Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm ở khối lớp 5

Phần 1: MỞ ĐẦU
THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm ở khối lớp 5”.
2. Lĩnh vực áp dụng: Công tác quản lí lớp.
3. Tác giả:
Họ và tên: Phạm Thị Huyền - Nữ
Sinh ngày 02 tháng 11 năm 1982
Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm.
Chức vụ: Giáo viên trường Tiểu học Hồng Phong, Ninh Giang, Hải Dương.
Điện thoại: 0938221228
4. Chủ đầu tư.Trường Tiểu học Hồng Phong, Ninh Giang, Hải Dương.
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến lần đầu: Trường Tiểu học Hồng Phong, Ninh Giang, Hải Dương. Điện thoại: 03203769220
7. Các điều kiện để áp dụng sáng kiến : Đầy đủ cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học.
8. Thời gian áp dụng sáng kiến lần đầu: Năm học: 2013 – 2014, 2014 – 2015.
 HỌ VÀ TÊN TÁC GIẢ
 Phạm Thị Huyền
XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN
XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
TÓM TẮT SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến.
	“Công tác chủ nhiệm lớp” là một vấn đề rộng lớn, bao gồm rất nhiều yếu tố, nhiều nội dung mà rất nhiều người thầy trăn trở để tìm ra những biện pháp thiết thực nhất, hiệu quả nhất phụ trợ cho quá trình dạy học của mình. Tôi cũng như bao giáo viên khác rất muốn chia sẻ cùng đồng nghiệp những kinh nghiệm ít ỏi của mình cũng như muốn học hỏi thêm từ bạn bè đồng nghiệp những sáng kiến trong công tác chủ nhiệm lớp góp phần làm tốt hơn công tác này. Bản thân tôi nhiều năm qua làm công tác chủ nhiệm lớp 5, với rất nhiều trăn trở, băn khoăn, làm thế nào để xây dựng được một tập thể lớp vững mạnh, làm thế nào để thấu hiểu được học sinh. Trước hoàn cảnh đó, tôi đã chọn và viết sáng kiến: “Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm ở khối lớp 5”.
2. Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến.
 Để áp dụng các biện pháp, người giáo viên cần nắm rõ vai trò của người giáo viên chủ nhiệm lớp, vai trò của công tác chủ nhiệm lớp trong nhà trường Tiểu học, vai trò của giáo viện chủ nhiệm lớp đối với học sinh nhất là học sinh Tiểu học. Tôi nghĩ rằng nội dung của sáng kiến này có thể được áp dụng với mọi giáo viên thuộc mọi trường Tiểu học. Song yêu cầu đối với giáo viên là sự nhiệt tình, tâm huyết với nghề, thương yêu học sinh như con của mình. Tôi tin tưởng rằng với tấm lòng của người Sư phạm, các thầy cô sẽ còn thành công nhiều hơn nữa trong công tác chủ nhiệm lớp của mình.
 Thời gian áp dụng: năm học: 2013- 2014, 2014 -2015.
 Đối tượng giáo viên, học sinh khối lớp 5 ở trường tiểu học.
3. Nội dung sáng kiến.
3.1. Tính mới, tính sáng tạo của sáng kiến.
 Tìm hiểu, nghiên cứu, đề xuất một số biện pháp nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp đối với học sinh lớp 5 ở Trường Tiểu học nơi tôi công tác. Áp dụng hiệu quả và được thực hiện thường xuyên ở lớp chủ nhiệm, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh lớp chủ nhiệm nói riêng và trong nhà trường nói chung.
 Sáng kiến đưa ra 8 biện pháp cụ thể để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp như sau:
Biện pháp 1: Điều tra, nắm bắt thông tin của từng học sinh trong lớp.
Biện pháp 2: Áp dụng một cách linh hoạt mô hình VNEN vào công tác quản lí lớp.
Biện pháp 3: Xây dựng mô hình học tập theo nhóm, theo năng lực, sở trường nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Biện pháp 4: Nêu gương, khen thưởng.
Biện pháp 5: Thường xuyên tổ chức các hoạt động tập thể, các trò chơi học tập giúp học sinh được trải nghiệm, qua đó phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh.
Biện pháp 6: Tổ chức trang trí lớp theo mô hình lớp học VNEN.
Biện pháp 7: Xây dựng các mối quan hệ thân thiện, tạo môi trường học tập lành mạnh cho học sinh nhằm phát triển phẩm chất cho các em.
Biện pháp 8: Duy trì và đẩy mạnh việc tổ chức sinh nhật cho học sinh, tạo cho các em niềm vui, niềm hạnh phúc khi đến trường.
3.2.Khả năng áp dụng của sáng kiến.
 Sáng kiến có giá trị thực tiễn cao, có khả năng được áp dụng rộng rãi và thường xuyên, không tốn kém kinh tế, đem lại hiệu quả cao. 
