Giáo án Ngữ văn Lớp 7 - Tuần 2 - Trường THCS Phú Lợi - Năm học 2020-2021

Ngày dạy: 15/9/2020
TUẦN 2: MẸ TÔI
 	Ét – môn - đô đơ A – mi – xi
I. Mục tiêu cần đạt: Sau tiết học , HS có thể :
1. Kiến thức : 
 - Nắm được sơ lược về tác giả Ét-môn-đô đơ A-mi-xi; Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi. 
 - Nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư.
 2. Kĩ năng :
 - Đọc - hiểu một văn bản viết dưới hình thức một bức thư.
 - Phân tích một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha ( tác giả bức thư ) và người mẹ nhắc đến trong bức thư.
 3. Thái độ : Thể hiện tình cảm và lòng kính yêu và biết ơn cha mẹ.
II. Chuẩn bị : 
* HS: Đọc và soạn bài trước ở nhà
Nhóm 1: Tìm hiểu những nét cơ bản về tác giả (năm sinh, năm mất, quê quán, phong cách sáng tác, sự nghiệp sáng tác)
Nhóm 2: Tìm hiểu những nét cơ bản về tác phẩm (xuất xứ, bố cục, nội dung khái quát)
Nhóm 3: Tìm hiểu những chi tiết cho thấy tình yêu thương vô bờ bến của mẹ dành cho con.
- Nhóm 4: - Nhóm 4: Viết đoạn văn từ 5 – 7 câu, nêu tình cảm của em dành cho mẹ của mình.
* GV: - Tham khảo tài liệu chuẩn KTKN.
	- Tranh ảnh chân dung tác giả, bảng phụ
	- Phương pháp: vấn đáp, nêu vấn đề, thảo luận nhóm.
 III. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy và học
 1. Tổ chức lớp (1’) 	
 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh
3. Bài mới: (1’) 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1: KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng sự chú ý cho học sinh
 Phương pháp: Nêu vấn đề
Thời gian: 1 ’
Tình mẫu tử là tình cảm thiêng liêng và cao quý nhất. Chính vì vậy, trong văn học đã có nhiều áng thơ văn rất hay về mẹ :
“Con tìm tình yêu khắp nơi khắp nẻo
Con đập trên các cánh cửa mỏi rời tay
Con đã van xin như một kẻ ăn mày
Nhưng chỉ gặp những cái nhìn lạnh lẽo
Tìm không thấy tình yêu con trở về với mẹ
Tâm trí chán chê, thân thể rã rời
Con bỗng thấy một tình yêu chân thật
Trong đôi mắt dịu hiền của mẹ, mẹ ơi”
 (Thư gửi mẹ - Hai - nơ)
Trong bài học ngày hôm nay, Et-môn- đô đơ A-mi-xi sẽ mang đến cho chúng ta những dòng tâm sự đầy xúc động về tình mẫu tử thiêng liêng qua văn bản “Mẹ tôi”. Cô trò chúng ta cùng nhau tìm hiểu văn bản.

HS lắng nghe cảm nhận 
Hoạt động 2 : HÌNH THÀNH KIỄN THỨC
Mục tiêu: Hs nắm được những nét chính về tác giả, tác phẩm
Phương pháp: Vấn đáp tái hiện, đọc sáng tạo, thuyết trình, thảo luận nhóm...
Thời gian 35'
Phát triển năng lực giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề...
GV yêu cầu nhóm 1 chuẩn bị phần tìm hiểu về tác giả lên trình bày
GV: Dựa vào phần chuẩn bị ở nhà, hãy nêu những hiểu biết của em về tác giả?
GV gọi những nhóm khác nhận xét, bổ sung.
Gv nhận xét, chốt, ghi bảng
- Là nhà văn nổi tiếng với các tác phẩm VH dành cho thiếu nhi.
- Phong cách: cốt truyện giản dị, gần gũi, đời thường nhưng chứa đựng nhiều tư tưởng rất nhân văn, tiến bộ.
-Tác phẩm tiêu biểu: “Những tấm lòng cao cả” (1886) – cuốn sách gối đầu giường của biết bao nhiêu thế hệ; “Cuộc đời của các chiến binh” (1868), “Cuốn truyện của người thầy” (1890).....
GV: Ở tiết trước, khi yêu cầu các con soạn bài cô đã hướng dẫn các con cách đọc văn bản: Đọc chậm rãi, rõ ràng. Giọng tha thiết nhưng nghiêm nghị. Tiết này cô mời một bạn đọc mẫu 1 đoạn.
 Gv yêu cầu học sinh dựa vào phần chú thích giải thích các từ 1, 3,4,6,9.
* Phần tìm hiểu tác phẩm về xuất xứ, kiểu văn bản, phương thức biểu đạt, bố cục cô đã yêu cầu nhóm 2 về nhà chuẩn bị.
Gv yêu cầu nhóm trưởng nhóm 2 lên trình bày.
GV gọi các nhóm nhận xét phần trình bày nhóm 2.
GV nhận xét, chốt, ghi bảng.
GV cho biết thêm: Đây là cuốn sách viết cho thiếu nhi nhưng hấp dẫn độc giả mọi lứa tuổi. Nó là cuốn sách gối đầu giường của biết bao thế hệ. Đó là những câu chuyện rất bình dị, thân thuộc hàng ngày về tình bạn, tình thầy trò, gia đình.... Đó là những câu chuyện viết ở một vùng đất xa xôi nhưng ở đó chúng ta vẫn nhận ra sự gần gũi thân quen. Mỗi một câu chuyện đời thường mà Ét – môn – đô đơ A-mi-xi mang đến cho chúng ta là những bài học quý giá, lớn lao. 
GV: Tại sao hai bố con sống cùng nhà, thường xuyên gặp nhau mà bố En-ri-cô lại viết thư cho cậu?
Nhòm trưởng HS trình bày
HS trả lời
HS đọc 1 đoạn văn bản
HS trả lời
Đại diện nhóm 2 trình bày.
Hs nhận xét
Hs chủ động ghi bài
HS suy nghĩ trả lời
I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả: 
-Ét- môn – đô đơ A-mi-xi (1846 - 1908). Là nhà văn nổi tiếng người I-ta-li-a.
2.Tác phẩm
a. Đọc – chú thích
b. Xuất xứ: trích trong tác phẩm “Những tấm lòng cao cả” (1886)
c. Kiểu văn bản: Nhật dụng
d. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm dưới hình thức một bức thư.
e.Bố cục: 2 phần
- Phần 1. Từ đầu đến “trà đạp lên tình yêu thương đó” – Tình yêu thương bao la của người mẹ dành cho con.
- Phần 2. Còn lai – Lời nhắn nhủ của người cha đối với con mình.
GV định hướng: Đây là một truyện ngắn nhưng hình thức là một bức thư. Viết thư là hình thức giao tiếp gián tiếp. Người nói và người nghe không trực tiếp giao tiếp với nhau. Cho nên nó có những ưu thế riêng.
-Với bố: tránh làm tổn thương con, kiềm chế được cơn nóng giận, đồng thời vẫn bày tỏ được thái độ, cảm xúc và đưa ra lời khuyên bảo con.
-Với con: không bị tổn thương, có thời gian để tự nhìn lại mình, tự thấm thía lỗi lầm của mình. 

