Giáo án Ngữ văn Khối 8 - Bài: Thuyết minh về một danh làm thắng cảnh

 Tập làm văn : THUYẾT MINH VỀ MỘT DANH LAM THẮNG CẢNH
I. Giới thiệu một danh lam thắng cảnh
1. Văn bản: “Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn”
Đối tượng: Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn
 * Hồ Hoàn Kiếm
- Nguồn gốc hình thành : một đoạn của dòng sông cũ sông Hồng để lại.
+ Tên cũ: Lục Thủy, tên mới : Hồ Hoàn Kiếm ( Hồ Gươm) , có khi còn được gọi là Hồ Thủy Quân.
+ Thần tích: Lê Lợi trả gươm .
 * Đền Ngọc Sơn:
- Nguồn gốc hình thành : Đời chúa Trịnh lập cung Khánh Thụy -> thế kỉ XIX ngôi chùa được mọc lên có tên là Ngọc Sơn.
 + Năm 1864 Nguyễn Siêu xây Tháp Bút, Đài Nghiên, qua cầu có đền Thê Húc.
2. Bố cục : 3 đoạn
+ Đoạn 1: Giới thiệu Hồ Hoàn Kiếm.
+ Đoạn 2: Giới thiệu đền Ngọc Sơn .
+ Đoạn 3 : Giới thiệu Bờ Hồ.
-> Trình tự sắp xếp theo không gian , vị trí từng cảnh . 
II. Luyện tập
Bài 1(Sgk/35): Có thể lập lại bố cục của bài thuyết minh về Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn như sau: 
Mở bài: Giới thiệu chung về thắng cảnh hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.
Thân bài:
* Giới thiệu hồ Hoàn Kiếm.
Nguồn gốc hình thành và sự tích những tên hồ, rùa ở đây .
Diện tích, độ sâu, màu nước qua các mùa, quang cảnh đường phố quanh hồ
* Giới thiệu đền Ngọc Sơn.
Nguồn gốc hình thành và quá trình xây dựng, vị trí và cấu trúc đền.
Cầu Thê Húc, có thể nói kĩ hơn về Tháp Rùa.
Kết bài: 
 Ý nghĩa của danh lam thắng cảnh trong đời sống của nhân dân và du khách quốc tế.
 Bài 2 (Sgk/35): Có thể từ trên gác nhà Bưu Điện nhìn bao quát cảnh hồ, đền:
 - Từ một điểm nhìn trên cao bao quát toàn bộ cảnh hồ và đền.
Từ đường Đinh Tiên Hoàng giới thiệu Đài Nghiên, Tháp Bút rồi qua cầu Thê Húc vào đền.
Tả bên trong đền.Từ trấn Ba Đình nhìn ra hồ, về phía Thuỷ Tạ, phía Tháp Rùa . Nhìn bao quát toàn cảnh hồ - đền và đi đến kết luận.
Bài 3 ( Sgk/ 35): Những chi tiết tiêu biểu:
Rùa ở Hồ Gươm.
Truyền thuyết trả gươm thần.
Cầu Thê Húc, Tháp Bút, Đài Nghiên.
Vấn đề giữ gìn cảnh quan và sự trong sạch của Hồ Gươm.
 LUYỆN TẬP THÊM
I. TRẮC NGHIỆM: 
Câu 1:Muốn có kiến thức để giới thiệu một danh lam thắng cảnh chúng ta phải làm gì?
A. Trực tiếp tham quan danh lam thắng cảnh đó.
B. Tra cứu tài liệu, sách vở về danh lam thắng cảnh đó.
C. Học hỏi những người có hiểu biết về danh lam thắng cảnh đó.
D. Cả A,B,C.
Câu 2:Lời văn trong bài thuyết minh về danh lam thắng cảnh cần:
A. Bay bổng nhẹ nhàng.
B. Đa nghĩa.
C. Biểu cảm.
D. Chính xác và biểu cảm.
Câu 3:Một nhà thơ nước ngoài gọi Hồ Gươm là “chiếc lẵng hoa xinh đẹp giữa lòng Hà Nội”. Em có thể sử dụng câu đó vào phần nào trong bài viết của mình?