 Sáng kiến có thể được áp dụng cho tất cả các khối lớp ở bậc tiểu học, có hiệu quả cao nhất là đối với khối lớp 5.
 Khi được áp dụng sáng kiến góp phần nâng cao chất lượng làm công tác chủ nhiệm lớp đối với giáo viện chủ nhiệm, góp phần hình thành và phát triển năng lực tự học, tự quản của học sinh.
4. Khẳng định giá trị, kết quả đạt được của sáng kiến.
 Khi áp dụng các biện pháp trên vào lớp chủ nhiệm, tôi đã xây dựng được một tập thể lớp vững mạnh xuất sắc, tập thể lớp luôn đứng đầu về mọi mặt trong trường. Học sinh trong lớp mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp, các em có năng lực tự học, tự quản tốt, phẩm chất tốt.Góp phần giáo dục kĩ năng sống, hình thàn nhân cách, phát triển năng lực cho học sinh.
5. Đề xuất kiến nghị để thực hiện áp dụng sáng kiến:
Tổ chức hội thảo chuyên đề để phổ biến nội dung sáng kiến này đến giáo viên trong toàn trường, huyện cùng nắm được, cùng nhau thảo luận, bổ sung để sáng kiến hoàn thiện hơn.
	Với phạm vi của sáng kiến tôi mới mạnh dạn đưa biện pháp này với đối tượng học sinhkhối lớp 5. Trong tương lai tôi mong muốn các biện pháp này được áp dụng rộng rãi đối với tất cả các khối lớp.
PHẦN 2: MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến:
 Cấp Tiểu học là cấp học nền móng trong hệ thống giáo dục quốc dân và là cấp học phổ cập đối với tất cả công dân. Đây là cấp học đầu tiên đặt nền móng cho tri thức nhân loại. Đây cũng là bước ngoặt lớn cho trẻ thơ chuyển từ hoạt động vui chơi sang hoạt động học tập làm trung tâm, là cơ sở ban đầu cho việc hình thành kiến thức kĩ năng. 
 Giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học có một vị trí vô cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học sinh tiếp tục học Trung học cơ sở.
 Ngoài việc tổ chức, hướng dẫn các hoạt động học tập của học sinh xuyên suốt 10 buổi/ tuần, giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải thường xuyên theo dõi các hoạt động trong giờ chơi, trong các buổi sinh hoạt, giao lưu tập thể,và cả hoạt động học tập ở nhà của học sinh. Vì vậy công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là rất nặng nề, rất vất vả và vô cùng phức tạp.
 Ở đầu mỗi năm học, ở cùng một trường học, cùng một khối lớp, chất lượng học tập của học sinh cũng tương đương nhau. Nhưng tại sao đến cuối năm, chất lượng học tập và hạnh kiểm của học sinh lớp này lại vượt trội hẳn so với các lớp khác. Tất cả những điểm khác biệt đó đều do giáo viên chủ nhiệm lớp tạo ra. Giáo viên chủ nhiệm nào có tinh thần trách nhiệm cao, tận tâm với học sinh của mình thì chắc chắn sẽ tìm ra được các biện pháp để thu hút học sinh đến lớp, làm cho học sinh trở nên chăm ngoan, thích đi học và luôn cảm thấy“mỗi ngày đến trường là một niềm vui”.
 Mặt khác, tuy giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học dạy được tất cả các lớp (từ lớp 1 đến lớp 5) nhưng trong thực tế, không phải giáo viên nào cũng theo học sinh của mình từ lớp này lên lớp khác. Vì vậy, mỗi năm lên lớp, các
em lại được học với một thầy (cô) khác nhau. Nếu giáo viên lớp dưới làm tốt công tác chủ nhiệm, xây dựng tốt nề nếp lớp học, rèn luyện cho học sinh phương pháp tự học và nhiều kĩ năng sống cơ bản khác; nhưng lên lớp trên, giáo viên chủ nhiệm lớp không duy trì, không phát huy thì rồi nề nếp lớp học và chất lượng học tập của học sinh sẽ ra sao? Do vậy, công tác chủ nhiệm lớp phải được thực hiện đồng bộ từ lớp Một đến lớp Năm. Nề nếp lớp học, phương pháp học tập, đạo đức, nhân cách và các kĩ năng sống của học sinh phải được giáo viên chủ nhiệm chú ý xây dựng, rèn rũa ngay từ lớp 1 và phải được duy trì, phát huy xuyên suốt ở các lớp trên.
 Bản thân tôi đã liên tục nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp. Có năm công tác chủ nhiệm của tôi rất nhẹ nhàng vì giáo viên lớp dưới đã làm tốt công tác chủ nhiệm lớp. Tôi chỉ việc phát huy và sáng tạo thêm theo mục tiêu phấn đấu của mình. Nhưng cũng có năm, tôi rất vất vả với công tác chủ nhiệm đầu năm. Tôi phải xây dựng lại từ đầu nề nếp lớp học, hướng dẫn học sinh cách bao bìa dán nhãn, cách trình bày trong vở, cách làm vệ sinh lớp, đề ra các nội qui của lớp,và phải thường xuyên nhắc nhở, uốn nắn những sai sót của học sinh nên có lúc rất căng thẳng, mệt mỏi. 