GV: Trong văn bản này tác gả đã xây dựng một tình huống truyện độc đáo? Đó là tình huống gì?
Gv gọi 2 HS trả lời
Gv nhận xét, chốt, ghi bảng.
GV: Con có nhận xét gì về thái độ đó của người con?
GV định hướng: Đây là một hành động sai trái không thể chấp nhận được. Người con đã không tôn kính, yêu thương mẹ.
GV: Trước sự thiếu lễ độ của con đối với mẹ, người cha đã có thái độ như thế nào?
GV định hướng: Người cha rất tức giận trước sự bất kính của con. Người cha còn cảm thấy buồn bã, xót xa, đau đớn như lưỡi gươm đâm thẳng vào tim. Ông cảm thấy thật thiếu xót và thất bại trong các giáo dục con. 
GV: Thông thường khi các con thiếu lễ độ với bố mẹ trước mặt người khác theo con các phụ huynh thường hành xử ra sao?

HS trả lời cá nhân
HS trả lời cá nhân
HS trả lời cá nhân
HS tự bộc lộ
II.Tìm hiểu chi tiết
1.Tình yêu thương bao la của người mẹ.
- Tình huống truyện: Ngay trước mặt bố, mẹ và cô giáo con đã có lời nói thiếu lễ độ với mẹ.
- Thái độ của cha: Người cha cảm thấy tức giận, buồn bã, đau đớn, xót xa trước thái độ vô lễ của con.
GV định hướng: Trước những vi phạm của con phụ huynh thường có những cách hành xử sau:
-Một là bỏ qua, không chấp bởi vì ngĩ rằng dù sao đó cũng là đứa trẻ không biết gì. Đây là hành động quá dễ dãi với con trẻ. Những hành động đó sẽ tạo nên thói quen, thói quen tạo nên tính cách và số phận. Đứa con sẽ trở nên hư hỏng.
- Hai là, phụ huynh không kiềm chế được đã trừng phạt con bằng những lời chửi mắng, đòn roi. Đây lại là một hành động quá khắt khe dễ làm tổn thương tâm hồn trẻ nhỏ.
GV: Người cha của En-ri-cô có hành xử theo những cách trên không? Người cha đã làm gì để con có thể vừa nhận ra lỗi sai mà vừa tránh làm tổn thương con?
GV nhận xét, chốt:
Người cha đã chọn cách viết thư gửi con trai. Đây là một hành động đầy nhân văn và rất tâm lí, vừa giúp con nhận ra lỗi lầm vừa tránh cho con không bị tổn thương.
GV: Từ hiện tại, người cha hồi tưởng về quá khứ để nhắc nhớ cho con những công lao to lớn của mẹ. Vậy tình yêu thương của mẹ dành cho con như thế nào? Chúng ta cùng đến với phần trình bày của nhóm 3.
Gv mời nhóm khác nhận xét phần trình bày nhóm 3.
Gv nhận xét, chốt.
GV: Nhận xét về biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong câu văn trên? Nêu tác dụng của BPNT đó?

