Hướng dẫn ôn tập môn Ngữ văn Lớp 6 - Tuần 22

HƯỚNG DẪN HỌC SINH ÔN TẬP NỘI DUNG MÔN NGỮ VĂN 6
 TUẦN 22
A. Văn bản
Bức tranh của em gái tôi (Tạ Duy Anh) SGK/30
*Yêu cầu chung: Học sinh
- Đọc kĩ văn bản để nắm được nội dung từng đoạn, tóm tắt được văn bản.
- Nắm chắc phần kiến thức cần đạt để vận dụng vào việc làm bài tập
*Hướng dẫn đọc – hiểu văn bản:
Câu hỏi gợi mở
Kiến thức cần đạt
?Sau khi đọc xong văn bản, hãy xác định nội dung chính của văn bản?
?Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Nhân vật chính trong truyện là ai?
- Câu chuyện này kể về diễn biến tâm trạng của hai anh em.Theo em điều đó được thể hiện qua những thời điểm nào?
- Đọc lại đoạn trích từ: “Em gái tôi tên là Kiều Phươngcó vẻ vui lắm”
?Tìm những chi tiết miêu tả hành động của hai anh em trong cuộc sống thường ngày.
?Em có nhận xét gì về thái độ của mỗi nhân vật?
- Đọc đoạn tiếp theo: “Nhưng mọi bí mậttiếng thở dài”
?Tài năng của Kiều Phương được phát hiện trong hoàn cảnh nào?
?Tìm những chi tiết miểu tả hành động của Kiều Phương lúc này.
?Tâm trạng của người anh biến đổi như thế nào? Vì sao như vậy?
-Đọc lại đoạn văn bản: “Bố mẹ tôi hào hứngđi nhận giải”
-Trước khi đi thi cử chỉ của Kiều Phương rất ngộ nghĩnh. Khi đoạt giải em rất hồn nhiên, vô tư. Em hãy tìm những chi tiết miêu tả những đặc điểm đó.
?Anh trai có thái độ và hành động như thế nào? Tại sao người anh lại như vậy?
-Đọc phần còn lại
? Kiều Phương đã vẽ bức tranh về anh trai như thế nào? Qua bức tranh đó chứng tỏ Kiều Phương là người thế nào?
?Tâm trạng của người anh khi đứng trước bức tranh đoạt giải của em gái ra sao? Chỉ ra câu văn miêu tả rõ nhất tâm trạng đó và lí giải sự thay đổi nhiều tâm trạng khác nhau ở người anh.
?Theo em, nhân vật người anh đáng trách ở chỗ nào? Có điều gì đáng khen?
?Vậy khi làm anh (chị) chúng ta phải như thế nào?
?Nét đặc sắc về nghệ thuật của văn bản này là gì?

- ND chính: Miêu tả diễn biến tâm trạng của hai anh em, qua đó làm nổi rõ tính cách của mỗi nhân vật.
- Ngôi thứ nhất
- Người anh
- 4 thời điểm: Trong cuộc sống thường ngày; Khi tài năng của Kiều Phương được phát hiện; Trước khi Kiề Phương đi thi; Khi coi triển lãm tranh
*Diễn biến tâm trạng của hai anh em
a. Trong cuộc sống thường ngày
Kiều Phương
Anh trai
- Mặt mũi bị bôi bẩn.
- Vui vẻ với cái tên Mèo.
- Thích thú lục lọi đồ đạc.
- Lén lút chế tạo màu vẽ.
-Vừa làm việc nhà vừa hát.
- Đặt tên em là Mèo.
- Khó chịu
- Bí mật theo dõi việc làm của em.

Hiếu động, Coi thường,
thông minh. bực bội.
b.Khi tài năng của KP được phát hiện
Kiều Phương
Anh trai
-Mừng quýnh đưa tranh ra khoe bạn.
-Hay mắc lỗi nhỏ
-Cảm thấy bất tài, bị đẩy ra ngoài, muốn khóc.
-Không thân với em nữa.
-Quát, gắt um lên.
-Coi trộm tranh.