 Để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, người giáo viên chủ nhiệm lớp ở tiểu học phải trải qua biết bao nhiêu khó khăn, bao nhiêu vất vả. Vì vậy, tôi khẳng định rằng công tác của giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là cực kì quan trọng, là nhân tố số một quyết định chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. 
 Sau nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp 5, tôi luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Liên tục những năm qua, lớp tôi chủ nhiệm luôn duy trì sĩ số 100%, chất lượng học tập cũng như hạnh kiểm của học sinh luôn dẫn đầu
trong khối và trong toàn trường. Đó là lí do tôi chọn để viết sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm ở khối lớp 5”. Mong được chia sẻ và nhận được những đóng góp ý kiến chân tình từ các thầy giáo, cô giáo.
2. Cơ sở lí luận.
 Trong quá trình xây dựng và bảo vệ tổ quốc, giáo dục và đào tạo luôn được Đảng và Nhà nước ta quan tâm, tuy giáo dục là sự nghiệp của toàn Đảng toàn dân và toàn xã hội nhưng lực lượng chủ yếu và có tác dụng trực tiếp làm nòng cốt trong công tác giáo dục đó chính là đội ngũ các thầy cô giáo. Điều đó đã được khẳng định qua những câu tục ngữ bất hủ của ông cha ta “Không thầy đố mày làm nên” và Bác Hồ vô vàn kính yêu của chúng ta đã từng nói “Giáo dục là rất quan trọng và vẻ vang, nếu không có người thầy thì không có giáo dục” .
	Nghị quyết TW2 khóa VIII đã khẳng định : “Giáo dục - Đào tạo là quốc sách hàng đầu, là động lực phát triển kinh tế xã hội và đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển”. Trong sự nghiệp giáo dục, Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định “Ngành giáo dục và đào tạo đã góp vào mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”. Để đáp ứng với yêu cầu mới của đất nước là năng động – sáng tạo – phát triển toàn diện về mọi mặt, để đáp ứng cho công cuộc công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Vì vậy việc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tìm tòi những phương pháp tổ chức các hoạt động để lôi cuốn các em học sinh vào các hoạt động học tập “Học mà vui, vui mà học”, nhằm phát triển năng lực, phẩm chất, rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh là rất cần thiết ở các trường học.
	Là một giáo viên trực tiếp làm công tác chủ nhiệm lớp, phụ trách chi đội. Tôi đã nhận thấy rằng: để giáo dục học sinh phát triển toàn diện và làm theo 5 điều bác Hồ dạy, phấn đấu để trở thành người Đội viên TNTP Hồ Chí Minh thì đây là một nhiệm vụ rất quang trọng và đòi hỏi ở người thầy phải có tinh thần yêu nghề, mến trẻ, biết tổ chức các hoạt động, biết phối hợp tốt với công tác Đội của nhà trường.
	Ngoài ra người thầy, người giáo viên chủ nhiệm lớp đòi hỏi phải có phẩm chất đạo đức, có năng lực và uy tín đối với học sinh vì công tác chủ nhiệm lớp là một yêu cầu rất quan trọng trong các nhà trường nói chung và trong trường Tiểu học nói riêng.
 Học sinh lớp 5 đã lớn hơn so với các em lớp 1,2,3,4 cả về nhận thức và thể lực. Song các em vẫn còn mang đậm phong cánh lứa tuổi nhỏ: thích nghịch, thích chơi. Vậy làm thế nào để người giáo viên chủ nhiệm lớp dần đưa các em vào chiều hướng tích cực học tập để hoàn thành bài học ở lớp mà không khiến cho học sinh căng thẳng, không tạo áp lực cho các em? Đó là cả một nghệ thuật mà người giáo viên Tiểu học nói chung và giáo viên dạy lớp 5 nói riêng cần phải có. Giáo viên phải nắm vững tâm lí của học sinh để động viên, khích lệ các em ham mê học tập.
Ở Tiểu học, học sinh lớp 5 là học sinh cuối cấp Tiểu học. Ở lứa tuổi này, các em đã có nhiều thay đổi về nhận thức, về tâm sinh lí, tình cảm và cả các mối quan hệ xã hội. Nhiều em đang ở ngưỡng cửa của tuổi dậy thì. Các em rất dễ bị lôi kéo, dụ dỗ, bị xâm hại,Nhưng các em vẫn chưa có đủ khả năng để từ chối, để tự bảo vệ mình. Vì vậy, các em rất cần được giáo dục và rèn luyện nhiều kĩ năng sống để tự tin trong học tập, trong cuộc sống.