HS trả lời: Người cha của En-ri-cô đã chọn cách hành xử là viết thư gửi cho con trai.
Đại diện nhóm 3 trình bày
.
HS nhận xét
HS lắng nghe, chủ động ghi vở.
HS thảo luận nhóm đôi
HS trình bày 

- Hành động của cha: Viết thư cho con.
- Tình yêu thương bao la mẹ dành cho con.
+ Sự lo âu, quan tâm, chăm sóc tận tình của mẹ với con.
+ Người mẹ sẵn sàng hi sinh tất cả cho con. Bởi con chính là tình yêu, là cuộc sống của mẹ.
- Nghệ thuật: Thủ pháp đối lập.
GV định hướng: (đưa bảng phụ)
Ở đây tác giả sử dụng thành công thủ pháp đối lập.
Mẹ
Con
- Sẵn sàng bỏ một năm hạnh phúc
- Đi ăn xin, nhịn đói
- Chết, hi sinh tính mạng
-Cho con khỏi một giờ đau đớn
- Con được ăn no
- Cho con được sống
àNhững ước muốn giản dị, chân thành nhưng cho thấy quyết tâm của người mẹ: sẵn sàng hi sinh tất cả cho con. Bởi con chính là cuộc sống, là tình yêu của đời mẹ.

GV: Từ hiện tại người cha hướng đến tương lai và đưa ra một giả định. Đó là giả định gì?
Gv gọi HS trả lời.
Gv nhận xét.
GV: Khi giả định rằng: mẹ sẽ ra đi mãi mãi, người cha đã chỉ cho con thấy mình sẽ mất đi điều gì?
GV gọi HS trả lời.
GV nhận xét, chốt.
- Người con dù trải qua nhiều mất mát nhưng ngày mất mẹ là mất mát lớn nhất trong cuộc đời.
- Con sẽ trưởng thành, cứng cáp, bản lĩnh nhưng khi con cảm thấy nhỏ bé, bơ vơ, trơ trọi giữa cuộc đời thì con cần một bàn tay chở che. Khi đó mẹ đã ra đi để lại khoảng trống không thể nào khỏa lấp.
- Con sẽ cao lớn và khỏe mạnh nhưng khi con cảm thấy yếu đuối cần mẹ để bảo vệ và chở che thì mẹ đã không còn nữa.
GV: Qua việc chỉ cho con thấy những mất mát mà con phải gánh chịu khi mất mẹ, tác giả đã khẳng định điều gì?
Gv gọi HS trả lời.
GV gọi HS nhận xét, bổ sung.
GV chốt, ghi bảng:
HS trả lời: Người cha giả định người mẹ ra đi mãi mãi.
HS trả lời:
HS lắng nghe, chủ động ghi bài
HS trả lời
Hs lắng nghe, chủ động ghi vở.

à Khẳng định công lao to lớn và vai trò không thể thay thế được của mẹ trong cuộc đời.
GV chuyển ý: Khẳng định vai trò không thể thay thế được của người mẹ, cha đã có những lời tâm sự, nhắn nhủ gì đến con của mình? Chúng ta cùng chuyển sang phần 2.
GV: Trước lỗi lầm của con, người cha đã có yêu cầu gì đối với con trai mình? (gạch chân trước những mệnh lệnh của cha).
Đại diện nhóm trả lời.
GV nhận xét, chốt.
Cha yêu cầu
- Con không bao giờ được thốt ra một lời nói nặng với mẹ.
- Con phải xin lỗi mẹ...
- Con hãy cầu xin mẹ hôn con...
GV: Trong lời yêu cầu của mình, người cha đã sử dụng kiểu câu gì? Tác dụng của kiểu câu đó?
GV: Theo con, người cha trừng phạt con, nghiêm khắc với con phải chăng vì người cha không còn yêu thương con nữa?
GV: Vậy điều mà người cha muốn trừng phạt, ghét bỏ là điều gì?
GV định hướng: Cha trừng phạt, mắng nhiếc nhưng không phải là cha ghét con mà cha ghét sự bội bạc, thiếu tôn kính cuả con. Điều đó khiến cho tình cảm của hai cha con thêm gần gũi. Bởi lúc này hai cho con cùng một chiến tuyến là cùng chống lại cái xấu, chống lại điều hạn chế trong con. Vì vậy con sẽ không bị tổn thương. 
GV: Ở cuối tác phẩm, người cha đã đưa ra hình phạt nào dành cho con của mình? Con nhận xét gì về hình phạt này? Theo con sau khi đọc bức thư này của cha, En-ri-cô có nhận ra lỗi lầm của mình không? 
GV định hướng: Người cha đã đưa ra hình phạt dành cho con. Đó là một bức thông điệp nghiêm khắc. Mặc dù cho rất yêu con nhưng cha sẵn sàng kìm nén tình yêu thương lại để trừng phạt con. Không một lời chửi mắng, cũng chẳng có đòn roi nhưng ta hình dung ra En-ri-cô đã nhận ra lỗi lầm của mình và sẽ không bao giờ tái phạm nữa.
GV: Thông qua văn bản trên, con hãy rút ra bài học cho bản thân?

