thực sự là người sáng tạo, chủ nhân của các thành tựu SX
 - Sự áp bức, bóc lột của CNTB đã gây nên bao nhiêu đau khổ cho nhân dân lao động trên thế giới
 3. Kỹ năng:
- Học sinh biết sử dụng kênh hình SGK.
- Biết phân tích sự kiện để rút ra kết luận, nhân định, liên hệ thực tế.
4. Định hướng phát triển năng lực
 - Năng lực chung: Năng lực giao tiếp và hợp tác; tự học; giải quyết vấn đề. 
 - Năng lực chuyên biệt
+ Tái hiện kiến thức lịch sử, xác định mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng lịch sử.
II. Đồ dùng dạy học:
 - Sử dụng các BĐ trong SGK
 - Sử dụng các kênh hình trong SGK
III. Phương pháp dạy học
- Phương pháp vấn đáp, thuyết trình, trực quan, nhóm 
IV. CHUẨN BỊ 
1. Giáo viên: Nghiên cứu tài liệu, soạn bài theo câu hỏi SGK. Tìm hiểu nội dung các kênh hình trong bài, lược đồ nước Anh giữa TK XVIII và nửa đầu TK XIX.
2. Học sinh: Đọc và tìm hiểu nội dung bài trước.
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định 
2. Kiểm tra: 3 phút
? Ý nghĩa lịch sử của cách mạng tư sản Pháp cuối TK XVIII?
3. Bài mới
3.1. Hoạt động khởi động
- Mục tiêu: Giúp học sinh nắm được các nội dung cơ bản bước đầu về cuộc cách mạng công nghiệp, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. 
- Phương pháp: Trực quan, phát vấn.
- Thời gian: 5 phút.
 - Tổ chức hoạt động: GV dùng bản đồ thế giới và trả lời câu hỏi sau
Nêu tên và xác định vị trí các nước công nghiệp ở châu Âu?
 - Dự kiến sản phẩm: Anh, Pháp, Đức..... HS xác định được vị trí các nước đã nêu.
* Giới thiệu bài: Cách mạng công nghiệp khởi đầu ở Anh và lan nhanh ra các nước tư bản khác ( Pháp, Đức ) cách mạng công nghiệp ra đời làm cho kinh tế tư bản phát triển mạnh => hệ qủa hình thành hai giai cấp của xã hội tư bản....
3.2. Hoạt động hình thành kiến thức
Hoạt động 1:
 I. Cách mạng công nghiệp
1. Cách mạng công nghiệp ở Anh
- Mục tiêu: Biết được một số phát minh lớn trong cách mạng công nghiệp 
- Phương pháp: Phát vấn, thuyết trình, phân tích.
- Phương tiện: giáo án, sách giáo khoa 
- Thời gian: 20 phút
- Tổ chức hoạt động
GV Yêu cầu HS đọc thông tin và hoàn thành bảng thống kê những phát minh quan trọng
- Dự kiến sản phẩm
Thời gian

Người phát minh

Tên phát minh

Ý nghĩa phát minh

1764

Giêm Hagrivơ

Máy kéo sợi Gienni

Sử dụng từ 16 đến 18 cọc suốt=>năng suất lao động tăng từ 16-18 lần
1769

Ác crai tơ

Máy kẹo sợi chạy bằng sức nước

Sợi dệt chắc hơn

1785

Ét-mơn-cacrai

Máy dệt chạy bằng sức nước

Tăng năng suất gần 40 lần, cho ra sợi nhỏ dai

1784

Giêm oát

Máy hơi nước

Tạo ra nguồn động lực mới giảm sức lao động cơ bắp của con người.