 Qua nghiên cứu thực tế, tôi thấy không phải ai, không phải giáo viên nào cũng làm tốt công tác chủ nhiệm lớp. Bởi vì công tác này đòi hỏi người giáo viên cần có một nghệ thuật. Không chỉ cần chuyên môn vững vàng đảm bảo dạy tốt cho các em những tri thức cần thiết của lớp mình phụ trách mà còn cần một tấm lòng yêu trẻ, một sự nhiệt tình trong công tác, nắm bắt đặc điểm tâm lí của từng em để có thể đưa ra biện pháp giáo dục cho phù hợp.
3. Thực trạng của vấn đề:
3.1. Thực trạng chung của công tác chủ nhiệm lớp ở bậc Tiểu học hiện nay.
 Ở bậc Tiểu học, giáo viên dạy văn hoá (nhiều môn) thường kiêm luôn làm giáo viên chủ nhiệm vì vậy giáo viên chủ nhiệm lớp có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giáo dục tri thức và nhân cách cho học sinh. Tuy nhiên trong những năm gần đây, về lý luận cũng như trên thực tế chưa có những nghiên cứu cụ thể, đầy đủ và đổi mới để tạo ra sự định hướng thống nhất cho công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học. Bên cạnh đó, công tác chủ nhiệm phần nào bị sao nhãng, bị “lạc hậu hoá” do các giáo viên và các tập thể nhà trường tập trung vào công tác đổi mới chương trình, đổi mới phương pháp và hình thức dạy-học. Ngoài ra, ở bậc Tiểu học, việc làm công tác chủ nhiệm của các giáo viên văn hoá gần như là đương nhiên. Từ đó làm cho hiệu quả của công tác chủ nhiệm, cũng như hiệu quả của quá trình giáo dục toàn diện học sinh trong nhà trường Tiểu học chưa đạt được theo yêu cầu.
Trong tình hình giáo dục hiện nay, đôi khi vì còn chạy theo thành tích mà còn một số ít giáo viên chưa thực sự quan tâm đến công tác chủ nhiệm lớp, chưa thấy được vai trò của công tác chủ nhiệm lớp trong việc giáo dục học sinh, các hình thức hoạt động còn tẻ nhạt, chưa có sự cải tiến. Mặc dù giáo dục hiện nay đang trong giai đoạn bùng nổ về đổi mới nội dung, phương pháp và các hình thức tổ chức dạy học song hầu như công tác chủ nhiệm lớp chưa thực sự đổi mới. Giáo viên chưa thực sự gắn bó chặt chẽ với lớp học, chưa coi lớp học là ngôi nhà thứ hai của mình. Việc theo dõi, quán xuyến học sinh không được thường xuyên, liên tục. Nhiều hoạt động trong công tác chủ nhiệm lớp chưa được chú ý. Giáo viên còn tập trung quá nhiều vào việc giảng dạy văn hóa, ít quan tâm đến nề nếp lớp, đặc biệt là nền nếp tự quản của học sinh. Chất lượng đại trà, chất lượng chữ viết, chất lượng mũi nhọn ở nhiều lớp, ở nhiều trường chưa cao. Đạo đức học sinh đang có xu hướng đi xuống. Mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh, giữa học sinh và học sinh chưa gần gũi, thân thiết. Để xảy ra những điều đó phần lớn là do giáo viên chủ nhiệm lớp chưa quan tâm, chưa làm tốt công tác chủ nhiệm của mình.
3.2 Thực trạng của lớp chủ nhiệm.
 Năm học 2015-2016, tôi được nhà trường phân công giảng dạy và chủ nhiệm lớp 5A. Lớp tôi có tổng số 26 học sinh. Trong đó có 17 em nữ thường chia bè phái, phân biệt giàu nghèo, một vài em lại hay hờn dỗi và thường xuyên nói xấu bạn; có 9 em nam nhưng có 4 em nam hay quậy phá, chọc ghẹo các bạn trong lớp gây ồn ào, mất trật tự trong giờ học ; có 1 em mẹ mới mất phải về ở với bác, 1em không có bố phải ở nhờ nhà ông bà ngoại vì mẹ đi làm công nhân ở xa; nhiều em có hoàn cảnh khó khăn nên không có góc học tập ở nhà, đi học về là vứt sách vở lung tung, đến lớp thì thường xuyên quên vở, quên bútBao nhiêu chuyện rắc rối, bao nhiêu tình huống khó xử khiến tôi phải đau đầu.
 * Về ưu điểm:
 Nhìn chung các em trong lớp tương đối ngoan, đi học chuyên cần, biết nghe lời thầy cô. Lực học của các em tương đối đồng đều. Đa số phụ huynh đã biết quan tâm đến việc học tập của con mình. Mối quan hệ bạn bè bước đầu đã có sự đoàn kết, biết giúp đờ nhau trong học tập.