HS thảo luận nhóm 4. 
HS trả lời: Kiểu câu khẳng định, mục đích nói là cầu khiến. Đây là lời yêu cầu nghiêm khắc, cứng rắn của cha.
HS trả lời: Người cha vẫn yêu thương con vô hạn.
HS bộc lộ
HS trả lời:
-Thà rằng không có con còn hơn con trở thành người bội bạc.
- Từ nay con đừng hôn cha nữa..
HS thảo luận nhóm
HS trả lời
2. Lời nhắn nhủ của cha đến con của mình.
Lời yêu cầu rất nghiêm khắc, cứng rắn của người cha đối với con.
- Cha và con cùng chống lại cái xấu, điều hạn chế trong con.
- Không một lời chửi mắng, cũng chẳng đòn roi nhưng ta hình dung ra En-ri-cô sẽ không bao giờ tái phạm nữa.
àBài học: Thông qua văn bản chúng ta nhận ra được tầm quan trọng và tình yêu thương của mẹ. Đồng thời văn bản còn mang đến một phương pháp giáo dục con rất tích cực.
GV: Từ văn bản “ Mẹ tôi ”, em hãy chỉ ra những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản?
GV chốt

- HS trả lời
- HS đọc ghi nhớ (SGK)
III. Tổng kết 
Ghi nhớ: SGK (tr.12)
1. Nghệ thuật
- Là một câu chuyện ngắn dưới hình thức một bức thư.
- Lời văn nhẹ nhàng
- Từ ngữ biểu cảm
2. Nội dung:
- Khẳng định tình cảm yêu thương vô bờ bến của cha mẹ với con cái
- Phương pháp giáo dục của người cha đối với con
Hoạt động 3: THỰC HÀNH - ỨNG DỤNG
Mục tiêu: Hs vận dụng làm bài tập 
Phương pháp: giải quyết vấn đề
Thời gian 2‘
Phát triển năng lực giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề...
Bài 1. Con hãy nhận xét về quan điểm, phương pháp giáo dục con của người bố trong văn bản “Mẹ tôi”?
(Nếu còn ít thời gian, GV có thể định hướng cho HS về nhà làm).
HS thảo luận nhóm 6 (1 phút)
Đại diện HS trả lời
IV. Luyện tập
Gợi ý:
Quan điểm và phương pháp giáo dục của người bố trong bào văn thể hiện tình yêu thương, sự tôn trọng với con. Đồng thời cũng rất nghiêm khắc, sát sao, nhắc nhở con tự nhận thức sai lầm và tự sửa mình. Đó là cách giáo dục nhân văn, sâu sắc vừa thể hiện sự tôn trọng, thấu hiểu con trẻ, vừa thể hiện sự quan tâm của cha với con. Đó là thứ “kỉ luật không nước mắt”, “không roi vọt” giúp đứa trẻ khôn lớn, trưởng thành.

Hoạt động 4: HOẠT ĐỘNG BỔ SUNG
Mục tiêu: Hs mở rộng thêm kiến thức 
Phương pháp: hoạt động nhóm
Thời gian: có thể làm ngoài giờ học
 Phát triển năng lực giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề, cảm thụ thẩm mĩ...
Con đã từng mắc lỗi với mẹ hoặc chưa bao giờ nói được lời yêu thương với mẹ. Hãy làm một tấm bưu thiếp hoặc viết một bức thư bày tỏ tình cảm của mình với mẹ.