1814

Xti-phen-xơn

Đầu máy xe lửa đầu tiên

Thúc đẩy việc vận chuyển nguyên liệu trong cách mạng công nghiệp

1735
Abra ham

Phương pháp nấu than cốc

Đóng góp quan trọng cho việc luyện gang thép

2. Cách mạng công nghiệp ở Pháp - Đức (Giảm tải )
3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp
- Mục tiêu: Biết được hệ quả của cách mạng công nghiệp 
- Phương pháp: Phát vấn, thuyết trình, phân tích, nhóm 
- Phương tiện: giáo án, sách giáo khoa 
- Thời gian: 17 phút
- Tổ chức hoạt động
Hoạt động của GV
Hoạt động HS
Nội dung KT cần đạt
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập
Chia nhóm thảo luận: 4 nhóm. Thời gian: 4 phút
Nhóm 1 + 2: Quan sát lược đồ H17,18 (SGK) em hãy nêu những biến đổi của nước Anh sau khi hoàn thành C/m CN? Cách mạng công nghiệp đã đưa đến những hệ quả gì ?
Nhóm 3 + 4: Cách mạng công nghiệp đã làm cho cơ cấu xã hội thay đổi ntn? Cho biết mối quan hệ giữa hai giai cấp này 
GDBVMT: Quan sát hình 17 để nêu những biến đổi của nước Anh sau khi hoàn thành cách mạng Công nghiệp
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập
HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập

HS thảo luận nhóm và cử đại diện lên bảng trình bày
2. Cách mạng công nghiệp ở Pháp - Đức (Giảm tải)
3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp
- Cách mạng công nghiệp đã làm thay đổi bộ mặt các nước tư bản như:
+ Hình thành các trung tâm kinh tế , thành phố lớn
+ Năng suất lao động tăng
- Xã hội: Hình thành hai giai cấp Tư sản và vô sản mâu thuẫn với nhau → đấu tranh giai cấp trong xã hội tư bản.

So sánh bản đồ h17 và h18
Nước Anh giữa thế kỷ XVIII
Nước Anh nửa đầu TK XIX.
 - Chỉ có 1 số trung tâm sản xuất thủ công
Xuất hiện vùng công nghiệp mới bao trùm hầu hết nước Anh.
Xuất hiện các trung tâm khai thác than đá.
 - Có 4 thành phố trên 50.000 dân
- Có 14 thành phố trên 50.000 dân.
- Chưa có đường sắt.
- Có mạng lưới đường sắt nối liền các thành phố, hải cảng, khu công nghiệp

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động 
- HS lần lượt trả lời các câu hỏi
Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của học sinh. 
Hoạt động 3:
II. Chủ nghĩa tư bản xác lập trên phạm vi thế giới
1. Các cuộc cách mạng tư sản thế kỉ XIX. (Giảm tải)
2. Sự xâm lược của chủ nghĩa tư bản phương tây đối với các nước Á-Phi.
- Mục tiêu: - Biết được sự bành trướng của các nước tư bản ở các nước Á, Phi 
- Phương pháp: Phát vấn, thuyết trình, phân tích.
- Phương tiện: giáo án, sách giáo khoa 
- Thời gian: 25 phút
- Tổ chức hoạt động
Hoạt động của GV 
Hoạt động HS
Nội dung KT cần đạt
Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập
Đọc sách giáo khoa. 
Theo em lúc này, trên thế giới, kinh tế của những nước nào phát triển nhất. ( Anh, pháp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha..)
Vì sao các nước tư bản phương tây đẩy mạnh việc xâm chiếm thuộc địa?
Hãy xác định những quốc gia ở châu Á bị thực dân phương Tây xâm chiếm trên lược đồ?
Đọc từ “ Châu Phi.... đất liền ”. ( sgk- 27 ).
 Xác định những quốc gia ở châu Phi bị thực dân phương Tây xâm chiếm trên lược đồ?
Sự xâm lược của CNTB phương tây đưa đến kết quả gì?
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập
GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập.
Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động 
Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
GV phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của học sinh. 
Kết luận: Khoảng cuối thế kỉ XIX các nước tư bản phương Tây đã chia nhau xâm chiếm và thống trị các nước ở Á, Phi, Mĩ -la- tinh => Chủ nghĩa tư bản đã được xác lập trên phạm vi thế giới. 
- Về sau hầu hết các nước Á, Phi lần lượt trở thành thuộc địa, phụ thuộc vào các nước thực dân phương Tây. 
HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. 
- HS lần lượt trả lời các câu hỏi