 * Về hạn chế:
 Lớp có nhiều bạn nữ rất nhút nhát, đọc bé, nói bé, khả năng giao tiếp rất hạn chế. Các em thường e ngại xấu hổ khi phát biểu, ngại tham gia các hoạt động tập thể. Thiếu tự tin dẫn đến thường hay nói sai, nói bé. Một số em nam thì hay quậy phá, chưa chăm chỉ trong học tập. Ý thức đạo đức chưa tốt, hay nói trống không, nói đế, nói tự nhiên trong lớp. Công tác tự quản của lớp rất hạn chế, các thành viên trong lớp chưa tự giác trong học tập, ý thức tự học chưa cao. Hội đồng tự quản không quản lí được lớp, các em thường nói chuyện trong giờ truy bài. Tham gia các hoạt động tập thể thì lề mề, không mạnh dạn. Kĩ năng sống cũng hạn chế, ngay cả việc thưa gửi cũng phải nhắc nhở thường xuyên, khi có khách vào lớp là ồ lên nói chuyện. 
 Đã nhiều năm làm giáo viên chủ nhiệm lớp 5, phần nào đã có chút ít kinh nghiệm nhưng tôi vẫn thấy công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là rất nặng nhọc, rất phức tạp. Mỗi giáo viên muốn làm tốt công tác chủ nhiệm thì phải vừa là một giáo viên giỏi về chuyên môn, vừa phải là một nhà tâm lí giỏi để hiểu học sinh, để xử lí các tình huống rắc rối sao cho khéo léo, tế nhị và đạt hiệu quả giáo dục cao. Nếu giáo viên không tâm huyết với nghề, không có tinh thần trách nhiệm cao thì khó mà hoàn thành nhiệm vụ. Chất lượng học tập của học sinh, nhân cách, đạo đức, lối sốngcủa học sinh rồi sẽ ra sao? Chính vì hiểu rõ điều đó nên trong những năm học qua, song song với việc giảng dạy tốt các môn học theo qui định, tôi luôn cố gắng phấn đấu làm tốt vai trò, nhiệm vụ của một giáo viên chủ nhiệm lớp. 
4.Các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm khối lớp 5. Trước thực trạng trên, với kinh nghiệm vốn có của bản thân, đồng thời qu nghiên cứu, tìm tòi, đúc rút, tôi đã mạnh dạn áp dụng những giải pháp sau vào lớp chủ nhiệm năm nay. Tôi thấy bước đầu lớp 5A đã có sự thay đổi lớn. Tôi tin chắc tôi sẽ làm tốt công tác chủ nhiệm lớp với các giải pháp sau đây: 
4.1.Biện pháp 1: Điều tra, nắm bắt thông tin của từng học sinh trong lớp.
 Bản thân tôi là giáo viên chủ nhiệm lớp 5. Tôi xác đinh là phải luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Để làm được điều đó tôi luôn đề ra các biện pháp giáo dục học sinh phù hợp, đạt hiệu quả. Điều đầu tiên cần thiết nhất khi nhận lớp là phải hiểu học sinh, phải nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh. Do vậy, ngay từ ngày đầu nhận lớp, tôi thực hiện ngay công tác điều tra thông qua phiếu sau đây. Tôi phát cho mỗi em một phiếu điều tra sau đây và yêu cầu các em điền đầy đủ 10 thông tin trong phiếu: 
GIỚI THIỆU BẢN THÂN
 1. Họ và Tên:..................................
 2. Là con thứtrong gia đình.
 3. Hoàn cảnh gia đình (khá giả, đủ ăn, nghèo)..............................................
 4. Kết quả học tập năm lớp 4: (Giỏi, Tiên tiến, trung bình)....................
 5. Môn học yêu thích:..............................................................................
 6. Môn học cảm thấy khó:.......................................................................
 7. Góc học tập ở nhà: (Có, không)...........................................................
 8. Những người bạn thân nhất trong lớp:.................................................
 9. Sở thích:..............................................................................................
 10. Địa chỉ gia đình: Số nhà............thôn.......................xã......................
 Số điện thoại của gia đình:...................................................................
 Qua phiếu điều tra này, tôi nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh để ghi vào Sổ Chủ nhiệm. Và quan trọng hơn cả là tôi đã hiểu một phần về học sinh của mình, điều đó rất có lợi cho tôi trong công tác giảng dạy và giáo dục học sinh. 
 Ngoài ra trong những buổi đầu năm hoc, tôi thường đến sớm, tranh thủ giờ ra chơi để trò chuyện, tâm sự với học sinh. Những cuộc trò chuyện đó đã giúp tôi thấu hiểu học sinh hơn, cô và trò thân mật, gần gũi hơn. Các em bớt nhút nhát, tự tin hơn, không còn cảm giác bối rối khi tôi đến gần. Đến nay, tôi đã nắm rõ từng hoàn cảnh cụ thể của mỗi học sinh trong lớp, nắm được tâm tư nguyện vọng, suy nghĩ của từng em.