- Sưu tầm
- Giới thiệu
- Tham khảo

4.Củng cố (2’)
	Nếu có thể hãy hát một bài về mẹ mà em thích nhất.
 5. Dặn dò (3’)
- Xem lại toàn bộ phần vở ghi trên lớp
- Học thuộc ghi nhớ (tr12-SGK)
- BTVN : 1, 2 (SGK, tr12)
- Soạn bài “Cuộc chia tay của những con búp bê”
+ Nhóm 1: Tìm hiểu những nét cơ bản về tác giả (năm sinh, năm mất, quê quán, phong cách sáng tác, sự nghiệp sáng tác)
+ Nhóm 2: Tìm hiểu những nét cơ bản về tác phẩm (xuất xứ, bố cục, nội dung khái quát)
+ Chú ý đọc và tìm hiểu phần chú thích é
+ Trả lời câu hỏi phần đọc – hiểu văn bản
- Soạn bài tiết sau học: Từ ghép
+ Đọc trước bài
+ Trả lời câu hỏi trước mục ghi nhớ 
RÚT KINH NGHIỆM
- hướng thêm cho HS viết đoạn văn ngắn về tình cảm của em với mẹ 
- hướng thêm cho HS viết đoạn văn ngắn về tình cảm của em với cha. 
Ngày dạy: 17/09/2020
CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ 
	 ( tiết 1 )	 
 	Khánh Hoài 
I. Mục tiêu : Sau tiết học này, HS có thể
1. Kiến thức : 
 - Nắm được những nét cơ bản về tác giả, tác phẩm
- Thấy được tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết, sâu nặng và nỗi đau khổ của những đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị.
 - Nắm được đặc sắc nghệ thuật của phần đầu văn bản.
2. Kĩ năng : 
 - Đọc - hiểu văn bản truyện, 
 - Đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng của các nhân vật.
 - Kể và tóm tắt truyện.
- Tìm và phân tích các chi tiết đặc sắc
 3. Thái độ : HS có ý thức xây dựng và giữ gìn môi trường gia đình êm ấm, hạnh phúc.
II. Chuẩn bị : * HS : Đọc và soạn bài trước ở nhà
- Nhóm 1: Tìm hiểu về tác giả Lí Lan.
- Nhóm 2: Tìm hiểu về tác phẩm: Xuất xứ, ý nghĩa nhan đề, bố cục.
- Nhóm 3: Tìm hiểu về tình cảm của người em dành cho anh.
- Nhóm 4: Tìm hiểu về tình cảm của người anh dành cho em.
	 * GV : Bảng phụ, tham khảo tài liệu chuẩn KT - KN
III. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy và học : 
 1. Tổ chức lớp : Kiểm tra sĩ số :	
 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh 	
 3. Bài mới : 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1: KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng sự chú ý cho học sinh
 Phương pháp: Nêu vấn đề
Thời gian: 1 ’
Gia đình là nơi bao bọc, chắp cánh cho ta và là nơi ta trở về sau những chuyến đi dài mỏi mệt trên đường đời. Vì thế mỗi đứa trẻ sinh ra trong cuộc đời đều cần một mái ấm gia đình hạnh phúc, bình yên. Nhưng trong cuộc sống này còn biết bao nhiêu đứa trẻ lại không được hưởng tình yêu thương, sự chăm sóc đó. Vậy tương lai của chúng sẽ ra sao? Cuộc sống của chúng sẽ như thế nào? Đó là những nỗi đau không thể nguôi ngoai khi gia đình tan vỡ. Đó là một vấn đề xã hội rất nhức nhối. Văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” của tác giả Khánh Hoài đề cập đến vấn đề này. Giờ đây cô và các con sẽ cùng nhau tìm hiểu văn bản.
Hoạt động 2 : HÌNH THÀNH KIỄN THỨC
Mục tiêu: Hs nắm được những nét chính về tác giả, tác phẩm
Phương pháp: Vấn đáp tái hiện, đọc sáng tạo, thuyết trình, thảo luận nhóm... 
Thời gian 35' 
Phát triển năng lực giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề...
GV yêu cầu nhóm 1 lên trình bày phần tìm hiểu của nhóm mình về tác giả Khánh Hoài.
GV gọi nhóm khác nhận xét, bổ sung.
GV bổ sung, chốt :
- Khánh Hoài tên thật là Đỗ Văn Xuyền (1937) quê gốc ở Thái Bình.
- Là một nhà giáo, một nhà văn. Ông dành trọn cuộc đời mình cho trẻ thơ.
- Tác phẩm tiêu biểu : « Trận chung kết », « Những chuyện bất ngờ », «Cuộc chia tay của những con búp bê »   
GV y/cầu HS đọc 1 vài đoạn văn xúc động trong bài : Lưu ý cần phân biệt rõ lời.
GV gọi HS đọc một số chú thích
GV: Ngoài những chú thích trong SGK trong văn bản còn từ nào các con không hiểu?
GV giải thích cho HS
GV yêu cầu nhóm 2 lên trình bày phần tìm hiểu của nhóm mình về tác phẩm.
GV mời những nhóm khác nhận xét, bổ sung.
GV chốt, đặc biệt nhấn mạnh ý nghĩa nhan đề cần đảm bảo các ý:
- Những con búp bê gợi cho em suy nghĩ gì?
- Trong truyện chúng có chia tay nhau thật không?
- Chúng đã mắc lỗi gì?
- Vì sao chúng phải chia tay?
Những con búp bê vốn là đồ chơi của trẻ nhỏ, thường gợi lên thế giới trẻ em ngộ nghĩnh, trong sáng, ngây thơ, vô tội. Những con búp bê trong truyện, cũng như hai anh em Thành – Thủy, trong sáng, vô tư, không có tội lỗi gì..... thế mà lại phải chia tay nhau. Tên truyện gợi đến một tình huống trớ trêu khơi gợi trí tò mò của người đọc, buộc mỗi người phải theo dõi. Nhan đề đó góp phần thể hiện được ý đồ tư tưởng mà người viết muốn thể hiện.
GV: Con hãy cho biết câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy? Việc lựa chọn ngôi kể này có tác dụng gì?

Đại diện nhóm 1 trình bày
Hs nhận xét
HS lắng nghe, chủ động ghi bài
HS đọc bài
Đại diện nhóm 2 trình bày
HS nhận xét
HS trả lời
HS phát hiện
I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả: 
Khánh Hoài (1937) quê gốc ở Thái Bình.
2.Tác phẩm
a.Đọc, tìm hiểu chú thích
b. Xuất xứ
Đạt giải nhì trong cuộc thi viết về quyền trẻ em năm 1992.
c.Ý nghĩa nhan đề
- Gợi trí tò mò cho người đọc.
- Thể hiện được ý đồ tư tưởng mà tác giả muốn truyền đạt.
d.Bố cục: 4 phần
+ Phần 1: từ đầu ’ Một giấc mơ thôi” (Tình cảm của hai anh em Thành và Thủy)
+ Phần 2 : Tiếp ......Hay anh dẫn em đến trường một lát. (Cuộc chia tay của những con búp bê)
+ Phần 3: Tiếp ’ chào các bạn, tôi đi (Chia tay lớp học, thầy cô)
+ Phần4: phần còn lại.
(Hai anh em chia tay nhau)
e. Ngôi kể : Ngôi thứ nhất