2. Sự xâm lược của chủ nghĩa tư bản phương tây đối với các nước Á-Phi
a. Nguyên nhân 
- Nhu cầu về nguyên liệu, thị trường, nhân công, tài nguyên tăng mạnh 
b. Quá trình xâm lược thuộc địa
- Chính phủ TS đẩy mạnh xâm chiếm phương Đông: Ấn Độ, Trung Quốc và khu vực Đông Nam Á .
- Châu Phi: Anh, Pháp, Đức, I-ta-li-a, Bỉ... ráo riết xâu xé, biến châu lục này thành thuộc địa.
c. Kết quả: 
Cuối TK XIX – đầu XX, hầu hết các nước Á, Phi lần lượt trở thành thuộc địa, phụ thuộc của thực dân Phương Tây. 
3.3. Hoạt động luyện tập
	- Mục tiêu: Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà HS đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về cách mạng công nghiệp và sự xác lập chủ nghĩa tư bản trên phạm vi thế giới. 
	- Thời gian: 12 phút
	- Phương thức tiến hành: GV giao nhiệm vụ cho HS.Trong quá trình làm việc HS có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo.
. Em hãy Hãy nối ô bên trái với bên phải sao cho phù hợp.
Dự kiến sản phẩm
 3.4. Hoạt động tìm tòi mở rộng, vận dụng
- Mục tiêu: Giúp học sinh nắm lại các kiến thức vừa tìm hiểu để vận dụng
- Phương thức tiến hành: Các câu hỏi sau khi hình thành kiến thức mới.
Câu 1: Vì sao giữa thế kỉ XIX Anh đẩy mạnh sản xuất gang thép và than đá?
Câu 2: Những sự kiện nào chứng tỏ đến giữa thế kỉ XIX, chủ nghĩa tư bản thắng lợi trên phạm vi toàn thế giới? 
- Thời gian: 8 phút.
- Dự kiến sản phẩm: 
Câu 1: - Lúc đầu, máy móc mới được sử dụng trong ngành dệt vải, về sau được đưa dần vào các ngành kinh tế khác.
- Nhu cầu vận chuyển nguyên vật liệu đến nhà máy và đưa hàng hóa đi các nơi ngày một tăng. Từ đó, máy móc được sử dụng trong giao thông vận tải, nhất là đường săt.
- Máy móc và đường sắt phát triển đòi hỏi công nghiệp nặng phát triển.
⟹ Vì vậy, vào giữa thế kỉ XIX Anh đẩy mạnh sản xuất gang, thép và than đá. Năm 1850, Anh sản xuất được một nửa số gang, thép và than đá của thế giới.
Câu 2: Sự xác lập của chủ nghĩa tư bản trên phạm vi thế giới được thể hiện ở thắng lợi của cách mạng tư sản dưới nhiều hình thức khác nhau ở các nước châu Âu và Mĩ Latinh.
- Năm 1830, chế độ phong kiến bị lật đổ ở Pháp, sau đó cách mạng tư sản lan nhanh ra nhiều nước châu Âu.
- Năm 1848 - 1849, cách mạng tư sản ở nhiều nước châu Âu góp phần củng cố sự thắng lợi của chủ nghĩa tư bản ở Pháp và làm rung chuyển chế độ phong kiến ở châu Âu.
- Năm 1859 - 1870 hoàn thành thống nhất I-ta-li-a. Năm 1864 - 1871 hoàn thành thống nhất nước Đức; Năm 1861 cải cách nông nô ở Nga đã tạo điều kiện cho kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển ở những nước này.
- Các nước tư bản phương Tây đẩy mạnh xâm lược thuộc địa. Hầu hết các nước châu Á, châu Phi lần lượt trở thành thuộc địa hoặc phụ thuộc vào các nước tư bản phương Tây.
*GV giao nhiệm vụ cho HS
- Về nhà học bài đầy đủ
- Đọc và tìm hiểu bài 4: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác
RÚT KINH NGHIỆM
- Qua bài 3: Chủ nghĩa tư bản xác lập trên phạm vi thế giới GV cho HS tìm hiểu các phát minh mới của cách mạng công nghiệp Anh giúp HS hiểu rõ về các phát minh mới và các phát minh đó đã thúc đẩy nền kinh tế nước Anh phát triển
- Cho HS quan sát lược đồ h17,h18 và nhận xét