4.2. Biện pháp 2: Áp dụng một cách linh hoạt mô hình VNEN vào công tác quản lí lớp.
4.2.1. Tổ chức ứng cử, bầu chọn Hội đồng tự quản.
 Nề nếp lớp học là một vấn đề mà tất cả các giáo viên chủ nhiệm và cán bộ quản lí đều quan tâm. Một lớp học muốn đạt chất lượng tốt về mọi mặt một phần không nhỏ phụ thuộc vào nề nếp của lớp. Nề lớp tốt lại phụ thuộc rất nhiều vào đội ngũ cán bộ lớp. Từ năm học trước tôi đã vận dụng cách quản lí lớp theo mô hình VNEN, tôi thấy hiệu quả rất cao. Năm học này tôi đã mạnh dạn xây dựng ngay Hội đồng tự quản của lớp theo mô hình lớp học VNEN.
Trong buổi sinh hoạt đầu tiên của năm học, tôi đã tổ chức cho lớp bầu cử hội đồng tự quản của lớp gồm 1 Chủ tịch và 2 phó chủ tịch. Trong quá trình bầu  HĐTQ, tôi đã tạo cho học sinh có cơ hội được tự tranh cử vào các vị trí chủ tịch và phó chủ tịch, đây là một trong những bước phát hiện HS mạnh dạn, dám nói trước đám đông. Sau khi việc đăng kí hoàn tất, các ứng cử viên nên trình bày các đề xuất có liên quan đến những hoạt động mà các em có thể sẽ thực hiện khi trúng cử. Những hứa hẹn này phải khả thi trong vòng 3 tháng thử nghiệm. Việc lựa chọn chủ tịch và phó chủ tịch là vô cùng quan trọng, đây chính là những người giúp GV rất nhiều trong việc quản tất cả các hoạt động của lớp cũng như trong tiết học. Sau đó, HĐTQ tự mời các thành viên tham gia vào các ban do HĐTQ điều hành. Nhưng muốn làm được điều này, đầu năm học sau khi nhận danh sách lớp, tôi đã trao đổi ngay với GVCN năm ngoái để tìm hiểu kỹ tình hình học tập của lớp mình như: số lượng học được khen thưởng, học sinh năng khiếu, học sinh nhanh nhẹn, mạnh dạn, nói toSau khi tìm hiểu xong, tôi đã đặt ra những tiêu chí để lớp lựa chọn các bạn trong ban HĐTQ thật chính xác như:
 Phải nhanh nhẹn, năng nỗ
Mạnh dạn, tự tin
Có năng khiếu
Có năng lực học tập tốt
 Việc bầu chọn và xây dựng Hội đồng tự quản của lớp là một công việc rất quan trọng mà người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay sau khi nhận lớp mới. Những năm học trước, Hội đồng tự quản của (Ban Cán sự lớp) có thể là do giáo viên chọn lựa và chỉ định học sinh làm. Nhưng lên lớp 5 các em đã lớn, tôi muốn tạo dựng và rèn luyện cho các em thể hiện tinh thần dân chủ và ý thức trách nhiệm đối với tập thể, nên tôi tổ chức cho các em ứng cử và bầu cử để chọn lựa Hội đồng tự quản của lớp. Tiến trình bầu chọn Hội đồng tự quản của lớp được diễn ra như sau:
 - Trước hết, tôi phân tích để các em hiểu rõ về vai trò và trách nhiệm của Chủ tịch hội đồng tự quản( lớp trưởng), phó chủ tịch hội đồng tự quản(lớp phó).
 - Tôi khuyến khích các em xung phong ứng cử. Sau đó chọn 5 học sinh tiêu biểu để cả lớp bầu chọn.
 - Tổ chức cho học sinh bỏ phiếu: Chủ tịch hội đồng tự quản cũ phát cho mỗi học sinh 1 phiếu trống (phiếu chỉ có chữ kí của tôi). Tôi hướng dẫn học sinh cách bầu chọn, ghi tên 3 bạn mình chọn vào phiếu. 
 - 3 học sinh đạt số phiếu cao nhất sẽ được bốc thăm để nhận “chức vụ” của mình (1Chủ tịch hội đồng tự quản, 2 phó chủ tịch hội đồng tự quản).
 Lần đầu tiên các em được bỏ phiếu, được thể hiện quyền “dân chủ’ của mình, tôi thấy các em rất vui, rất hào hứng, và 3em được bầu chọn cũng cảm thấy “oai”, thấy tự hào.
 - Sau khi bầu các chức vụ trên, tôi cho học sinh tự lựa chọn các ban theo năng khiếu và sở thích, trưởng ban các em luân phiên thay nhau làm.
4.2.2. Phân công nhiệm vụ cụ thể cho Hội đồng tự quản:
 Sau khi đã bầu chọn được Hội đồng tự quản của lớp, tôi giao nhiệm vụ cụ thể cho từng em như sau: 
 * Nhiệm vụ của Chủ tịch Hội đồng tự quản:
 - Chủ tịch Hội đồng tự quản chịu trách nhiệm quản lí, điều hành toàn bộ hoạt động của lớp.
 - Theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp.
 - Có trách nhiệm phân công, giao nhiệm vụ và đôn đốc cho các Phó chủ tịch
 - Điểm danh và ghi sĩ số của lớp vào góc trên (bên phải bảng) ngay sau khi 
xếp hàng vào lớp.
 - Điều khiển các bạn xếp hàng vào lớp, xếp hàng chào cờ đầu tuần, xếp hàng tập thể dục.
 - Giữ trật tự lớp khi giáo viên có việc phải ra khỏi lớp và khi lớp dự lễ chào cờ đầu tuần...
 - Đề nghị giáo viên tuyên dương, phê bình cá nhân hoặc tập thể.
 * Nhiệm vụ của Phó chủ tịch Hội đồng tự quản : 
Phó chủ tịch Hội đồng tự quản phụ trách các Ban: theo dõi, đôn đốc, giúp đỡ các bạn thực hiện các nhiệm vụ được phân công phụ trách và giao nhiệm vụ cho các trưởng ban 
* Ban văn nghệ : Tổ chức cho các bạn hát, múa đầu giờ, chơi trò chơi vào đầu tiết học và cuối tiết học. Có thể lồng ghép chơi trò chơi để ôn lại kiến thức cũ. 
* Ban học tập: Kiểm tra bài cũ, bài tập ứng dụng của các bạn, báo cáo với cô giáo vào đầu giờ. Trong tiết học ngoài nhiệm vụ học tập của mình phải quan sát bao quát lớp để cuối mỗi tiết học nhận xét đánh giá tình hình học tập của lớp. 
Ngoài ra, tùy từng bài mà đặc biệt là ở hoạt động làm việc cả lớp, giáo viên có thể để ban học tập thay cô giáo kiểm tra lại kiến thức mà các bạn làm. Muốn làm được tốt công việc đó, cuối mỗi buổi học, tôi thường mời ban học tập ở lại để giao nhiệm vụ trước cho các em.
 Tổ chức lớp truy bài 15 phút đầu giờ; giúp đỡ các bạn học yếu học bài, làm bài.Theo dõi việc học tập của lớp trong các tiết chuyên
*Ban lao động: Có nhiệm vụ theo dõi vệ sinh chung của cả lớp. Đầu mỗi buổi học phải phân công vệ sinh lần lượt cho các nhóm và kiểm tra nhóm nào chưa thực hiện hoặc thực hiện chưa tốt. Cuối mỗi buổi học cũng phải kiểm tra lại xem nhóm nào thực hiện vệ sinh chưa tốt để kịp thời nhắc nhở các bạn thực hiện tốt.
 - Phân công, theo dõi và kiểm tra các tổ trực nhật và chịu trách nhiệm tắt đèn, quạt khi ra về.
 - Phân công, theo dõi và kiểm tra các tổ trực nhật và chịu trách nhiệm tắt đèn, quạt khi ra về.
 - Theo dõi, kiểm tra các bạn khi tham gia các buổi lao động do trường, lớp tổ chức.
* Ban sức khỏe và vệ sinh: Theo dõi về sức khỏe nếu trong lớp bạn nào có vấn đề về sức khỏe thì đưa bạn lên phòng y tế của trường hoặc chạy đi báo với cô y tế.
* Ban thư viện: Ra chơi cho các bạn mượn truyện đọc, thu truyện và sắp xếp thư viện gọn gàng ngăn nắp. Quản lí, giữ gìn thư viện tại lớp học.
 * Ban đối ngoại : theo dõi hàng ngày có những ai đến thăm lớp và giới thiệu về từng góc học tập trong lớp cho khách đến thăm.
 * Ban quyền lợi : theo dõi hàng ngày có những thầy cô nào bỏ tiết học, dạy quá giờ, xúc phạm học sinh, dạy quá giờ,Theo dõi những bạn chửi thề, nói tục hoặc nói những lời không hay cập nhật vào nhất ký của ban và báo cáo về thầy cô chủ nhiệm.
 Nhiệm vụ của mỗi trưởng ban, tôi ghi rõ ràng trong một cuốn sổ, sau đó phát cho các em. Tôi hướng dẫn từng em cách ghi chép trong sổ một cách khoa học, cụ thể, rõ ràng. Mỗi em sẽ làm đúng các nhiệm vụ của mình. Ngoài ra, Hội đồng tự quản phải đoàn kết và hợp tác chặt chẽ với nhau trong công việc chung. 
 Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt lớp ngày thứ sáu, các trưởng ban báo cáo các mặt hoạt động của lớp. Căn cứ vào báo cáo của từng em, tôi nắm được khả năng quản lí lớp của từng em. Và cứ cuối mỗi tháng, tôi tổ chức họp Hội đồng tự quản 1 lần để tổng kết các mặt làm được của lớp, động viên khen ngợi những việc các em đã làm tốt, đồng thời chỉ rõ những thiếu sót và hướng dẫn các em cách khắc phục. 