GV định hướng: 
-Truyện được kể theo ngôi thứ nhất. Người xưng “tôi” trong truyện (Thành) là người chứng kiến những việc xảy ra, cũng là người chịu cùng nỗi đau như em gái mình. 
- Cách lựa chọn ngôi kể này giúp tác giả thể hiện được một cách sâu sắc những suy nghĩ, tình cảm và tâm trạng nhân vật.
-Kể theo ngôi này cũng làm tăng thêm tính chân thực của truyện và do vậy sức thuyết phục của truyện cũng cao hơn.
GV: Con hãy cho biết văn bản sử dụng phương thức biểu đạt nào?
HS trả lời
f. Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm
Để làm sáng tỏ tình cảm của hai anh em Thành và Thủy dành cho nhau, ở tiết trước cô đã giao cho 2 nhóm 3,4 tìm hiểu. Sau đây, chúng ta đến phần trình bày của nhóm 3: Tình cảm của em Thủy dành cho anh.
GV mời nhóm khác nhận xét, bổ sung.
GV nhận xét, chốt, ghi bảng:
Tình cảm của hai an hem Thành và Thủy rất sâu đậm, điều đó được thể hiện từ tình cảm Thủy dành cho anh: ân cần, chăm sóc, lo lắng cho anh.
GV mời đại diện nhóm 4 trình bày: Tình cảm của anh Thành dành cho em.
Gv mời nhóm khác nhận xét, bổ sung.
GV nhận xét, chốt.
GV: Qua phần tìm hiểu của hai nhóm, Con hãy cho biết tình cảm của hai anh em Thành và Thủy như thế nào? 
Gv gọi HS trả lời.
GV nhận xét, chốt
GV: Hai anh em vốn rất gắn bó với nhau nhưng lại phải xa nhau. Nguyên nhân nào dẫn đến sự chia lìa này?
Gv gọi HS trả lời.
GV nhận xét, chốt
GV: Ở đây ta thấy tác giả xây dựng được một tình huống độc đáo. Hai anh em vốn rất yêu thương nhau nhưng lại phải xa nhau. Con nhận xét gì về tình huống này?
Đại diện nhóm 3 trả lời:
+ Người em: 
- Khâu áo rách cho anh
- Anh bị mê ngủ, em buộc con dao díp vào lưng con Vệ Sĩ để gác cho anh ngủ. 
HS nhận xét.
HS ghi bài, cảm nhận
Đại diện nhóm 4 trả lời
+ Người anh sẵn sàng nhường nhịn, bảo vệ, che chở cho em.
HS nhận xét.
HS trả lời:
-Tình cảm của hai anh em rất yêu thương, gần gũi, quan tâm, chia sẻ với nhau.
HS ghi bài, cảm nhận
HS trả lời: Cha mẹ li hôn 
HS ghi bài, cảm nhận
HS tự bộc lộ
II.Tìm hiểu chi tiết
1.Tình huống truyện
- Tình cảm của hai anh em:
+ Người em ân cần, chăm sóc, lo lắng cho anh.
+ Người anh sẵn sàng nhượng nhịn, bảo vệ, che chở cho em.
àTình cảm của hai anh em rất yêu thương, gắn bó với nhau.
- Cha mẹ li hôn khiến hai anh em phải xa nhau.
à Tình huống trớ trêu, éo le, đầy phi lí. 

GV định hướng: Nhà văn Khánh Hoài đã xây dựng được một tình huống đầy éo le, trớ trêu, đầy phi lí. Đáng lẽ những đứa trẻ vốn rất yêu thương nhau phải được sống vui vẻ hạnh phúc bên nhau. Nhưng ở đây chúng phải đối diện với một hiện thực nghiệt ngã, đau đớn là phải xa nhau. Đã hai lần nhân vật Thành thốt lên “lạy trời đây chỉ là giấc mơ, cơn ác mộng”. Nhưng đó lại là một hiện thực mà hai anh em buộc phải đối diện.
Gv: Con hãy nhận xét về thời gian được miêu tả trong truyện?
Gv gọi HS trả lời.
GV nhận xét, chốt
GV chốt: Thời gian: một buổi sáng – dồn nén. Đứa trẻ mất đi tất cả chỉ trong một buổi sáng (thứ đồ chơi yêu thích, thầy cô, bạn bè và anh trai của mình). Thời gian dồn nén khiến cho diễn biến tâm trạng của nhân vật được đẩy lên đến tận cùng.
HS trả lời

Hoạt động 3: THỰC HÀNH - ỨNG DỤNG
Mục tiêu: Hs vận dụng làm bài tập 
Phương pháp: giải quyết vấn đề
Thời gian 2‘
Phát triển năng lực giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề...

Bài 1. Theo em, trong truyện có mấy cuộc chia tay và đó là những cuộc chia tay nào?
HS đọc và trao đổi
HS trả lời
III.Luyện tập
1.Bài tập 1.
Gợi ý:
- Cuộc chia tay của Thành và Thủy
- Cuộc chia tay của búp bê
- Cuộc chia tay của bố mẹ
- Cuộc chia tay của Thủy và bạn bè, thầy cô
Hoạt động 4: HOẠT ĐỘNG BỔ SUNG
Mục tiêu: Hs mở rộng thêm kiến thức 
Phương pháp: hoạt động nhóm
Thời gian: có thể làm ngoài giờ học
 Phát triển năng lực giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề, cảm thụ thẩm mĩ...
Hãy vẽ bức tranh thể hiện ước mơ về một gia đình hạnh phúc mà em mơ ước.
- Giới thiệu bằng hình thức viết, dán lên giấy A0 treo trong phòng học.
- Sưu tầm
- Giới thiệu
- Tham khảo