Hồn nhiên, ngây thơ Mặc cảm, tự ti
c.Trước khi KP đi thi và đoạt giải
Kiều Phương
Anh trai
-Mặt lem nhem.
-Xịu xuống, miệng vẩu ra.
-Xét nét, suy nghĩ vẽ gì.
-Lao vào ôm cổ anh.
-Thì thầm muốn anh cùng đi nhận giải.
-Cảm thấy bị chọc tức.
-Quát em.
-Khó chịu
-Để ý mọi cử chỉ của em.
-Đẩy nhẹ em ra

Ngộ nghĩnh,hồn nhiên Đố kị, ghen tị
d.Khi coi triển lãm
Kiều Phương
Anh trai
-Vẽ bức tranh:
+Tư thế ngồi đẹp
+Ánh mắt nhìn trong sáng.
-Giật sững, ngỡ ngàng, hãnh diện, xấu hổ.
-Nhìn như thôi miên và muốn khóc.

Bao dung, nhân hậu Hối hận, nhận ra
 lỗi sai. 
HS tự rút ra bài học 
*NT:- Kể theo ngôi thứ nhất
 -Miêu tả tinh tế tâm lí nhân vật.

*Luyện tập:
1. Sau khi tìm hiểu xong văn bản “Bức tranh của em gái tôi” của Tạ Duy Anh, em rút ra được bài học gì cho bản thân? Hãy diễn đạt bằng một đoạn văn ngắn từ 6à8 dòng.
2. Giả sử một thành viên trong lớp hoặc gia đình em đạt được thành tích xuất sắc nào đó mà em cũng đang phấn đấu nhưng chưa đạt được. Thái độ của em ra sao? Vì sao em có thái độ như vậy? Hãy diễn đạt lại thái độ đó bằng một đoạn văn ngắn từ 4à5 câu
3. Qua văn bản trên, em học tập được điều gì ở nhân vật Kiều Phương và người anh trai (Mỗi nhân vật diễn đạt bằng 1 đoạn văn (4-6 dòng)
B. Tiếng Việt 
 Học sinh tự ôn tập lại những bài đã học ở HKII. Gồm các bài: Phó từ, So sánh và So sánh (tiếp theo). Hoàn thành các bài tập trong SGK (chú ý đọc kĩ yêu cầu của bài tập).
 Những bài tập này các em đã được ôn và làm ở tuần trước . Các em chỉ cần học lại để nắm vững kiến thức khi làm kiểm tra.
 1/ Đặt câu có sử dụng phép 
 a. So sánh ngang bằng
 b. So sánh không ngang bằng
 2/ Viết đoạn văn (6à 8 dòng) trình bày cảm nhận của em về nhân vật Kiều Phương , trong đoạn có sử dụng phép so sánh (gạch chân trong câu có sử dụng phép so sánh)
C. Tập làm văn
Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả (SGK/27)
Muốn miêu tả được, trước hết ta phải biết quan sát, rồi từ đó nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, so sánh,để làm nổi bật lên những đặc điểm tiêu biểu của sự vật.

*Luyện tập: 
a. Em hãy quan sát và ghi chép lại những đặc điểm của ngôi nhà hoặc căn phòng em ở. Trong những đặc điểm đó, đặc điểm nào là nổi bật nhất? Sau đó hãy viết một đoạn văn ngắn từ 8à10 dòng miêu tả ngôi nhà hoặc căn phòng của em.
(Gợi ý: Quan sát, miêu tả về: hướng, nền, tường, cửa, trang trí, màu sơn
Ngôi nhà hay căn phòng của em có điểm gì khiến nó trở nên nổi bật, khác với những ngôi nhà hay căn phòng khác?)
b. Từ văn bản “Bức tranh của em gái tôi” của Tạ Duy Anh , em hãy tưởng tượng và nhận xét về nhân vật người anh trai của Kiều phương bằng đoạn văn miêu tả (8à10 dòng)
CHÚC CÁC EM HỌC TẬP VÀ LÀM BÀI TỐT!