4.3. Biện pháp 3: Xây dựng mô hình học tập theo nhóm, theo năng lực, sở trường nhằm nâng cao chất lượng giáo dục..
 Làm thế nào để nâng cao chất lượng? Đây là câu hỏi mà tất cả các giáo viên chủ nhiệm phải suy nghĩ.
 Ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng các chỉ tiêu phấn đấu của lớp mình phụ trách trong năm học. Căn cứ vào tình hình thực tế và các chỉ tiêu chung của nhà trường, từ đó tôi sẽ xây dựng chỉ tiêu phấu đấu của lớp mình chủ nhiệm. về các mặt như: trình độ, hạnh kiểm, chất lượng văn hóa, lao động vệ sinh, văn nghệ thể thao, công tác Đội, hoạt động ngoài giờ và các hoạt động khác. Trên cơ sở các chỉ tiêu này giáo viên chủ nhiệm sẽ vạch ra các biện pháp thực hiện, phân công phụ trách và tổ chức thực hiện.
 Để nâng cao chất lượng của lớp 5A tôi tìm hiểu năng lực học tập của mỗi học sinh để từ đó phân các em thành nhiều nhóm. Phân hoá theo đối tượng học sinh, phân nhóm theo năng lực, sở trường. Từ đó, tôi có kế hoạch phương pháp cụ thể nhằm giúp học sinh học tốt hơn. Trong khi tiến hành giờ dạy, căn cứ trên trình độ cụ thể của HS lớp mình, tôi đã cân đối để lựa chọn câu hỏi gì, với ai; khi nào thì dùng câu hỏi bài tập trong SGK, khi nào phải thiết kế những câu hỏi khác cho phù hợp, hiệu quả. Để có giờ dạy tốt, học sinh nắm được bài thì người GV không thể không đầu tư vào việc xây dựng, thiết kế một hệ thống câu hỏi, bài tập cho phù hợp với khả năng của HS cũng như ý tưởng dạy học của mình từ góp ý của những tài liệu trong nhà trường như SGK, sách GV, sách bài tậpvà những tư liệu tham khảo khác. Những câu hỏi, bài tập được thiết kế phải thỏa mãn những yêu cầu:  khoa học, sư phạm, hệ thống, hấp dẫn, đa dạng, phù hợp đối tượng,...
(Có một số ảnh minh họa)
 Xếp chỗ ngồi cũng rất quan trọng mà mỗi giáo viên cũng cần chú ý. Nhữngnăm học trước tôi quả thật chưa chú trọng đến vấn đề này. Biết cách sắp chỗ ngồi học sinh không những hỗ trợ kiến thức cho nhau mà hoạt động nhóm hiệu quả cũng rất cao.Mặc dù một năm đổi chỗ ba lần song tôi vẫn cố gắng đảm bảo mỗi bàn 2 em dù hoạt động nhóm đôi, nhóm ba, nhóm bốn, nhóm năm hay nhóm sáu, trong mỗi nhóm đều có học sinh khá hoặc giỏi.
(Có một số ảnh minh họa)
 Trong quá trình dạy học, giáo viên là người tổ chức hướng dẫn học sinh học tập: học sinh phải biết tự giác học tập để chiếm lĩnh kiến thức. Vì vậy giáo viên phải biết áp dụng các hình thức học tập nhằm phát huy tính tích cực của học sinh 
Ví dụ: trong phân môn tập đọc, phần tìm hiểu bài ta có thể tổ chức thành một trò chơi (tôi đố, tôi đố - đố gì, đố gì?) Hoặc: để nhắc lai tên một bài học, ta sử dụng trò chơi những ô chữ kì diệu. Hoặc: thi đua 3 tổ tiếp sức: viết một số lên toa tàu hoả, tàu nào được điền số xong nhanh nhất thì tàu đó về đích trước
Tổ chức các hoạt động học tập nhằm phát triển nhận thức, trí tuệ của học sinh: Thông qua tập thể lớp, tôi đề ra những yêu cầu học tập đối với các em, xây dựng suy nghĩ tập thể lành mạnh, giúp các em xác định nghĩa vụ, thái độ, động cơ học tập đúng đắn...Hướng dẫn Hội đồng tự quản tổ chức các nhóm học tập, ví dụ như: Đôi bạn cùng tiến, Em yêu Toán, Câu lạc bộ Tiếng Việt...Phân tích nguyên nhân học sinh học yếu kém để giúp đỡ, tổ chức phụ đạo hàng tuần (1 – 2 buổi) với các hình thức khác nhau: theo lớp, nhóm hay từng cá nhân...,và lớp tôi chủ nhiệm đã xây dựng được 4 câu lạc bộ: Câu lạc bộ thi toán trên mạng, tiếng