4. Củng cố : (3’) 
? Phần đầu cho biết gì về cảnh ngộ của hai nhân vật chính?
 - HS trả lời
 - GV chốt
’ Hai anh em gần gũi, thương yêu, quan tâm đến nhau.
’ Cả hai đau đớn khi phải chia tay nhau
5. Dặn dò : (2’)
- Đọc lại VB 
- Xem lại toàn bộ nội dung trong vở ghi
- Soạn bài: Chuẩn bị tiếp các câu hỏi 4,5,6,7 (SGK - 27) tiết sau học tiếp .
RÚT KINH NGHIỆM
-Nêu cảm nhận của em về gia đình mình (viết đoạn văn ngắn)
-viết đvăn ngắn về kỉ niệm đẹp mà em nhớ nhất với người anh hoặc em của mình.
Ngày dạy: 17/09/2020
CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ 
	 (Tiết 2 )	 - Khánh Hoài -
I. Mục tiêu: Sau tiết học , HS có thể có được:
1. Kiến thức : 
 - Thấy được tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết, sâu nặng và nỗi đau khổ của những đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li hôn.
 - Nắm được đặc sắc nội dung và nghệ thuật của văn bản.
 - Thấy được môi trường gia đình êm ấm là niềm hạnh phúc, là niềm tin của trẻ thơ.
 2. Kĩ năng : 
 - Đọc - hiểu văn bản truyện, đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng của các nhân vật.
 - Phát hiện và phân tích những chi tiết đặc sắc
 3. Thái độ : HS có ý thức xây dựng và giữ gìn môi trường gia đình êm ấm, hạnh phúc.
 II. Chuẩn bị : * HS : Đọc và soạn bài trước ở nhà
	 * GV : Bảng phụ, tham khảo tài liệu chuẩn KT - KN 
III. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy và học : 
 1. Tổ chức lớp : Kiểm tra sĩ số :	
 2. Kiểm tra bài cũ : ( 3’ ) 
	? Qua phần đầu của truyện , em hiểu gì về hoàn cảnh và t/cảm của 2 anh em 
Thành , Thuỷ ?
	’ Hai anh em rất yêu thương, quan tâm gần gũi với nhau. 
	’Biết phải chia tay, 2 anh em hết sức đau đớn .
 3. Bài mới : 	
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1: KHỞI ĐỘNG
Mục tiêu: Tạo tâm thế, định hướng sự chú ý cho học sinh
 Phương pháp: Nêu vấn đề
Thời gian: 1 ’
GV nhắc lại ND đã tìm hiểu ở phần đầu để chuyển vào bài .