A. Phần mở bài.
B. Phần kết bài.
C. Phần đầu tiên của đoạn văn giới thiệu Hồ Gươm.
D. Cả A và C đều đúng.
Câu 4:Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi từ câu 4 đến câu 7:
Ngôi tháp chính trong nhóm A ở Mĩ Sơn là một kiệt tác của nghệ thụât kiến trúc Chăm – pa (bị sập năm 1969 do bom Mĩ). Theo tài liệu đo vã của Pa-men-ti-ơ, tháp cao 24 m, thân vuông 10 x 10, có hai cửa hướng đông và hướng tây.
Mặt ngoài tháp có trang trí các trụ ốp và các hoa văn hình hoa lá uốn lượn rất đẹp mắt. Ngoài các cửa đi chính còn có các cửa giả với các vòm cuốn được tạo hình đặc sắc.
Bộ mái cũng được tạo hình gồm ba cấp thu nhỏ dần phía trên và kết thúc bằng chóp có trang trí hình cánh sen chạm khắc trên sa thạch.
Trang trí ở đế tháp hình học và các lá sen cùng với hình người và động vật (voi, chim thần Ga-ru-da,)
Toàn bộ tháp có dáng vẻ đồ sộ nhưng thanh thoát, chạm khắc rất tinh tế, là một tác phẩm tiêu biểu trong kho tàng nghệ thuật kiến chúc Chăm-pa.
(Tháp cổ Chăm-pa)
Dòng nào nói đúng nhất nội dung chủ yếu của văn bản trên ?
A. Giới thiệu tháp cổ Chăm-pa ở phương diện lịch sử.
B. Giới thiệu tháp cổ Chăm-pa ở phương diện kinh tế.
C. Giới thiệu tháp cổ Chăm-pa ở phương diện kiến trúc.
D. Giới thiệu tháp cổ Chăm-pa ở phương diện văn hoá.
Câu 5:Bố cục của văn bản trên gồm mấy phần ?
A. Hai phần.
B. Ba phần.
C. Không rõ ràng.
D. Cả A, B, C đều sai.
Câu 6:Dòng nào nói đúng nhất góc độ quan sát tháp cổ của người viết ?
A. Đứng ở bên ngoài nhìn vào.
B. Đứng ở bên trong nhìn ra.
C. Đứng ở trên đỉnh tháp nhìn xuống.
D. Đứng từ rất xa nhìn lại.
Câu 7:Để viết được văn bản này, người viết cần có những kiến thức về tháp cổ Chăm-pa ở những phương diện nào ?
A. Phương diện lịch sử.
B. Phương diện kiến trúc.
C. Phương diện xã hội.
D. Gồm cả A, B, và C.
Câu 8:Trong các đề bài sau, đề nào dùng để thuyết minh về một danh lam thắng cảnh?
A. Thuyết minh về hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn ở Hà Nội.
B. Thuyết minh về chiếc bút máy.
C. Giới thiệu về món ăn truyền thống của dân tộc.
D. Thuyết minh về cách làm một chiếc diều giấy.
Câu 9:Bố cục của bài thuyết minh về một danh lam thắng cảnh gồm mấy phần ?
A. 2 phần.
B. 3 phần.
C. 4 phần.
D. 5 phần.
Câu 10:Có ý kiến cho rằng bài giới thiệu về một danh lam thắng cảnh phải dựa trên cơ sở đáng tin cậy và có phương pháp thích hợp. Điều này đúng hay sai ?
A. Đúng.
B. Sai.
II. TỰ LUẬN:
Đề bài: Giới thiệu về một danh lam thắng cảnh ở quê hương em.
 Hết