 
Hoạt động 2 : HÌNH THÀNH KIỄN THỨC
Mục tiêu: Hs nắm được những nét chính về tác giả, tác phẩm
Phương pháp: Vấn đáp tái hiện, đọc sáng tạo, thuyết trình, thảo luận nhóm... 
Thời gian 32' 
Phát triển năng lực giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề...
GV gọi HS đọc đoạn “ Nhưng không, có tiếng dép....Hay anh dẫn em đến trường một lát”
GV: Khi mẹ ra lệnh hai anh em chia đồ chơi thì thái độ của Thành và Thủy như thế nào?Tâm trạng của cô bé Thủy lúc này như thế nào?
Gv gọi HS trả lời.
GV nhận xét, chốt
Thủy mở to đôi mắt như người mất hồn, loạng choạng bám vào cánh tay anh.
àThể hiện sự ngạc nhiên, bất ngờ, sợ hãi khi phải đối diện với hiện thực phũ phàng.
GV: Khi mẹ quát và giận dữ thì hai anh em quyết định chia đồ chơi. Chia đến hai con búp bê thì thái độ của Thủy ra sao? Hai con búp bê này có ý nghĩa gì đối với hai anh em?
GV định hướng:
-Tên gọi: Vệ Sĩ và Em Nhỏ gợi đến hình ảnh của người anh và người em.
- Quan hệ : lúc nào cũng khoác vai nhau, luôn luôn bên nhau
-Chúng lưu giữ những kỉ niệm đẹp đẽ, là chứng nhân ghi dấu sự chăm sóc ân cần mà hai anh em dành cho nhau.
Hai con búp bê biểu tượng cho tình anh em gắn bó khăng khít, không thể tách rời. Chính vì vậy, khi thấy anh đặt hai con búp bê sang hai phía thì người em đã phản ứng gay gắt. Cô bé không muốn hai con búp bê phải xa nhau, cô muốn bảo vệ tình cảm anh em.
Gv gọi HS trả lời.
GV nhận xét, chốt
GV: Lần thứ hai, khi anh nhường cả hai con búp bê cho em thì thái độ của Thủy ra sao? Qua đó chúng ta thấy được tình cảm gì của cô bé?
Gv gọi HS trả lời.
GV nhận xét, chốt
GV: vậy cuối cùng cô bé đã quyết định thế nào?
Gv gọi HS trả lời.
GV nhận xét, chốt
GV: Tạo sao Thủy lại nhiều lần thay đổi quyết định trong việc chia búp bê?Qua sự mâu thuẫn trong tâm hồn nhân vật tác giả muốn thể hiện điếu gì?
GV cho HS thảo luận nhóm, nhận xét, chốt.
HS đọc diễn cảm
HS trả lời: Hai anh em nhường đồ chơi cho nhau.
HS trả lời: 
HS thảo luận nhóm đôi
HS trả lời
HS trả lời: Người em băn khoăn ai là người canh giấc ngủ cho anh. Qua đó ta thấy cô bé luôn quan tâm lo lắng cho anh của mình.
HS trả lời: Cuối cùng cô bé quyết định đặt con Em Nhỏ cạnh con Vệ Sĩ
HS thảo luận nhóm
HS báo cáo kết quả
Nhóm khác bổ sung
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Tình huống truyện
2. Những cuộc chia tay
a. Cuộc chia tay của những con búp bê
- Ban đầu: Thành và Thủy nhường đồ chơi cho nhau
- Khi chia đến hai con búp bê (Vệ Sĩ và Em Nhỏ) cô bé Thủy giận dữ, phản đối gay gắt. 
- Khi anh nhường cả hai con búp bê cho em thì người em lại lo lắng không ai canh giấc ngủ cho anh.
- Cuối cùng cô bé quyết định để con Vệ Sĩ lại cho anh để hai con búp bê mãi không chia lìa.
GV định hướng: 
-Ban đầu cô bé không đồng ý chia búp bê nhưng trước lúc lên đường, cô bé lại gửi con Vệ Sĩ ở lại với anh. Và rồi khi sắp lên xe, cô bé quay lại để hai con búp bê bên nhau và yêu cầu anh mình hứa không được để chúng chia cách.
-Sự mâu thuẫn trong quyết định của Thủy thể hiện mâu thuẫn giữa ước muốn (đoàn tụ, không phải chia lìa) và hiện thực trớ trêu, éo le mà hai anh em phải trải qua. Đó còn là mâu thuẫn giữa ước muốn vị kỉ (vừa muốn giữ cho mình) và tấm lòng vị tha (nghĩ cho anh) của cô bé.
-Thông qua việc hai anh em chia búp bê chúng ta nhận ra: những con búp bê vốn là những đồ chơi hồn hiên, trong sáng của trẻ nhỏ vậy mà chúng cũng là nạn nhân của cuộc chia lìa. Cũng giống như những đứa trẻ ngây thơ, trong sáng kia hoàn toàn vô tội vậy mà cũng phải chịu đựng nỗi đau chia li.
GV chốt: Sự mâu thuẫn trong quyết định của cô bé Thủy thể hiện mâu thuẫn giữa ước muốn và hiện thực, mâu thuẫn giữa ước muốn vị kỉ và tấm lòng vị tha. 
Thông qua đó nhà văn xót thương cho những đưa trẻ hồn nhiên, trong sáng hoàn toàn vô tội nhưng phải chịu nỗi đau chia lìa.

à Sự mâu thuẫn trong quyết định của cô bé Thủy thể hiện mâu thuẫn giữa ước muốn và hiện thực, mâu thuẫn giữa ước muốn vị kỉ và tấm lòng vị tha.

GV chuyển: sau cuộc chia tay của búp bê là cuộc chia tay của Thủy và bạn bè, thầy cô. Cuộc chia tay này diễn ra như thế nào? Và thông điệp tiếp theo mà tác giả muốn gửi đến chúng ta là gì?
GV gọi 1 HS đọc tiếp VB : từ “ Tôi đứng dậy à chào các bạn , tôi đi ” 
GV:Trên đường đến trường hai anh em được tác giả miêu tả như thế nào?
Gv gọi HS trả lời.
GV nhận xét
GV chốt: đi thật chậm, vừa đi vừa nhìn kĩ mọi hình ảnh, cảnh vật hai bên đường như ghi dấu lại những tháng năm đẹp đẽ nhất.
GV: Khi đến trường người em có tâm trạng như thế nào?
Gv gọi HS trả lời.
GV nhận xét
Gv chốt: Đứng nép ở ngoài, đăm đăm nhìn khắp sân trường rất lưu luyến, muốn lưu giữ lại những hình ảnh thân yêu.
GV: Vào đến lớp, khi biết được Thủy đễn chào để theo mẹ về quê ngoại thì tâm trạng của cô giáo và các bạn ra sao?
GV cho HS thảo luận nhóm, nhận xét.
GV chốt:

HS đọc văn bản
HS trả lời: Hai anh em đã đi trên con đường hàng nghìn lần. Nhưng hôm nay hai anh em đi thật chậm, vừa đi vừa nhìn kĩ mọi hình ảnh, mọi cảnh vật hai bên đường.
HS trả lời: Đứng nép ở ngoài, cắn chặt môi im lặng, mắt lại đăm đăm nhìn khắp sân trường.
HS trả lời:
- Cô giáo: sửng sốt, ôm chăt Thủy vào lòng, tặng quà chia tay cho Thủy. NHưng khi biết em sẽ không còn được đến trường nữa thì tái mặt, nước mắt giàn giụa, chua xót cho tình cảnh của cô học trò nhỏ.
- Các bạn: nức nở, nắm chặt tay Thủy.
 
b. Cuộc chia tay đẫm nước mắt giữa bé Thủy với cô giáo và bạn học
- Trên đường đến trường: đi thật chậm như ghi dấu lại những tháng năm đẹp đẽ nhất.
- Đến trường: lưu luyến c